TRỞ VỀ LÀNG CŨ
Với năm quan tiền của Voi, Thỏ cũng đỡ được cơn túng thiếu. Thỏ lại lập
được một khu vườn khác, rộng rãi hơn vườn Hướng Thiện, nhưng phải cái xa sông
ngòi, mỗi lần đi lấy nước cực nhọc hơn trước. Vườn ở một nơi địa thế hiểm trở,
cô tịch, nên mấy con thú khác không đến quấy phá.
Thỏ không lấy lại danh từ cũ
để đặt cho khu vườn, không phải vì nó sợ bị xui xẻo như lần trước, chỉ mới
trong vòng có mấy tháng, hoa mầu bị Sấu tàn phá hư hại cả.
Lần nầy Thỏ chọn hai chữ
TĨNH TÂM để đặt tên vườn, ngụ ý lòng của nó ngày nay, không khác gì mặt nước hồ
thu phẳng lặng, không còn xao động như hồi niên thiếu hăng say tự phụ, gặp ai
cũng thích trêu chọc.
Hiện thời Thỏ con đã khôn
lớn, Thỏ cái sinh thêm một bé tí cũng đã tập tễnh biết đi, mái tóc và râu mép
của nó bắt đầu một vài sợi điểm bạc. Giờ đây Thỏ chỉ lo lắng cho tròn bổn phận
của một người chồng, một người cha chứ không muốn chung đụng với ai nữa. Nó hết
sức cố tránh Cọp đang tìm bắt nó để ăn thịt, Chồn, Chó Sói chờ cơ hội để hại
nó, Cá Sấu mà vớ được thì ít ra nó cũng bị gãy giò. Còn mấy con kia thì nó cũng
không lấy gì làm thân. Ngoại trừ Hải Ly vừa là bạn vừa là ân nhân nên cứ vài
tuần nó lại đến nhà chơi một dạo.
Cuộc đời của Thỏ như vậy kể
cũng tạm yên ổn. Nhưng một buổi sáng, nó đang ngồi uống nước trà thì thấy thằng
cháu ruột từ ngoài chạy vào, theo sau là ông bác họ, bà thím dâu và hai người
bà con xa nó quên tên chỉ nhớ mặt. Ai nấy bộ tịch sợ sệt, hoảng hốt như vừa
trải qua một cơn khủng khiếp. Thỏ chưa kịp hỏi thì thằng cháu lớn tiếng nói:
- Chú ở đây yên ổn sung
sướng thật. Nhưng sao chú không nghĩ đến họa lớn đang xảy đến cho bà con dòng
họ Thỏ nhà ta?
Thỏ sửng sốt đáp:
- Cháu trách như vậy thì
cũng oan cho chú, vì chú có hay biết gì đâu?
Bà thím la đứa cháu:
- Mầy không được hỗn. Hơn
nửa năm nay chú mầy đâu có về làng, còn cái con ác điểu ấy mới xuất hiện đâu
chừng nửa tháng nay.
- Chuyện con ác điểu thế
nào, thím cho cháu biết với.
Ông Bác nói:
- Bà con xa gần của mình nó
bắt hết mười mạng cả thảy. Thằng Bạch, con út của bác nhờ tinh khôn, chui vào
nằm nép giữa hai tảng đá, ác điểu mỏ ngắn nên không làm gì được, đành phải bay
đi, suýt tí nữa thì thằng út mất mạng. Lúc kéo đến đây, một anh hàng xóm cũng
bị nó bắt mất. Bác đã dặn trước chỉ nên đi một vài người cũng đủ, càng đông
càng nguy hiểm.
Anh chàng bà con xa nói:
- Nhiều người sợ quá, bao
nhiêu khoai sắn, rau cải trồng ra đều bỏ cả để di cư đi nơi khác. Làng mình bây
giờ xơ xác hơn trước nhiều. Trong họ ngoài làng đều nghe tiếng bác khôn ngoan
tài trí nên đem nhau đến đây, xem bác trù liệu cách nào để giết chết con ác
điểu ấy để mọi người làm ăn được yên ổn. Cháu đã nói nhiều lần : Kẻ cướp đến
làng thì phải đồng tâm hợp lực mà chống cự, chứ sao lại bỏ chạy mỗi người một
ngả để mặc nó tha hồ thao túng.
Bà thím hỏi lại:
- Anh nói như vậy chứ nó thì
bay trên trời mà mình lại ở dưới đất, sức yếu đương sao nổi nó?
Thỏ nói:
- Thật tình lâu nay cháu xa
lánh cuộc đời không tu cũng như tu. Nhưng nay bà con xóm làng lâm vào đại họa
chẳng lẽ lại ích kỷ chỉ biết yên vui với vợ con không đem hết tài hèn ra mà
giúp đỡ?
Nghe Thỏ nói vậy ai cũng vui
vẻ hớn hở, nhưng trong bụng không khỏi hoài nghi, vì việc trừ được ác điểu là
việc rất khó khăn, ngoài tài sức của họ.
Thỏ nói tiếp:
- Tôi phải trở về làng
nghiên cứu tại chỗ mới nghĩ được diệu kế. Bây giờ tôi khuyên bà con nên áp dụng
câu : “Mục quan tứ xứ, nhĩ thỉnh bát phương”…
Thỏ cháu hỏi:
- Chú nói gì cháu chưa được
rõ…
- Ra mầy không học sách binh
thơ của ông Thủy tổ dòng họ nhà ta để lại cho con cháu sao? Câu đó có nghĩa :
“Mắt phải xem bốn phía, tai nghe khắp bốn phương”. Trong lúc ăn uống cũng như
khi làm lụng phải luôn luôn đề cao cảnh giác. Những con ác thú ấy tôi chưa rõ
là Phụng hoàng, Diều Hâu, Kên Kên hay là chim Ưng, nhưng con nào cũng vậy, cặp
mắt sắc vô cùng, dầu những nơi xa xôi chúng cũng trông thấy rất rõ. Bà con phải
hóa trang thật tài tình, lấy cành lá phủ khắp mình và khi di chuyển phải chậm
chạp kẻo nó hay biết. Giờ đây mời bà con ở lại dùng bữa với vợ chồng tôi, đợi
tối mịt sẽ trở về. Còn về phần tôi, bà con hãy cho thư thả, trong vài hôm nữa
có lẽ tôi sẽ nghĩ được mưu kế trừ con ác điểu ấy.
*
Thỏ hóa trang như ngày đánh
lừa Cọp để theo dõi con ác điểu. Nó nhận ra đó là một con KÊN KÊN to lớn, lông
xam xám, nhơ nhớp như tắm đất bụi. Mỏ nó cứng và quặp xuống, mắt tròn, cổ sắc
hồng đậm trơ trụi không có một cái lông nào. Hai chân nó cứng mạnh, đầu bốn
ngón đều có vuốt nhọn. Mỗi khi bay, Kên Kên giang rộng cặp cánh như chiếc
thuyền buồm lướt sóng giữa bể khơi.
Nó làm tổ trên một chóp núi
cao nhưng lại thường ra chơi với con trên một tảng đá bằng phẳng cạnh tổ.
KÊN KÊN gieo rắc khủng khiếp
cho loài chim nhỏ, cho những con thú cỏn con và cho cả những con cá ở biển. Thỏ
từng thấy ác điểu từ trên trời bay xẹt xuống bấu lên lưng một con nai. Nai
hoảng hốt vùng chạy nhưng không sao thoát khỏi vuốt nhọn của Kên Kên được. Chim
mổ vào hai mắt của nai cho mù khiến nai lăn tòm xuống hố sâu. Chim đáp xuống
theo để ăn thịt.
Thỏ lại một lần thấy Kên Kên
bổ nhào xuống vồ lấy cá nhám. Nhưng con ác ngư này cũng chẳng phải tay vừa,
vùng vẫy cố lôi cho được Kên Kên xuống biển. Cũng may chim thoát được không thì
chết về tay nhám xà rồi.
Nhưng đau đớn cho Thỏ hơn cả
là khi nó thấy những kẻ trong họ hàng nhà nó, đồng bào ruột thịt của nó bị Kên
Kên quắp từ dưới đất, rồi bay vút lên trời đem thẳng về tổ rỉa rói, từng miếng
xương vụn rơi xuống bãi cỏ dưới chân núi. Những con rùa với cái mai cứng mà Thỏ
tưởng không ai làm gì nổi, Kên Kên cũng bắt bay lên thật cao thả mạnh cho rơi
xuống trên những phiến đá. Mai rùa vỡ ra, thịt xương nát bấy, Kên Kên bay xuống
đánh chén ngon lành.
Nó tự bảo : Ta đã hiểu rõ
đời sống của Kên Kên, nay ta có thể nghĩ cách trừ nó. Thỏ cúi đầu, bước từng
bước dài vừa đi vừa nói lầm thầm:
- Kên Kên ăn thịt thỏ thịt
nai nầy, Kên Kên ăn thịt rùa thịt cá nầy lại ăn thịt cả những con chim nhỏ nữa.
Nó tàn ác như vậy là nhất đời rồi, ta hạ sát nó là làm một việc chính đáng.
Nhưng mưu kế của ta phải có anh Rùa giúp đỡ một tay mới được.
Nó vội vã đi tìm Rùa và
thuật lại những gì nó được trông thấy. Nó miêu tả cảnh Kên Kên giết những con
rùa một cách tàn nhẫn. Rùa nghe xong không khỏi động mối thương tâm, nghiến
chặt hàm răng tỏ ý căm hờn tột độ.
Trước mối thù chung, Rùa và
Thỏ xóa bỏ tất cả hận thù trong bấy lâu nay.
Thỏ nói:
- Anh thuộc vào hạng thông
minh lanh lợi, trước tình thế nầy, anh có nghĩ được cách gì để trừ con ác điểu
ấy không?
Rùa suy nghĩ chốc lát đáp:
- Tôi định thế nầy : Đây là
loài chim xâm phạm đến tính mạng của loài thú, ta có thể viện lẽ ấy xin Đại
vương sư tử huy động Voi, Hổ, Báo, Tê giác, Gấu mai phục trong các bụi rậm. Một
anh thỏ hay chị nai nào đó đứng vẩn vơ ở giữa làm mồi để dụ nó. Khi nó liệng
xuống để bắt mồi thì quân mai phục đổ ra nhất định giết được nó.
Thỏ hỏi lại:
- Nhưng nếu nó bay đi thì
sao?
- Dẫu có bay thoát nó cũng
phải khiếp vía bận sau không còn dám trêu chọc đến loài thú nữa.
- Tôi chưa cho đó là một kế
vẹn toàn. Vả lại việc mình mình lo, tôi không dám phiền đến Đại vương chút nào
cả. Nay tôi sắp đặt như thế nầy, anh nghe có được không?
Thỏ đem kế hoạch của mình ra
nói cho Rùa rõ. Rùa gật gù khen:
Hay lắm! Hay lắm!
Nhưng rồi nó cười và nói
tiếp:
- Tài trí như anh không ngờ
đã có lần bị tôi đánh lừa, kể cũng lạ thật.
*
Thỏ biết dân làng gần khu
rừng thường làm trâu để tế thần. Nó mới nhờ Chuột lấy trộm cái bong bóng. Đó là
nghề riêng của Chuột nên sáng sớm hôm sau Rùa
và Thỏ có ngay cái lòng bóng trâu.
Thỏ thổi cho cái bong bóng
căng phồng lên, đầu kia lấy dây cột chặt trao cho Rùa đem ra giữa sông thả lềnh
bềnh trên mặt nước. Bên dưới, dây cột vào một tảng đá ngầm. Họ hàng nhà Rùa tụ
tập lại thật đông dưới nước và có bổn phận giữ sợi dây ấy.
Hải Ly chịu làm vật hy sinh,
ôm lấy quả bóng, nằm phơi bụng trên sông hồi hộp chờ ác điểu.
Đó là tất cả mưu kế của Thỏ.
Họ hàng nhà Thỏ ẩn núp trong
những lùm cây hai bên bờ sông chờ xem kết quả.
Đâu chừng nửa giờ sau thì Kên
Kên xuất hiện trên nền trời cao. Nó bay quanh thành những vòng tròn, mỗi lúc
một hạ thấp xuống, mắt hau háu nhìn cái thân thể ngon lành của Hải Ly. Rồi chớp
nhoáng như tia sét, Kên Kên xẹt xuống vồ lấy con Hải Ly. Hải Ly lanh lẹn lăn
mình xuống nước lặn mất. Vồ trật con mồi, những móng nhọn của nó chụp thủng quả
bong bóng trâu, không khí ùa vào làm cho lép kẹp tức khắc. Mắc chân trong quả
bong bóng, ác điểu không sao rút ra được. Họ hàng nhà Rùa lôi sợi thừng vừa mau
vừa mạnh. Chim cố sức vùng vẫy nhưng cũng không đương nổi lũ Rùa đông đúc, đang
nung nấu chí phục thù.
Kên Kên bị ngâm mình và uống
nước nhiều không chịu được, gục đầu chết. Bầy rùa kéo xác chim lên bờ, móng
vuốt còn vướng trong quả bong bóng.
Dòng họ Rùa và dòng họ Thỏ
diễn hành lôi xềnh xệch trên mặt đất thân xác con ác điểu từng giết hại không
biết bao nhiêu rùa và thỏ. Tất cả sung sướng reo hò vang dậy.
Từ đó Thỏ trở về làng sống
với bà con họ hàng cho đến ngày răng long đầu bạc.
BỬU KẾ
