Khi mới chợt trông thấy chú (lời tác giả), tôi thấy rợn người và dựng tóc gáy: Chú ngồi xổm trông như 1 pho tượng đồng thau bên 1 bụi cây xanh rì nổi bật giữa bãi sa mạc. Chú đeo 1 cây nỏ ngang người, lủng lẳng bên sườn 1 ống đựng những mũi tên nhọn và sắc bằng xương dài không hơn 1 cây viết chì. Lúc này tôi đang ở giữa 1 vùng sa mạc hoang vu của miền Nam Phi Châu: Sa mạc KALAHARI (Ca-La-Ha-Ri).
Tôi chợt nhớ lại lời dặn của 1 người bạn: "Đừng có dại mà băng qua sa mạc Kalahari (Ca-la-ha-ri) một mình", anh ta còn nói thêm: "... nếu chẳng may xe anh có chết bất tử giữa đường, anh có thể kẹt ở đó hàng ngày trước khi gặp được 1 người khác".
Giờ đây, bình đựng nước của chiếc xe hơi của tôi bị thủng 1 lỗ, do đó nước đã chảy hết ra ngoài nên chiếc xe bị chết máy giữa đường cách xa 1 làng gần nhất cũng khoảng 50 cây số. Tôi đã ngồi yên trên xe hàng giờ để suy nghĩ để tìm cách cứu vãn, tôi có nên đổ hết nước dự trữ để uống trong cuộc hành trình qua sa mạc này vào bình nước chiếc xe không? Tôi nghĩ, tốt hơn hết là bước ra khỏi xe để tìm tòi hơn là ngồi yên trên xe để tính toán. Nơi đây không có vẻ gì là có thú dữ nguy hiểm cả, nhưng ở sa mạc Kalahari (Ca-la-ha-ri) này thường trồi, sụt bất thình lình, và chỉ cần quay 2 vòng là bạn có thể bị mất tích ngay, vì vậy tôi đành ngồi nán lại trên xe và bóp kèn inh ỏi cầu cứu để họa may có ai nghe thấy chăng?
Ánh nắng trên đỉnh đầu chiếu xuống chiếc xe khiến tôi ngồi trên xe như là ngồi trong lò lửa, không có lấy một làn gió mát, đàn muỗi nơi sa mạc bắt đầu bay sà vào trong chiếc xe... Tôi cảm thấy khó chịu khi bắt gặp chú bé thổ dân đang chằm chằm nhìn tôi, tôi đã từng nghe đồn rằng thổ dân ở đây thường không ưa những người da trắng như tôi. Chú bé thổ dân này có một bộ mặt dễ thương hơn là dễ sợ: nước da nâu sậm, đôi mắt nhỏ nhưng long lanh dưới chiếc trán cao và đôi lông mày đen rậm. Chú đứng dậy cách chỗ tôi khoảng non 2 thước, chung quanh thắt lưng chú quấn 1 tấm da con vật để che phần dưới thân thể. Khi chú biết chắc là tôi đang nhìn chú, chú nở 1 nụ cười thân thiện, vành môi trên hơi cong lên thành hình vòng cung, nhưng tôi không cười đáp lại chú vì đang nghĩ rằng: "Chỉ 1 chốc nữa đây sẽ xẩy ra 1 cuộc xung đột giữa 1 người da trắng với 1 chú bé thổ dân trên bãi sa mạc hoang vu này, và có thể là người da trắng, tức là tôi sẽ bị kẹt ở đây không biết đến bao giờ.
Chú bé vẫn đứng yên nhìn tôi hàng giờ đồng hồ, khi tôi bóp kèn xe hơi thì chú gầm ghè vui vẻ. Có lần, chú hạ cây cung và ống tên xuống đất, giơ cao 2 tay tỏ dấu hòa bình, tuy vậy tôi vẫn e ngại vì tôi đã từng nghe kể đến những cách đánh lừa của người thổ dân vùng này. Nhưng dầu sao tôi vẫn vững lòng hơn khi thấy có chú ở bên cạnh vì trời đã gần tối, đêm ở sa mạc là giờ cô quạnh nhất, có 1 người ở bên cạnh vẫn còn hơn là đơn độc. Tự nhiên tôi cảm thấy ghen với chú khi thấy chú nhúm lửa bằng những cành khô để sưởi, ánh lửa bập bùng vờn trên khuôn mặt chú. Chú ngồi sát lại đống lửa để sưởi, vì đêm ở sa mạc thì rất lạnh, thỉnh thoảng chú quay lại vẫy tôi như muốn mời tôi lại sưởi, nhưng tôi vẫn nghi ngờ thiện chí của chú và không dám rời khỏi xe. Dần dần, thời gian trôi qua, tôi cảm thấy bớt sợ chú và bắt đầu có cảm tình với chú. Sau cùng vì mệt mỏi tôi ngủ thiếp đi lúc nào không hay. Khi thức giấc, trời đã bắt đầu ửng sáng. Tôi nhỏm dậy thấy chú bé đang ngồi vắt vẻo trước mũi xe, trông thấy tôi chú nhoẻn cười, ra dấu tỏ ý muốn giúp đỡ và che chở tôi. Lần này, tôi đáp lại chú bằng 1 nụ cười gượng gạo. Tôi ngồi hẳn dậy, toàn thân tê cứng và lạnh. Bây giờ tôi biết chắc là tôi sẽ bị kẹt ở đây không biết đến bao giờ. Tôi chợt nhìn thấy chú đeo lủng lẳng bên sườn 1 túi nước lã.
"Nước lã!", không biết chú đã kiếm được ở đâu giữa chốn sa mạc này. Tôi liền bước ra khỏi xe với 1 niềm hy vọng, và đây là lần đầu tiên tôi bước ra ngoài kể từ khi gặp chú bé thổ dân này. Chú vỗ vào bình nước bên sườn, miệng líu lo những tiếng khó hiểu, rồi chú tụt xuống đất nhẩy cẫng lên tỏ dấu vui mừng khi thấy tôi không còn e dè sợ sệt nữa. Tôi ra hiệu cho chú biết là tôi đang cần nước cho chiếc xe của tôi, chú hiểu ngay và trao cho tôi bình nước. Tôi sung sướng đón nhận và đổ hết cả vào bình nước xe, nhưng vẫn không thấm tháp gì. Thấy vậy, chú chạy lại bên đống lửa gần tàn, nhặt lên 1 ống que rỗng lòng dài khoảng non 1 thước. Quì gối xuống, cúi khom người, chú cắm sâu chiếc que xuống lòng bãi cát, rồi ghé miệng ngậm 1 đầu ống. 1 lát sau chú phun ra 1 dòng nước dưới chân tôi, thì ra chú đã hút nước ở 1 mạch nước ngầm dưới đất. Tôi vội chạy lại chiếc xe, lôi vội chiếc thùng chứa được khoảng 7 lít nước dự trữ giờ đây đã khô queo và chạy trở lại bên chú. Suốt gần nửa tiếng đồng hồ, chú hì hục hút nước cho tôi, đôi má phồng lên lõm xuống như đôi mang của 1 con cá đang thở dưới nước. Mỗi lần hút được nước là chú lại phun vào thùng đựng nước của tôi. Khi chiếc thùng đã đầy nước, chú trao cho tôi với bộ mặt rạng rỡ hớn hở. Sau khi tôi xách thùng nước trở lại chiếc xe, tôi quay trở lại thấy chú đang nhăn mặt phì cát ra khỏi mồm, dòng mạch nước dưới lòng đất giờ đây đã cạn nên chú chỉ hút toàn rặt cát, chú cố gắng hút thêm vài lần nữa, nhưng không kết quả. Chú nhổ chiếc que, đứng dậy và ra dấu cho tôi là đã hết nước, cả 2 chúng tôi bước trở lại chiếc xe. Tôi nghĩ thầm trong óc là tôi sẽ chỉ đổ 1 ít nước đủ dùng còn sẽ trao trả lại chú chỗ nước còn lại để bù đắp vào bình nước của chú mà tôi đã đổ hết vào bình xe. Nhưng trước khi làm vậy, tôi cần phải làm 1 cái gì để cảm ơn chú bé đã. Tôi tháo chiếc đồng hồ đeo tay trao tặng chú, chú giơ tay đón nhận, tròn xoe đôi mắt ngắm nhìn chiếc đồng hồ với 1 vẻ lạ lùng nhưng thích thú rồi chú trao trả lại tôi. Tôi lắc đầu và cố ra hiệu cho chú là tôi muốn tặng chú, và tôi muốn chú giữ lấy chiếc đồng hồ như là 1 món quà kỷ niệm. Đôi mắt chú ngước nhìn tôi như muốn bảo đừng ép buộc chú nhận, đôi môi chú mấp máy như muốn nói – "Đây là sa mạc của tôi, nhà tôi và ông là người khách nên tôi có bổn phận phải giúp đỡ ông mà không muốn nhận một sự đền ơn."
Tôi đổ 1 ít nước vào bình đựng nước dự trữ của tôi rồi trao cho chú, tôi thấy môi chú hơi rung động. Rồi tôi từ biệt chú bước lên xe, mở náy và cho xe chạy, chú còn đứng tần ngần trông theo...
Đêm nay, tôi đã tới 1 nơi nghỉ an toàn của sa mạc. Khi bước ra khỏi xe tôi chợt trông thấy 1 vật gì nằm trên sàn xe sau chỗ ghế ngồi của tôi, tôi cúi xuống lượm vật đó lên: đó là cái bình đựng nước của tôi, chú bé đã bỏ trả lại lúc nào mà tôi không biết. Chú bé dễ thương ơi! Tôi không biết nói gì để cám ơn chú mà chỉ biết cầu nguyện Thượng Đế luôn ban phước lành cho chú.
VĂN VIỆT
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 71, ra ngày 31-12-1973)
