1
Lớp
học khai giảng với vừa đúng hai mươi học sinh. Võ là đứa thứ hai mươi
ghi tên học, và cũng mang số hai mươi trong sổ điểm danh. Hai mươi học
sinh, trong đó chỉ có sáu trò là con gái, ngồi khá rộng rãi trong một
căn phòng ở tầng lầu một của một ngôi trường vốn đã cũ kỹ và đã lâu rồi
vẫn không có một tí gì cải tiến. Hình như năm phút sau khi chuông reo
vào học, người giám đốc già có đi lướt ngang cửa lớp nhìn vào và hơi lắc
đầu – Võ đoán thế, bởi lúc đó lớp học cũng còn đang xôn xao lắm. Hai
mươi cái miệng chỉ cần mở ra vài tiếng cũng đủ làm mất trật tự lớp học.
Thầy
giáo mới bắt đầu giảng bài đầu tiên – môn Sử Ký. Đúng ngay môn Võ
không thích, lại ngay giờ đầu niên học, nên tâm trí Võ không tài nào
theo dõi thầy được. Võ vẫn ngồi trong tư thế ngoan ngoãn lắm, mà trí nhớ
thì dẫn đi xa, trở về những ngày hè vừa qua. Võ tha hồ nghĩ đến bãi cát
trắng, đến những tảng đá lớn chồng chất lên nhau, nơi Võ tung tăng chạy
chơi như một đứa bé. Võ nhớ có lúc anh Bản bảo Võ đứng bên dưới một
tảng đá cheo leo, hai tay giơ lên chạm vào tảng đá cơ hồ một lực sĩ nâng
cả trái núi, để cho anh Bản chụp hình. Võ nhớ có lúc Võ dầm mình cả
buổi dưới nước, lúc trở lên mình mẩy rát bỏng vì nắng. Võ nhớ gió biển
mặn và làm cho da mặt Võ chai như đá. Những ngày rong chơi ngoài xứ cát
trắng hiện về như in trong óc. Đối với Võ, lần đầu tiên đi biển là một
kỷ niệm khó phai. Võ nhớ, và Võ tiếc vì đã không được ở luôn ngoài ấy.
Bây giờ ngồi thu mình trong lớp học, Võ không tài nào không hồi tưởng
những ngày thoải mái ấy.
Trên
kia thầy đang nói về những ngày gian khổ của vị vua kháng chiến Hàm
Nghi. Võ nghe tiếng được tiếng mất. Hình như lời giảng của thầy lôi cuốn
được cả lớp, ngoại trừ Võ. Võ thấy mặt đứa nào cũng như nghệt ra. Có
đứa há cả miệng nghe mà không biết rằng cái hàm dưới đưa xuống làm cho
bộ mặt thộn ra trông buồn cười ghê gớm. Võ che miệng định cười, nhưng
lại tự trách mình đã lơ đãng không chịu nghe giảng bài. Sáng nay khi Võ
sửa soạn đi học, anh Bản đã nhắn nhủ Võ: “Rán học nghen! Tiền học bây
giờ đắt lắm đó!”. Anh ấy có cái tật không bỏ được là mỗi câu nói đều có
kèm theo chuyện tiền bạc. Nhưng không phải giống như những ông thương
gia nói chuyện ăn xài lớn, mà luôn luôn anh Bản gợi cho Võ nghĩ đến sự
làm ăn khổ cực, sự tranh sống hàng ngày của anh, sự chắt móp của bà
ngoại ở ngoài Huế. Anh Bản mà biết được rằng sáng nay, buổi học đầu
tiên, Võ đã không nghe một chữ nào của thầy, mà mải thả hồn đi về những
ngày rong chơi, chắc anh sẽ buồn lắm. Và Võ thì không bao giờ muốn làm
cho anh thất vọng về mình.
Đứa
bạn ngồi cạnh bên Võ bỗng mở nắp bút máy và mở vở ra ở trang đầu. Võ
mới hay là thầy bảo cả lớp chép bài. Võ cũng làm theo, thật ngoan ngoãn,
nhưng không một ý niệm gì về bài giảng của thầy vừa qua. Trên kia,
giọng thầy sang sảng:
- “Nước Pháp lấy binh lực ép triều đình Việt Nam ký hòa ước bảo hộ
1884. Tinh thần bất khuất của dân tộc không chịu được sự cắt xén ức
hiếp, vùng nổi dậy gây nên những phong trào tranh đấu mãnh liệt…”
Ồ hay quá! Chưa bao giờ Võ nghe được một câu khích động như vậy. Có lẽ
thầy giáo Sử Địa năm nay hay hơn thầy năm ngoái. Võ cúi xuống chép theo
lời đọc. Tự nhiên Võ cảm thấy mình có lỗi. Võ lén nhìn thầy. Thầy vẫn
bình thản và có vẻ hơi vui vì nghĩ rằng lớp học này ngoan.
2
Những
tia nắng ló ra sau dãy nhà cao, đến thẳng cửa kính và chiếu ngay chỗ Võ
ngồi. Võ đặt tay trái lên bàn, ngắm nghía. Chiếc nhẫn đồi mồi Võ đeo ở
ngón trỏ, dưới ánh nắng trông thật đẹp. Anh Bản mua chiếc nhẫn này trong
ngày cuối ở Nha Trang. Võ thắc mắc mua để làm gì, anh cười không đáp.
Buổi lên xe Võ thấy anh nâng niu mãi chiếc nhẫn. Võ đoán là anh để dành
tặng ai – nhất định phải là tay con gái, vì anh Bản đeo chiếc nhẫn không
lọt. Nhưng Võ chẳng thấy anh quen với ai là con gái cả. Bạn bè anh,
toàn là những anh đồng đội. Võ định im lặng xem anh sẽ tặng ai chiếc
nhẫn này, thì bỗng sáng nay, anh Bản rút ra cho Võ. Trong khi Võ còn ngơ
ngác, thì anh nói:
- Võ đeo mà chơi. Nhẫn… xấu òm.
Mặt Võ còn chưa hết ngớ, thì anh quay đi, lẩm bẩm:
- Mua về để đeo, mà đeo không vừa, thì để làm chi?
Võ chợt có một ý nghĩ ngộ nghĩnh trong đầu. Đáng lẽ anh Bản phải nói:
“Mua về để tặng, mà không có ai để tặng, thì để làm chi?”. Võ thấy anh
Bản buồn ra mặt. Võ muốn trêu anh, nhưng thấy hơi tội tội.
Võ
cũng nghe theo lời anh, đeo chiếc nhẫn vào, không một ý kiến. Cho đến
lúc vào lớp, ngồi soi bàn tay dưới ánh nắng, Võ bỗng thấy mình vô lý.
Con trai mà đeo nhẫn, để làm gì? Nhất là nhẫn đồi mồi, người ta chỉ mua
để tặng nhau, như một món quà mỗi khi đi biển. Võ bật cười. Đúng là anh
Bản xem tay Võ như một nơi… chứa đồ phế thải. Võ nhớ có lần anh Bản kể
về những ngày học tập trong quân trường, anh ăn quà vặt bị bắt gặp, thế
là phải phạt. Hình phạt rất kỳ khôi: anh phải chạy vòng quanh sân, la
lớn: “Miệng tôi không phải cái thùng rác! Miệng tôi không phải cái thùng
rác!...”. A, nhất định trưa nay Võ phải trêu anh, rằng “Tay Võ không
phải cái thùng rác” mới được.
Hình
như lớp học đang xôn xao bàn tán về bài toán Điện bỗng dưng dịu lại. Võ
hơi ngạc nhiên. Nhưng rồi Võ cũng ngớ ra nhìn. Một cô bé vừa đi vào
lớp. Học sinh mới chăng? Có vài tiếng xuýt xoa ở cuối dãy nam sinh. Tụi
con trai láo lếu thật, sắp trêu chọc người ta rồi đây. Nhưng cô bé này
không có vẻ gì rụt rè cả. Cô tiến tới bàn thầy giáo và trình sổ điểm
danh cùng với một hộp phấn màu. Thầy giáo cám ơn. Cô bé hơi cúi đầu và
rồi đi ra khỏi lớp. Mấy tên con trai bỗng dưng huých nhau cười. Thầy
đập tay lên bàn hai cái, rầy:
- Làm bài đi! Mấy em chuyện gì cũng cười được.
Một trò ngồi ở bàn đầu nói:
- Thưa thầy, chúng em tưởng… học trò mới.
- Thì có gì đâu mà cười?
Thầy nói thế, nhưng thầy cũng nhận thấy rằng chính thầy cũng lầm như
vậy. Một cô bé nhỏ nhắn xinh đẹp giúp việc văn phòng. Một điều ngộ
nghĩnh!
Võ
thật sự nghệt mặt ra, khi cô bé đi ngang khung cửa kính. Dáng cô bé dễ
thương lướt qua làm mất ánh nắng chiếu trên người Võ trong một giây và
để lại trong lòng Võ một nỗi gì êm êm. Cô bé đã đi mất rồi. Võ không
cười như mấy đứa con trai kia. Mà bỗng nhiên Võ thấy mình ngây ngô lạ.
Một cô bé mười ba – Võ đoán thế- tóc thắt bím nơ hồng và mặc áo cũng màu
hồng. A, hình như đôi guốc cô bé mang cũng màu hồng nữa. Giá cô bé cũng
tên Hồng nhỉ! Võ thấy nao nao trong lòng. Bỗng nhiên Võ như quên đi
rằng quanh đây là lớp học, bạn bè đang suy nghĩ để làm bài toán Điện, và
thầy đang chờ đợi một trò xung phong lên bảng. Võ chỉ thấy dáng của
“Hồng” lượn lờ trước mắt, như một con bướm.
- Em ngồi gần cửa sổ kia, lên bảng!
Võ giật mình, và như cái máy, Võ đứng dậy. Cả lớp quay lại nhìn Võ. Võ
vẫn ngoan ngoãn đi lên bảng. Đứng trên bục, Võ không biết phải viết gì.
Hình như thầy chưa nhận thấy vẻ lúng túng của Võ. Thầy nói, trong khi
vẫn nhìn xuống dưới lớp:
- Em tính xem điện lượng phóng thích trong một giây là bao nhiêu.
Câu nói vô tình của thầy làm Võ chộp lấy như gặp một vị cứu tinh. Võ viết ngay lên bảng:
Cả lớp bỗng cười khúc khích. Thầy quay lại nhìn và nói hơi gắt:
- Em làm cái gì vậy? Chưa gì hết đã vội tính điện lượng phóng thích
trong một… trời ơi! Một gì? Trong một “hồng”! Tôi chẳng hiểu gì cả. Em
viết cái gì vậy???
Võ giật mình, muốn xóa những chữ của mình đi nhưng không kịp. Tay Võ
cứng ngắc. Võ muốn mình biến mất đi trước mặt thầy. Võ biết phía sau
lưng có sáu đứa con gái ngồi ở hai bàn đầu. Chúng nó chắc đang che miệng
cười… Võ muốn mình tan ra thành nước. Thầy vẫn chưa hết ngạc nhiên. Võ
đứng chìm trong tiếng lao xao.
3
Hôm
nay cô bé mặc áo màu xanh, cột nơ xanh và đi guốc màu xanh. Bây giờ Võ
biết cô bé không phải tên “Hồng” nữa, cũng không lẽ tên “Thanh”. Mà là
cô bé làm dáng quá mức. Nhưng cái làm dáng đó khiến cho cô bé xinh như
một nàng công chúa. Mấy tên con trai nghịch ngợm cũng vẫn xuýt xoa khi
cô bé đi vào trình sổ điểm. Chưa bao giờ thấy cô bé nhìn ai, chỉ hơi cúi
đầu và làm phận sự. Cô bé thoáng vào và thoáng ra chỉ trong một phút.
Và khi đi ra hành lang cô bé có đi ngang qua khung cửa kính có Võ bên
trong nhìn ra. Chưa bao giờ nghe cô bé mở miệng nói với ai một lời.
Nhưng
bữa nay có một điều mới, lạ, khác hẳn những bữa trước. Không phải là
màu xanh của cô bé. Mà là lúc đi ngang khung cửa kính, cô bé có nhìn
vào. Hình như cô bé có nhìn Võ nữa, bởi lúc ấy Võ cũng ngóng mắt nhìn ra
chờ đợi “ngắm hắn một tí”. Ôi chao! Hai con mắt của cô bé sao mà đen
láy và tròn xoe. Võ không biết phải ví như là gì. Hai con mắt như chớp
lấy hồn Võ. Võ ngơ ngác. Võ nghệt mặt ra. Nhưng rồi đôi mắt ấy đã theo
con người xinh đẹp kia mất hẳn sau khung cửa kính. Võ nén nỗi tiếc rẻ,
cúi xuống chép bài. Bỗng Võ nhìn thấy chiếc nhẫn đồi mồi trên tay. Ừ
đúng rồi, Võ là con trai đeo nhẫn kỳ lắm! Võ sẽ… Võ sẽ tặng cho cô bé
đó. Nhưng Võ chưa quen, làm cách nào để Võ quen? Ngày nào cô bé cũng
thoáng vào rồi thoáng ra. Có bao giờ cô bé đặt chân đến cuối lớp, nơi có
cậu bé Võ đang ngồi trong góc kẹt, mắt nhìn như dán vào cửa kính và
quên cả học bài. Nếu cô bé mà biết như thế hẳn sẽ cảm động lắm? Chắc cô
bé sẽ chớp chớp đôi mắt tròn xoe kia và mở lời cám ơn Võ. Võ chờ nghe
giọng nói ấy. Người dễ thương thế kia chắc phải có một giọng nói êm như
ru và ngọt như kẹo? Võ thầm cám ơn chiếc nhẫn đồi mồi. Nhất định Võ sẽ
tặng chiếc nhẫn cho cô bé.
Võ
cởi chiếc nhẫn, trịnh trọng gói vào một mảnh giấy trắng. Rồi Võ xé tập
lấy một tờ giấy nữa, Võ định viết những lời làm quen. Nhưng Võ viết mãi
vẫn chỉ được hai chữ “Ấy mến!” rồi Võ bí luôn. Võ thấy mình bất lịch sự,
vì chẳng biết tên người ta mà cứ gọi bừa là “ấy”. Thôi thì chiếc nhẫn
đồi mồi làm quen giùm Võ. Võ xé tờ giấy, vò nát và vô tình để rơi dưới
đất.
Tan
giờ học, Võ ôm cặp chạy nhanh xuống lầu. Võ gặp cô bé đang đứng ở hành
lang. Trông cô bé oai như một người giám thị. Võ đến gần, dúi gói giấy
có chiếc nhẫn vào tay cô bé, và đỏ bừng cả hai tai, Võ ù té chạy.
4
Gần
hết giờ Việt văn, cô bé đi lên cùng với người giám thị già. Ông giám
thị cầm theo một con roi dài. Cả lớp còn đang ngạc nhiên thì ông giám
thị cúi xuống nhìn dưới gầm bàn của các trò gái. Ông gằn giọng:
- Hừ! Mấy trò này xả rác bừa bãi trong lớp quá nhỉ! Xem nào, vỏ cóc, vỏ
ổi, hột me, giấy kẹo… quá lắm rồi! Cuối tháng này mỗi trò bị trừ hai
điểm hạnh kiểm nhé!
Mấy đứa con gái nhìn nhau sợ sệt. Có đứa cúi xuống nhặt vội rác dưới
chân mình. Nhưng ông giám thị đã đưa mắt nhìn sang bọn con trai.
- Còn mấy trò trai cũng vậy. Giấy xếp máy bay, giấy kẹo “sinh-gôm”.., bẩn thỉu quá!
Cô bé bỗng cất tiếng:
- Còn trò ngồi gần cửa kính nữa kìa ông Tổng! Nó vò giấy bỏ đầy dưới bàn.
Võ giật mình nhìn xuống chân: giấy của Võ viết thư “làm quen” cô bé hôm qua. Võ ngượng quá. Ông giám thị nói to:
- Mấy trò phải giữ sạch sẽ và trật tự cho lớp học. Ngày mai mà vẫn còn
xả rác thì bị năm roi đấy. Lớp học có hai chục học trò thì phải đàng
hoàng hơn người ta chứ!
Chuông reo báo hiệu giờ ra chơi. Ông giám thị rời lớp cùng với thầy
giáo. Cô bé còn đứng lại giở sổ điểm ra nhìn. Môi cô bé hơi trề ra. Võ
bỗng nghĩ đến con số 01 to tướng của mình hôm lên bảng làm bài toán
Điện. Võ nghe mặt nóng bừng. Mấy đứa con gái nhìn nhau, có vẻ bất bình
lắm. Chúng nó bàn tán lao xao. Rồi thì một đứa đứng lên, la lớn:
- Nè, trò kia, có phải trò méc ông Tổng là tụi tôi xả rác trong lớp không?
Cô bé ngẩng mặt, nhìn lại. Đôi mắt tròn xoe kia long lên như biểu dương một quyền uy, và cô bé đáp lại:
- Ừa, tui méc đó, có sao không?
Nhỏ kia tức giận ngồi phịch xuống, và cả bọn nhao nhao:
- Đồ lẻo mép. Đồ làm tàng. Là cái quái gì mà hách quá vậy?
Đôi mắt kia càng long lên dữ tợn hơn nữa:
- Là gì à? Là tiểu giám thị ở đây nghe chưa! Đứa nào ở dơ, phá lớp, nghịch ngợm… là tui méc bị đòn.
Ôi! Cái giọng nói mà Võ ao ước được nghe từ đôi môi dễ thương kia, thật
chẳng giống như Võ tưởng tượng tí nào cả. Nó chát chúa và đanh thép,
nghe rít vào tai Võ làm Võ ngớ ngẩn. Đến lượt bọn con trai nổi giận. Một
đứa nói:
- Con gái gì mà dữ quá vậy?
- Ừa! Có sao hông?
Cả lũ con trai phá lên cười. Cô bé vẫn không lộ vẻ nao núng, mà bỗng rút chiếc nhẫn đồi mồi từ ngón tay áp út, giơ lên cao:
- Hôm qua đứa nào đưa cái này đây? Trả lại nè! Coi chừng méc ông Tổng là nhừ đòn đó à nghen!
Dằn một cái lên bàn, cô bé ngoe nguẩy đi ra. Một đứa con trai nghịch
ngợm lấy dây thun bắn theo, trúng ngay lưng. Cô bé kêu lên, và quay lại
giận dữ. Cả lũ con trai được thể trêu ghẹo cho bõ ghét. Cô bé bây giờ
vừa chửi vừa la. Một sợi dây thun nữa tung ra. Cô bé điên tiết cúi xuống
nhặt chiếc guốc màu xanh ném ngay vào lớp…
Không
trúng ai cả, nhưng chiếc guốc bay thẳng đến tấm kính cửa ngay bên Võ.
Võ nghe hàng chục tiếng loảng xoảng bên tai. Khung kính đã vỡ toang. Võ
ngồi trơ như tượng đá.
Bây giờ đến một chiến thuật mới: Cô bé khóc to hu hu, và hăm đi méc ông
Tổng. Phen này cả lớp phải bị quỳ là cái chắc. Tà áo xanh đi ngang
khung cửa kính, nhưng Võ không nhìn theo. Không một ý nghĩ nào hôm qua
còn tồn tại trong đầu. Giọng nói của cô bé như còn xoáy mạnh vào tai Võ.
Một con người xinh đẹp và một giọng nói không thương được. Điều mà Võ
tưởng tượng không giống như sự thật. Sự thật là khung kính bên cạnh Võ
đã vỡ. Sự thật là chiếc nhẫn đồi mồi nằm trơ trẽn trên bàn. Võ đến, cầm
chiếc nhẫn lên và nghĩ ngay đến anh Bản. Tự nhiên Võ nghe thẹn. Võ còn
nhỏ quá mà! Võ mới học qua lớp Đệ Ngũ. Võ chỉ là thằng bé con. Giống như
con bé “tiểu giám thị” đó, cũng chỉ là một con bé con mà thôi.
Võ
đứng ngượng ngùng giữa lũ bạn nhỏ. Tất cả đều đã biết Võ là đứa tặng
chiếc nhẫn đồi mồi cho con bé. Tự nhiên Võ tưởng như mình đang đứng trên
một mỏm đá cheo leo. Bên ngoài khung kính vỡ là biển cả. Và Võ ném
chiếc nhẫn ra khỏi khung cửa. Võ không nghe một tiếng vang nào hết. Chỉ
nghe rõ ràng có tiếng chân người đi ngoài hành lang. Thầy Sử Địa đi vào,
theo sau là ông giám thị, và có cả con bé nữa. Võ nghĩ thế nào hôm nay
Võ cũng xin trả bài. Võ sẽ trả bài như một tạ lỗi, dù thầy cũng chưa bao
giờ hay biết rằng khi trên bảng thầy nói về những ngày vua Hàm Nghi
gian nan ở vùng núi rừng Mai Lĩnh, Cam Lộ – thì Võ, bên khung cửa kính,
thả hồn theo những ngày rong chơi ở Cầu Đá, Hòn Chồng…
Thầy
bước lên bục gỗ. Ông giám thị đi vào, mặt giận dữ. Con roi gờm gờm trên
tay ông, ngầm bảo với cả lớp rằng sắp có một hình phạt. Con bé chỉ còn
mang một chiếc guốc xanh. Gương mặt của nó không còn một chút gì dễ
thương trước mắt Võ nữa cả. Và Võ nhìn bàn tay nó, bàn tay mủm mỉm trắng
hồng. Võ nghĩ hôm qua đã có lần nó đeo vào chiếc nhẫn đồi mồi. Võ quay
mặt đi. Có một nỗi gì vỡ đôi trong lòng.
Nguyễn Thị Mỹ Thanh
(Trích từ bán nguyệt san Tuổi Hoa, số 209, ra ngày 15/9/1973)
 |
| Bìa của Vi Vi : Mưa chiều |
Nguồn : http://camlinguyenthimythanh.com
