Những vật mới đến được treo ở hai cây đinh, nơi góc phòng, trong bóng tối.
Đêm vừa bắt đầu, một trong những vật lạ lên tiếng:
- Chào quí vị.
Chỉ có cụ Sách, ông Bàn, ông Cung cất tiếng chào lại. Những vật khác mải chú ý tới vụ cãi vã giữa những viên gạch nền nhà và hai anh Giầy. Họ gây nhau suốt từ chiều tới giờ. Mấy chú Gạch có vẻ công phẫn lắm:
- Trong tuần lễ này ngày nào hai anh Giầy cũng lôi bùn đất về, bọn tôi chịu gì nổi. Hai anh làm xấu mặt chúng tôi quá, các anh ra đường tưởng học được nhiều điều khôn ngoan lễ phép. Ngờ đâu càng ngày các anh càng bất lịch sự và làm phiền vật khác.
Hai anh Giầy không giữ được bình tĩnh. Một anh nói:
- Tôi xin nhắc lại với các chú gạch rằng: chúng tôi ra đường hoàn toàn vì bổn phận. Tháng này trời mưa đều đều làm sao chúng tôi giữ gìn được. Bị ướt sũng chúng tôi đâu có sung sướng gì.
Gạch nhao nhao hỏi:
- Sao trước khi đi lên mặt chúng tôi, hai anh không chịu tắm rửa sạch sẽ?
- Xin lỗi, chuyện đó các anh đi hỏi cậu bé. Cậu ấy lười biếng và cẩu thả thì chúng ta phải chịu tai họa như nhau cùng dơ dáy bẩn thỉu cả. Kêu ca nỗi gì.
Mấy chú Gạch hơi đuối lý. Một anh Giầy tấn công thêm:
- Vả lại, khi chúng tôi đem bùn với cát về thì chỉ khổ Chổi, Xà phòng và Giẻ lau nhà. Sáng mai thế nào các chú cũng được lau mặt thật sớm, việc chi mà làm ồn lên.
Một chú Gạch nói:
- Vật nào cũng có quyền bảo vệ cái mặt sạch sẽ của mình. Chỉ có họ nhà Giầy Dép các anh ưa nhảy vào tất cả những chỗ đầy bùn đất….
Một anh Giầy nổi giận:
- Đúng đấy, bởi vì chúng tôi được đi khắp nơi, cuộc đời không đến nỗi tê liệt, dính cứng một chỗ như bọn gạch.
Nghe câu đó, tất cả những chú gạch nền nhà đều khó chịu. Gạch trên tường cũng nhao nhao lên, phẫn nộ vì anh Giầy đã chỉ trích theo lối vơ đũa cả nắm, đụng chạm tới sự yếu kém của một tập thể.
Tất cả nhiếc mắng anh Giầy là vật nói năng hàm hồ, vô ý thức. Búa đinh đột nhiên đứng về phe Giầy, hắn nói một câu vô ý thức hơn:
- Tôi đồng ý với hai anh Giầy, tôi không khoái họ nhà gạch. Mỗi lần có dịp giúp một chú Đinh xuyên thủng tường tôi giúp hết sức mình. Tôi có thể đập đổ tường không khó khăn lắm. Các chú Gạch đừng tưởng nhầm là các chú vững vàng chắc chắn….
Một viên gạch già trên tường mỉa mai:
- Bác Búa ơi! Phá hoại thì dễ, xây dựng mới khó. Thế giới này được họ hàng nhà Búa đinh cai trị chắc đã biến thành sa mạc từ lâu.
Những vật tê liệt dính cứng một chỗ như nhà họ gạch đứng về phe các chú này. Trong khi đó bạn đinh nhỏ sẵn sàng bênh vực búa đinh.
Tình hình khá căng thẳng.
Vật lạ bỗng lên tiếng, giọng thật oai vệ:
- Yêu cầu quí vị đừng cãi nhau lộn xộn nữa. Hai anh Giầy đem bùn đất về phòng này là vì đã đi đón chúng tôi. Phòng này chật hẹp, mọi vật lại không hòa thuận. Tôi chê.
Phòng trở lại hoàn toàn yên tĩnh. Trước giọng nói lạ, câu nói hách dịch kia, hai anh Giầy, mấy chú Gạch kinh ngạc và hơi e ngại.
Vật lạ tiếp tục nói thật dõng dạc:
- Một căn phòng thiếu sự chỉ huy như căn phòng này không thể nào có hòa bình và tiến bộ được. Bắt đầu từ giờ phút này mọi vật phải hoàn toàn nghe lệnh tôi.
Vật là nằm trong vùng bóng tối. Giọng nói phát ra từ một nơi thiếu sáng sủa thường có vẻ bí hiểm đối với vài vật nhút nhát. Ngay đến chú Quay sừng hiếu động lần này cũng không dám nhúc nhích. Đèn Cầy và họ hàng nhà Nến sửa soạn đem ánh sáng tới. (Từ ngày bác Đèn xếp hy sinh một cách kiêu hùng để cứu cụ Sách thì Nến và Đèn cầy hối hận luôn luôn túc trực ban đêm, không ngủ say nữa).
- Những vật gây rối như bọn Gạch đáng bị trừng phạt, hai anh Giầy cũng vậy. Tuy nhiên vì hai anh có công đi đón tôi về nên được ân xá.
Mấy chú Gạch có vẻ lo sợ. Chúng hướng về phía ông Cung và cụ Sách mong đợi một sự can thiệp. Hai vật này vẫn im lặng.
Chỉ có một mình ông Bàn bướng bỉnh lên tiếng hỏi lại vật lạ:
- Này anh bạn. Anh mới đến phòng này anh là cái quái gì mà lên mặt dạy dỗ lại còn đòi chỉ huy bọn tôi?
Vật lạ dõng dạc đáp:
- Bởi vì tôi là một vị anh hùng. Không những thế, tôi đã làm cho chú bé biến thành một anh hùng.
Ông Bàn hơi ngẩn ngơ, tuy ông chưa hiểu gì. Vật lạ tiếp:
- Tôi lại có thể giúp cho bất cứ vật nào trong phòng này biến thành anh hùng tức khắc, nếu vật đó thích.
Đột ngột vật lạ ra lệnh:
- Bọn Nến đốt lửa lên để mọi vật được nhìn thấy ta.
Căn phòng sáng dần, bóng tối bỏ chạy. Ba vật được treo ở góc phòng hiện rõ ra là ba cái mặt nạ.
Chiếc mặt nạ đòi chỉ huy căn phòng này, quả thực, có khuôn mặt của một ông Tướng thời xưa. Đôi mắt tròn, lớn, hơi xếch, lông mày rậm. Trán có ba nếp nhăn, tai to dầy, miệng thật rộng, mũi như mũi sư tử. Da mặt đỏ rực.
Trong ánh nến chập chờn khuôn mặt ông Tướng thời xưa linh động và dữ dằn.
Chú Quay sừng chui vào góc nhà, nấp sau bác Ô đen. Anh Ngăn kéo nằm yên trong bụng ông Bàn, không dám hé ra. Hai nụ hoa trong bình không dám nở.
Mặt nạ kể:
- Suốt buổi chiều nay nhờ tôi mà chú bé có khuôn mặt anh hùng. Tất cả bạn bè của chú ấy đều phải khâm phục.
Ông Bàn lặng thinh. Khuôn mặt oai vệ của mặt Nạ quả có khiến ông e ngại kiêng nể. Tuy nhiên, ông vẫn cảm thấy có một cái gì không ổn trong vụ mặt Nạ đòi chỉ huy mọi vật trong phòng. Ông có thể lép vế, nhưng không lẽ cụ Sách, ông Cung cũng phải thần phục kẻ mới tới.
Giọng nói của mặt Nạ đột nhiên nghiêm khắc, cứng rắn. Mọi vật nhìn qua ánh nến, tưởng như đôi lông mày rậm của ông Tướng nhíu lại:
- Tất cả những kẻ nghi ngờ hay chống đối quyền lực của ta đều bị trừng phạt thật nặng. Như ông Bàn có thể bị chặt thành từng mảnh nhỏ dùng làm củi đun bếp.
Ông Bàn vừa tức vừa hơi sợ. Ông hỏi nhỏ ông Cung:
- Tôi già nua dốt nát, không được đi đây đi đó chẳng biết gì, nhưng ông Cung vốn rành chuyện chiến tranh và lịch sử, ông thử ngắm giùm tôi xem bạn mới của ta có thực là một vị anh hùng không?
Ông Cung đáp ngập ngừng:
- Tôi cũng không biết rõ lắm, nhưng khuôn mặt này đối với tôi khá quen thuộc. Ngày xưa, khi còn xông pha nơi trận mạc, tôi vẫn ở trong tay những vị anh hùng có khuôn mặt thế này….
Bây giờ thì ông Bàn ngán quá. Mặt Nạ hình như cũng nghe được những lời của ông Cung, kiêu hãnh hơn:
- Ta đã từng tham dự hàng trăm trận, chỉ huy hàng vạn người. Ta là một vị tướng bách chiến bách thắng. Mọi vật trên khắp đất nước này đều mang ơn ta, không có ta bảo vệ tất cả đã cháy tiêu.
Sợ bị chẻ làm củi đun bếp, ông Bàn cố cãi:
- Thì cũng phải cho tôi nghi ngờ một chút chứ. Ông mới đến, chưa kể thành tích, làm sao tôi biết ông là một vị anh hùng.
Giọng mặt Nạ đột nhiên trở nên vui vẻ:
- Ta sẵn sàng ân xá cho tên Bàn ngu dốt, miễn là từ nay phải nhớ tuân lệnh ta.
Trước vẻ thua cuộc của ông Bàn, những vật nhỏ bé trong phòng kể như đã hoàn toàn bị mặt Nạ khuất phục. Chúng khiếp hãi và tê liệt trước uy dũng của một vị anh hùng.
Mặt nạ hét:
- Nến sáng hơn chút nữa. Bóng bay lại đây.
Bóng bay ngơ ngác, chưa dám rời xó nhà. Chị cũng muốn nấp sau bác Ô đen như chú Quay sừng.
- Ta sẽ biến Bóng bay thành một vị anh hùng để mọi vật trong phòng biết rõ quyền lực của ta.
Bóng bay thu hết can đảm tiến về phía mặt Nạ. Mọi vật hồi hộp chờ. Chú Ngăn kéo đã hé ra một chút để những vật trong lòng chú được thấy những chuyện lạ lùng sắp xảy ra.
Thế rồi, đột nhiên chị Bóng bay biến mất. Mặt nạ chuyển động lắc lư:
- Quí vị thấy tôi ra sao?
Giọng nói ngập ngừng của chị Bóng bay phát ra từ cái miệng ông Tướng.
Vô cùng kinh ngạc, mọi vật reo lên:
- Chị Bóng bay đã biến thành vị anh hùng.
Mặt Nạ cười ha hả, lui về góc phòng. Chị Bóng bay từ phía sau mặt Nạ lướt ra, trở về chỗ cũ. Chú Quay sừng bớt sợ, chú xoay tròn, chạy ra giữa nhà:
- Tôi cũng muốn biến thành vị anh hùng trong một lúc.
Mặt Nạ đồng ý giúp chú con Quay ngay. Quay sừng lướt tới góc nhà rồi cũng biến mất và nói bằng cái miệng của ông Tướng mắt xếch, mặt đỏ:
- Quí vị thấy tôi ra sao?
Mọi vật lại reo:
- Chú con Quay đã biến thành vị anh hùng.
Thế rồi lần lượt bác Đèn cầy tắt lửa, bác Đồng hồ, chị Tranh đều đòi được là anh hùng trong khoảng khắc. Mặt Nạ hăng hái giúp đỡ tất cả.
Khi biết các vật đã phục mê tơi tài nghệ đặc biệt của mình. Mặt Nạ nghiêm trang trở lại:
- Các vật phải triệt để tuân theo lệnh này: Hãy sống có trật tự và hòa thuận với nhau.
Nhiều vật hét lớn:
- Tuân lệnh.
Mặt Nạ cười:
- Tốt lắm, bây giờ hãy tỏ lòng trung thành. Ta muốn thấy mọi vật tổ chức một cuộc biểu tình nhỏ để hoan hô ta.
Mặt Nạ vừa dứt lời, cụ Sách bỗng cất tiếng, giọng khoan thai và lạnh lùng:
- Thôi chứ chú mặt Nạ, chú làm quá rồi. Nhờ mấy nét vẽ mà chú xưng là anh hùng thì chả hóa ra cả hai bạn của chú em là Heo với Khỉ thật cả chăng?
Bây giờ mọi vật mới chú ý hai chiếc mặt nạ im lìm kia. Cái mang hình mặt Heo, cái mang hình mặt Khỉ.
Bị cụ Sách tấn công bất ngờ, mặt nạ mang khuôn mặt Tướng hơi lúng túng. Tuy nhiên hắn vẫn dõng dạc nói:
- Cụ Sách nói chi ta không hiểu. Nhưng cụ phải nhớ rằng chính ông Cung cũng công nhận ta là vị anh hùng.
Ông Cung bình thản:
- Chú em lầm. Ta không nói chú em là anh hùng, ta chỉ nói chú em có khuôn mặt thật giống.
- Nhưng ta đã làm cho Bóng bay, Quay sừng… đều hóa thành anh hùng trong chốc lát mà.
Cụ Sách điềm tĩnh hỏi:
- Khi nãy có thực chị Bóng bay đã biến thành vị anh hùng không?
Chị Bóng bay ngập ngừng:
- Tôi không cảm thấy đổi khác gì. Tôi đứng sau lưng mặt Nạ và mọi vật gọi tôi là anh hùng.
Chú Quay sừng, bác Đèn cầy nhao nhao:
- Tôi cũng vậy! Tôi cũng vậy!
Hai chiếc mặt nạ Heo và Khỉ lúc này cười lên tiếng:
- Thôi bồ bị lật tẩy rồi, đừng khoác lác thêm nữa.
Mặt nạ ông Tướng lặng thinh. Nhưng khuôn mặt Tướng vẫn oai vệ, dữ dằn như trước.
Mặt nạ Khỉ nói với cụ Sách:
- Trong mấy anh em chúng tôi, nó ưa khoác lác dóc tổ nhất. Đi đâu nó cũng đòi chỉ huy. Mặt chúng tôi xấu xí tầm thường hơn, chúng tôi chỉ có mục đích chọc cười. Xin các vị trong phòng đừng giận nó, nó trót mang khuôn mặt một vị anh hùng.
Cụ Sách nói:
- Tôi biết! tôi biết mà! Dòng họ mặt nạ các anh vừa ra đời đã phải nói dối rồi. Cuộc đời các anh cũng chỉ là một câu chuyện nói dối dài. Các anh nói với vật trước mặt rằng vật sau lưng các anh là Heo, là Khỉ hay là một vị anh hùng. Các anh làm nhiệm vụ, tôi đâu có trách. Nhưng thay vì dối trá để vui chơi, chú em kia lại làm quá.
Mặt nạ Heo buồn rầu:
- Riêng tôi, tôi chán cái nghề nói dối quá rồi.
Cụ Sách an ủi:
- Mặt trước chú em nói dối, nhưng mặt sau thì lại rất thành thực.
- Mặt sau thì tụi này giống nhau, đều có một sợi cao su và một mảnh giấy bồi chưa được sơn phết.
Biết chắc mặt nạ không phải là vật đầy quyền uy và nguy hiểm nhiều vật khoan khoái dễ chịu. Búa đinh ngủ một giấc thẳng cán, hoa tiếp tục nở. Có vài vật cảm thấy tiếc cái mộng trở thành anh hùng trong chốc lát.
Nhưng ông Bàn thì nổi giận, ông hét lên:
- A! Thì ra từ nãy tới giờ tôi bị bịp hả?
Mặt nạ ông tướng phá lên cười:
- Đùa chút xíu mà, có hại chi đâu.
Ông Bàn vẫn gay gắt:
- Đùa gì. Chính chú dọa sẽ chặt tôi ra làm củi đun bếp.
Ông Cung mỉm cười:
- Kể ra ông Bàn cũng đáng bị đưa vào bếp thật. Lỗi tại ông mà.
- Tôi đâu có làm gì.
- Ông phạm tội bất cẩn. Trước khi tuân lệnh một vật nào ông phải coi xem phía sau của vật đó. Phía sau mặt nạ hoàn toàn trống rỗng mà.
Ông Bàn bớt giận, chỉ càu nhàu:
- Tại cái mặt nó coi ghê quá.
Các vật trong phòng bật cười vui vẻ.
LÊ TẤT ĐIỀU
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 21, ra ngày 2-1-1972)
