Vài lời giao duyên: Kể từ ngày Ngàn
Thông âm thầm nhắm mắt, không kịp từ biệt bà con độc giả, anh em trong ban biên
tập ai cũng buồn héo gan nát mật. Riêng tôi thì treo bút lên xà nhà, ngán cho
tình đời… đen bạc! Ngày ngày chỉ biết lấy những giờ dạy học làm vui. Thế giới
học trò quả là một thế giới thân ái và dễ thương! Đây có thể coi như một lời
tâm sự với bạn đọc Thiếu Nhi, Những giờ dạy, những buổi tiếp xúc với học sinh
quả là niềm an ủi cho những ai mến yêu tuổi trẻ mà đang gặp những thất vọng,
buồn chán vì hoàn cảnh.
Treo bút lâu cũng đâm chán, nghiệp viết lách khi đã lỡ mắc vào người thì “nạn nhân” không thể ngồi chơi xơi nước hoài hoài được. Bởi vậy, nay được phép của chú Chủ biên Thiếu Nhi, tôi vui mừng cầm bút trở lại, để tiếp xúc với các bạn độc giả của Thiếu Nhi. Tôi không biết viết gì khác, ngoài những câu chuyện xảy ra trong THẾ GIỚI HỌC TRÒ, một thế giới đầy âm thanh, màu sắc, đầy tình cảm vui, buồn mà tôi được sống trong đó với tư cách một người thầy trong bảy, tám năm qua. Lời giao duyên “vô duyên” chỉ có vậy. Nay xin được bắt đầu.
Treo bút lâu cũng đâm chán, nghiệp viết lách khi đã lỡ mắc vào người thì “nạn nhân” không thể ngồi chơi xơi nước hoài hoài được. Bởi vậy, nay được phép của chú Chủ biên Thiếu Nhi, tôi vui mừng cầm bút trở lại, để tiếp xúc với các bạn độc giả của Thiếu Nhi. Tôi không biết viết gì khác, ngoài những câu chuyện xảy ra trong THẾ GIỚI HỌC TRÒ, một thế giới đầy âm thanh, màu sắc, đầy tình cảm vui, buồn mà tôi được sống trong đó với tư cách một người thầy trong bảy, tám năm qua. Lời giao duyên “vô duyên” chỉ có vậy. Nay xin được bắt đầu.
ĂN QUÀ
(bài thứ nhất)
Thế giới học trò được mở màn bằng
câu chuyện “ĂN QUÀ”. Xin “ai đó” đừng trách tôi tầm thường, thô tục, mở miệng
ra là đã thấy “ĂN” rồi! Có bị trách thì cũng chịu, vì tôi quả quyết: “Dĩ thực
vi tiên” là câu châm ngôn của rất nhiều người, trong đó dĩ nhiên có các… cô cậu
học trò thân mến!
Câu chuyện ăn quà thì dài dòng ghê
gớm, vì học trò ăn quà… dài dài! Sáng, trưa, chiều, tối và… đêm, lúc nào cái
miệng xinh xắn cũng có thể nhóp nhép được. Hôm nay chúng mình chỉ đề cập tới
câu chuyện ĂN QUÀ TRONG LỚP thôi.
Những ai có “kinh nghiệm” đều phải
công nhận rằng: ăn quà trong lớp có một cái thú vị đặc biệt. Chưa kể đến chuyện
miếng ăn tăng thêm hương vị, chỉ nguyên vụ hồi hộp từng giây từng phút, làm cho
mình nhức nhối cả con tim, cũng đủ làm ta thích thú một cách… rùng rợn!
Nhiều khi đang giảng bài trong lớp,
giáo sư bỗng thấy phớt qua mũi một hương vị là lạ! Thôi đích thị là có một cô,
cậu nào đó ăn quà trong lớp rồi. Ăn những món quà có mùi vị rõ rệt như vậy tức
là còn kém lắm! Phải biết rằng mũi quí thầy, quí cô rất thính, không dễ gì giấu
nổi đâu! Tôi đã bắt gặp nhiều em học sinh, hình như ngây thơ tưởng rằng mũi
thầy bị… tịt! Cứ khơi khơi ăn cam, quit, mít, xoài (chín) ở trong lớp một cách
ngon lành. Duy chỉ có món sầu riêng là chưa thấy có ai điềm nhiên tọa thị
thưởng thức trong lớp mà thôi.
Sự thường, các học sinh (điệu nghệ)
khôn ngoan hơn nhiều. Chỉ cần đưa chiếc mùi xoa lên che miệng ho một cái là lập
tức một viên ô mai, một cục kẹo hồng hay đôi khi cả một miếng khô bò văng vào
trong miệng rồi, và sau đó thì tới giai đoạn… âm thầm thưởng thức.
Tuy nhiên, hôm nào ta lại lỡ mang
những món quà có… đồ phụ tùng như muối ớt, mắm ruốc, nước mắm đường v.v… để mở
tiệc trong lớp thì vấn đề rắc rối hơn nhiều. Quả là một nghệ thuật siêu đẳng
khi tai ta cứ nghe lời giảng, mắt ta cứ chăm chú nhìn thầy, mà tay ta cứ chấm
và miệng ta cứ nhai. Hơn nữa ta còn
phòng bị sẵn sàng trong miệng một chỗ… cất miếng quà để trả lời rành rọt câu
hỏi của thầy khi bất chợt bị thầy gọi tới. Đáng phục!
Trong đời dạy học, tôi đã gặp vài
vụ ăn vụng trong lớp thật… khủng khiếp ; mỗi lần nhắc lại như còn toát mồ hôi
lạnh.
Vụ thứ nhất: ăn vụng hột vịt lộn! Ngày nọ tôi đang giảng Chinh phụ ngâm cho một lớp Mười. Chinh phụ tiễn
đưa chinh phu, thật là một đoạn thơ lâm ly bi đát. Bỗng nhiên, mơ hồ bên tai
tôi nghe thấy mấy tiếng “tóc tóc” hòa lẫn với lời giảng của mình. Tôi ngừng
giảng, cả lớp ngơ ngác, im lặng như tờ. Những tiếng “tóc tóc” vẫn đều đặn vang
lên. Tôi đảo mắt quan sát. Đây rồi, một cô bé đang điềm nhiên dùng muỗng nhỏ gõ
cho… vỡ đầu một cái hột vịt lộn. Cô nhỏ ngồi bàn thứ tư. Tôi vòng xuống cuối
lớp, đi ngược lên. Cả lớp chăm chú theo dõi, nhưng “nạn nhân” thì hình như đã
bị chiếc hột vịt thôi miên, vẫn cứ gõ hoài không dứt. Cuối cùng, khi tôi đã
đứng sát sau lưng thì cô bé cũng đã cho đủ rau răm, muối tiêu vào cái hột vịt.
Và khi “nạn nhân” ngửa cổ lên, sửa soạn dốc tất cả vào miệng thì tôi buột miệng
khen: “Ngon quá!” Lúc đó, cô nhỏ mới giật mình quay lại và chỉ kịp cười duyên
một phát. Nhưng duyên thì duyên, tôi cũng phạt cô nhỏ bằng cách bắt tiêu thụ
công khai chiếc hột vịt đã bóc vỏ sẵn, còn hai chiếc nữa cất trong hộc bàn thì
bị tôi tịch thu, giờ chơi sẽ trả lại, với lời hăm dọa, nếu lần sau cô nhỏ còn
tái phạm, tôi sẽ lấy hột vịt cho vào sổ điểm!
Vụ thứ hai: ăn vụng bún riêu! Quả là một điều khó tin nhưng có thật. “Nạn nhân” cắt nhỏ bún, và cả
riêu cả bún được đựng trong một túi nylon, rồi dùng ống hút để tiêu thụ. Hình
như vụ này chỉ có tính cách “biểu diễn” hoặc “thí nghiệm” mà thôi, vì theo sự
suy luận thô thiển của tôi, thì dù bún có cắt nhỏ như vậy, cũng khó lòng mà hút
lên được. Chính nạn nhân, khi bị bắt quả tang, cũng xin được khoan hồng bằng
một câu như sau: “Thưa thầy, em mới hút được có một tí nước riêu thôi ạ!”
Vụ thứ ba: ăn vụng… thịt chó! Vụ này rùng rợn quá, không dám kể ra đây, e có người đau tim sẽ xúc
động quá mà chết mất. Chỉ xin quí vị độc giả tin giùm cho rằng đây là sự thật
100%. “Công ty ăn vụng” này mang theo cả muối, rau húng, củ riềng vào lớp đầy
đủ. Vị nào tò mò muốn biết, xin cứ ghé tòa soạn, tôi sẽ có dịp trình bày đầy đủ
mọi chi tiết.
Ngoài những vụ kinh khủng nói trên,
còn những vụ nghĩ lại cũng thấy vui vui. Tỉ như “vai chính” thò bánh mì từ dưới
hộc bàn lên, qua lỗ đựng bình mực, thong thả ngoạm một miếng rồi lại từ từ rút
khúc bánh mì xuống. Than ôi, thật là trăm phương ngàn kế ăn vụng được học trò
sáng chế ra, thầy, cô khó lòng mà tìm hiểu cho hết được.
Ăn vụng trong lớp tốt hay xấu? Tôi
không dám có ý kiến. Muốn biết, có lẽ bạn đọc, nhất là các bạn đang theo “môn
phái” này, nên dành câu hỏi đó cho quí vị Giám thị, Tổng giám thị thì tự khắc
biết ngay. Riêng tôi, xin đứng trên một bình diện khác để có ý kiến rằng: ăn
vụng như thế rất… mệt. Người ta chỉ làm một việc cũng đã đủ mệt, đang khi ta
vừa học, vừa ăn, lại vừa nói chuyện nữa thì… mệt đến thế nào mà kể hết được.
Bởi vậy, vì lý do sức khỏe, ta không nên ăn vụng trong lớp.
Tuy nhiên riêng với tôi, khi bắt
gặp một học sinh gậm một viên kẹo, một trái ô mai trong giờ học, tôi không
phạt, vì xét ra không thấy hại gì. Chẳng hiểu tôi có bị quí vị giám thị kết án
hay không? (Để biết một học sinh ngậm ô mai hay kẹo, điều này rất dễ! Cứ nhìn
quai hàm “nạn nhân” tất biết: chất chua hay chất ngọt làm quai hàm không yên vị
được, cứ phải đưa qua đưa lại một cách rất là rõ rệt. Kinh nghiệm mà!)
QUYÊN DI
Kỳ tới: ĂN QUÀ TRƯỚC CỔNG TRƯỜNG
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 131,
ra ngày 15-10-1974)