Để thực hiện đặc san Ngàn Thông Xuân
Nhâm Tý, anh em trong tòa soạn phân chia mỗi một “ngoe” phụ trách một vài tiết
mục. Sở dĩ Thạch Thủ “được” trao cho phận sự “du Xuân”. Nghĩa là làm một chuyến
cà-lơ-thất thểu ở hè phố để ghi lại những sinh hoạt của thiên hạ trong dịp Tết
con Chuột, là vì các quan to nhỏ trong tòa soạn đã… cậy nhớn bắt nạt Thạch Thủ
mà gán cho những lý do sau:
- Mắt Thạch Thủ to như đèn xe ủi đất
tất nhiên nhìn rõ mọi chuyện hơn người.
- Thạch Thủ, con người tò mò “nhất thế
giới”, “cạnh tranh bất chánh” với “nghề” của đàn bà con gái, được “đặc phái” đi
du Xuân hẳn sẽ không bỏ sót người nào, vật nào, xó xỉnh nào mà không dòm không
ngó!
- Đây cũng là dịp để phạt tội Thạch
Thủ đã chuyên môn tả chân và “xát xà phòng” anh em như trường hợp Quyên Di ươm mơ và Thái Bắc ngát trên lưng đồi đã bị tên “đầu đá”… mổ xẻ từ sợi tóc,
chân lông đến cả “bộ đồ lòng”, cho dù con nhà người ta có bô giai đến độ nào đi
nữa dưới ngòi bút của “hắn” cũng trở thành… ma lem ma bùn, không khác gì khỉ
đột trong sở thú! Vậy cho Thạch Thủ đi du Xuân là đúng “nghề của chàng” để “y…
thị” quan sát bộ mặt thật, tốt đẹp hay xấu xa, của thủ đô trong những ngày
Xuân.
- Đường phố dạo này đông người, hay
kẹt xe, trong khi Thạch Thủ lại giống… con chuột cống (trời ơi!) ắt hắn dễ… chui rúc mà di chuyển!
Đấy, quý bạn độc giả thử nghĩ xem như
vậy việc du Xuân đâu còn là một “dịp may hiếm có” cho Thạch Thủ? Tuy nhiên vì
“thiện chí hòa bình”, Thạch Thủ vẫn “từng bước từng bước thầm, khi mùa xuân
đang đến, lòng ta còn phơi phới, tim ta còn ngây ngất, cho đời ta sắp… giầu…”
Tuy nhiên, “gân” thì “gân” vậy chứ
Thạch Thủ vẫn không thể quên mình là thằng con giai “trời bắt xấu”: mặt thì rỗ
như tổ ong bầu, hay nói theo ngôn ngữ của các nhà địa chất học, rỗ như đá ong;
đôi mắt thì tròng trắng lấn át tròng đen, hai con ngươi tối ngày… “chửi cha”
nhau, luôn luôn đặt trong tình trạng báo động, chỉ chờ cơ hội là vượt biên
giới… sống mũi để “uýnh lộn”, miệng thì rộng và méo xệch tới tận mang tai… coi
cứ như là ống cống… cho nên, trong khi chờ đợi đi mỹ viện lột da (!), sửa mắt
và khâu bớt miệng lại, hôm nay Thạch Thủ phải hóa trang bằng cách xùy ra hai bóp
thuê của cô em gái cặp kiếng râm mà hai tròng kính to bằng hai cái bát hầu che
bớt sự xấu xa tồi tệ của khuôn mặt, đồng thời lén lấy trộm cái ống vố của ông
bố để thu gọn lại cái miệng cá ngão!
Sửa soạn sắc đẹp xong, chọn đúng giờ
hoàng đạo và sau khi nhìn ra ngõ biết chắc là không có… dân kẹp tóc (sợ ra ngõ
gặp gái thì xui cả năm, các cụ vẫn dậy thế đấy) Thạch Thủ mới xuất hành.
Trời Saigon mấy bữa nay lành lạnh.
Thời tiết này chỉ các bà các cô là béo bở; chẳng thế mà áo ấm xanh, đỏ, tím,
vàng ngập phố… đến độ có “vị” chẳng cảm thấy rét tí ti ông cụ nào, trái lại mồ
hôi lấm tấm trên trán, ở hai bên thái dương thế mà vẫn khoác áo len dày cộm như
áo giáp và quấn chiếc foulard dài hơn râu ông già. Thế mới biết dân Saigon nói
chung và phái yếu (?) nói riêng thèm được diện lắm và coi khí lạnh quí hơn
vàng. Bèn có thơ rằng:
Bức
sốt nhưng mình vẫn… áo len
Mấy
khi được rét, hóa đâm thèm!
Vào dịp tết xe cộ đông ơi là đông.
Chen được một chỗ trên xe lam quả thức khó không kém gì việc “xẻ núi lấp sông”;
“quân tử tầu’ hoặc tỏ ra ta đây con người lịch sự hay sợ nhăn bộ đồ vía thì
đừng mong được bước lên xe, trái lại phải tranh giành, phải đá bên phải, đấm
phía trái, phải “tàn nhẫn vô nhân đạo”, phải “bất lục sục” mới có “hy vọng đã
vươn lên”! Nếu muốn đón taxi hay xích lô thì phải có đức tính “lì”, loại “xi
măng cốt sắt” bởi vì các bác tài lợi dụng tình thế tỏ ra làm cao, không thèm
dừng xe lại mỗi khi thấy khách Annamít vậy.
Đó là chưa nói tới “mục” giá xe lên
vùn vụt – 200% là ít! Một cuốc xe lam ngày thường trung bình 15 tì, trong dịp
tết nhẩy tới ba choạc. Với loại xe taxi, xích lô, giá tối thiểu sơ sơ có … bóp
rưỡi trở lên! Đúng là:
“Méo
mặt giơ tay vời chiếc xế
Đau
lòng móc túi trả xấp tiền!”
Sợ bị bóc lột, hay đúng hơn vì nghèo
“địa” Thạch Thủ bèn dùng “lô ca chân” để di chuyển. Thế cũng thú chán, lại đúng
với nghĩa du xuân, tha hồ ngắm “no mắt” thiên hạ!
Nếu gọi xuân là mùa cây cối đâm chồi
nẩy lộc, khoe hương, khoe sắc thì tết đúng là dịp dân ta phô trương các kiểu và
mầu áo. Nào kiểu máng xối, kiểu chân voi, nào kiểu xẻ đàng trước, túm đàng sau,
nào kiểu vá chằng vá chịt, nào kiểu “kiệm ước” vải vóc, kiểu “váy lĩnh cô kia
quét sạch hè”, nào kiểu rộng thùng thình đến nhốt bẩy con mèo bên trong cũng
vừa, nào kiểu bó sát thân mình như khúc giò! Nào mầu đen, trắng, nào xanh, đỏ,
tím, vàng… Đúng là… loạn sắc! Có kẻ vui tính lại tổng hợp trên người tất cả mầu
sắc có trên thế gian này khiến Thạch Thủ cứ ngỡ đó là vườn hoa biết đi!
Một điều mà trước đây ông cha chúng ta
cứ băn khoăn là: “đông tây không bao giờ gặp nhau” thì nay con cháu đã minh
chứng ngược lại. Cứ nhìn các cô ăn diện thì liền rõ: trên áo dài giao chỉ, dưới
lại đeo quần tây láng coóng. Thưa, đó là các nàng đã đem “ngọc thể” ra làm
trung gian cho cuộc gặp gỡ giữa đông và tây phương. Xin hoan hô tinh thần… yêu
chuộng sống chung hòa bình!
Lại nói đến các kiểu tóc, Thạch Thủ phải
công nhận rằng người mình…. thông minh, có óc sang tạo; chẳng thế mà có mỗi cái
đầu mà có đến biết bao nhiêu kiểu tóc! Có kiểu cao chọc trời như building; có
kiểu “lơ thơ tơ liễu buông mành”; có kiểu xòe ra như đánh đu toòng teng ở hai
bên lỗ tai, có kiểu “phất phơ trước gió biết vào tay ai”… Tuy nhiên điểm đặc biệt
là thế hệ trẻ bi giờ có lòng tốt lắm, áp dụng đúng câu của thánh hiền dạy: “Ở
đời muôn sự của chung”; do đó trai gái trao đổi nhau kiểu tóc để chứng tỏ tinh
thần xả kỷ. Nếu ai mắt kèm nhèm, chắc chắn sẽ không thể phân biệt tên nào là
thằng cu, đứa nào là cái tí! Bởi vậy thiên hạ mới đặt ra một danh từ chung để
dễ gọi bọn trẻ ngày nay: Hippy yaourt! Bèn có câu thơ:
“Phe
trai tóc xõa ngang ngang… rốn,
Bên
gái đầu cắt sát sát tai”
Trên những đường phố lớn như Lê Lợi,
Tự Do, Lê Thánh Tôn… người người đi lại khá tấp nập, tuy vậy không khí tết cũng
“lè phè” lắm; hàng hóa cũng chỉ “phất phơ” chứ không được dồi dào như những năm
trước đây, trừ có lịch và thiệp chúc tết là vẫn giữ được “lực lượng hùng hậu”,
nhưng về phẩm thì chán ôi là chán! Chọn được tấm thiệp có tí ti nghệ thuật và ý
nghĩa thì cứ gọi là gẫy tay, mỏi chân, mờ cả mắt cũng chưa chắc đã được vừa ý.
Trong khi đó loại “cả quỷnh”, có “mùi cải lương” thì vứt đi không hết! Giá một
tấm thiệp cỡ lem nhem cũng từ năm chịch trở lên, còn loại thiệp của ngoại quốc
có in dòng chữ Happy new year (mặc dầu Annam ta đang đón tết âm lịch) loại
xoàng xoàng giá cũng trên trăm bạc.
Ấy vậy mà dân chúng khuân đi cũng khỏe
lắm!
Tới chợ Bến Thành, Thạch Thủ như lạc
vào một biển người và biển âm thanh hỗn loạn. Thật ra người đi xem thì nhiều
còn người mua thì chẳng có bao nhiêu. Mấy gian hàng vẫn “sao y bản cũ” như những
năm trước; nào kem đánh răng hynos, gian bán khô thiều, khô mực, gian bán rượu
chợ lớn, bánh mứt… nhưng nhiều nhất vẫn là các xe bán thức ăn như hủ tiếu bò
viên, phở bình dân, bánh cuốn, chả giò, bún chả, bún riêu… mà hầu hết là “tủ”
của các bà, các cô, thành thử người ta không lấy làm lạ khi chỉ thấy các tà áo
mầu “biểu diễn” các kiểu ăn quà như vừa “sực” vừa đứng, vừa húp vừa ngồi, vừa
gắp vừa đi đi lại lại… Trong khi đó lại có văn nghệ giúp vui nữa chứ! Có thể
nói mỗi gian hàng có một máy phóng thanh mở tân nhạc, vọng cổ, nhạc Tây, Tầu…
cứ như là đang chửi nhau không bằng; chỗ này hát nhạc Trịnh Công Sơn với lời ca
ngộ nghĩnh:
“Một
người mù xem ti-vi!
Một
người câm cao giọng hát!
Một
người què đi xe đạp!
Một
người khùng kêu đau khổ!...”
chỗ kia tiếng Anh Khoa nổi lên: “Anh
đến thăm em một chiều mưa…” liền có giọng Túy Hồng trả lời: “Anh đi về đi, xa
nhau rồi… thăm em làm chi” – nơi khác, Hà Thanh khoe: “nhìn những mùa thu đi…”
thì Thanh Tuyền ré lên cãi lại: “Xuân đã đến rồi…” – và cuộc “cãi lộn” giữa hai
danh ca: Khánh Ly nhất định là “trời ươm nắng cho mây hồng…” còn Thái Thanh lại
quả quyết “ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi…”
Sợ có “ẩu đả” giữa các nghệ sĩ, Thạch Thủ
bèn phú lỉnh vào các quầy hàng vừa để tránh “tai nạn lao động” vừa để khảo giá
các hàng tết để biết cho vui.
Thấy Thạch Thủ ngậm ống “píp” lại đeo
kính đen, các cô bán hàng cứ ngỡ là khách sộp, vội vàng mời đon đả, cười toe
toét để hở cả dẫy răng vàng khiến Thạch Thủ bị… chói cả mắt:
- Một ký mứt sen giá bao nhiêu cô?
- Thứ thượng hạng giá 1.500$, trung
bình chỉ có 1.000$ thứ thường thì có 800$.
- Sao mắc quá vậy?
- Thưa mứt ở đây ngon. Mời ông nếm
thử.
Không bỏ lỡ cơ hội, Thạch Thủ bốc một
nắm mứt sen cho vào miệng nhai, gật gật cái đầu rồi… chuổn thẳng.
Hỏi các loại mứt khác, Thạch Thủ cũng
thấy lạnh xương sống trước giá cả cao hơn ngọn “Ê-vờ-rét:: mứt bí trung bình
600$, mứt dừa 500$, mứt khoai 300$... Tới chỗ nào Thạch Thủ cũng được mời nếm
thử. Dĩ nhiên Thạch Thủ không dám từ chối lòng tốt của bạn hàng, sợ người ta
giận! Khi ra khỏi chợ bụng Thạch Thủ óc ách và sôi sùng sục không khác gì pháo
nổ trong dạ dày!
Để cho thân thể trở lại thơ thới hân
hoan, Thạch Thủ đi một vòng xuống chợ Thái Bình, Tân Định, Gia Định, Hòa Hưng,
Cầu Ông Lãnh… Ở những nơi này la liệt
những chồng trái cây và chậu kiểng mà nhiều nhất là dưa hấu và hoa vạn thọ.
Tới chợ Vườn Chuối, thấy có một bà già
bán dưa hấu đang há hốc miệng ngủ và đặc biệt bà ta có… râu đen ngòm trên mép
và dưới cằm, Thạch Thủ giật mình, tưởng có “hiện tượng lạ”, liền lại gần xem
mới hay đó là… ruồi bâu! Gần đó, một cô bé chừng mười tuổi bán cam đang luôn
miệng mời khách hàng nhưng không được ai chiếu cố. Thạch Thủ bén ứng khẩu thành
thơ… quả tạ:
Bà
già dưa hấu quai hàm ngáp
Cô
bé cam sành há miệng gào!
Vì hồi nẫy ăn nhiều mứt nên bây giờ
khát nước, nhờ “thông minh vốn sẵn tính trời” Thạch Thủ liền giả vờ hỏi mua dưa
hấu với niềm hy vọng được mời nếm thử. Quả thực “quân địch” đã mắc mưu. Sau khi
nói giá một quả dưa hấu đỏ ruột giá 400đ, bà bán hàng mời Thạch Thủ “Thầy ăn
thử coi, ngọt lắm. Mua đi, không mắc đâu”. Chỉ chờ có thế, Thạch Thủ đỡ nhẹ một
miếng, rồi nhai, rồi nuốt, rồi khoan khoái, rồi… bỏ đi “không một lời giã từ”!
Có lẽ nhận thấy Thạch Thủ có bộ vó
“sạch nước cản” một cô bán hàng thuộc loại “bé bự”, có bộ mặt đánh phấn kiểu
hát bội nhưng vì mồ hôi chảy như “giọt mưa thu thánh thót rơi” làm trôi luôn cả
phấn sáp nên khuôn mặt của “bé” như được vẽ… bản đồ, mời Thạch Thủ mua ít phong
bao đựng tiền lì xì. Nhớ lại lời má dặn: “Ở Sàigòn người ta nói thách lắm. hễ
người ta nói giá bao nhiêu con cứ chia ba mà giả”. Thạch Thủ hỏi:
- Bao nhiêu một chục?
- Có hai đồng thôi.
Thấy hai chia ba không được, Thạch Thủ
nghĩ trong đầu có lẽ “người đẹp”… “cảm” mình rồi, muốn “xú ca lia” cho mình,
nhưng vì … tế nhị nên giả vớ nói hai đồng để “che mắt” thiên hạ. Lý luận xong,
Thach Thủ tỉnh bơ cầm lấy một xấp phong bao rồi đi thẳng, nhưng một giọng
“chanh chua” gọi giật lại:
- Ông kia, trả tiền tôi đi chứ!
Thạch Thủ ngơ ngác hỏi:
- Ơ… ơ tôi tưởng cô cho tôi?
“Mỹ nhân” liền “xí” một tiếng, đồng
thời bồi thêm một cái nguýt thật dài đến mười cây số:
- Đồ “dzô” duyên!
Giận đời, Thạch Thủ không thèm du Xuân
nữa.
Thạch Thủ về gần tới tòa soạn, bỗng
thấy một em bé đang đứng khóc cạnh mẹ nó. Thấy Thạch Thủ, bà ta liền dọa:
- Nín đi con, không có ông kia mổ bụng
bây giờ!
Vốn bản tính thích làm oai và nhất là
hay giúp đỡ người khác, Thạch Thủ quát đứa bé:
- Mày khóc hả. tao ăn thịt cho chết
luôn.
Say sưa với “chiến công hiển hách”, Thạch
Thủ tôi bước đi hùng dũng… thì bỗng nghe thấy tiếng của bà mẹ nói với đứa con:
- Ông ấy làm con sợ hả. Để mẹ đập chết
ông ấy nhé!
Thạch Thủ không biết phản ứng ra sao
nữa, đành… cúi mặt tiếp tục bước và thầm nghĩ: “Trước khi xuất hành, mình đã
xem kỹ lắm rồi, đâu có gặp… gái mà sao xui xẻo thế này? Có lẽ năm nay con
chuột, nên cuộc đời mình mới đen như… chuột chù!
THẠCH
THỦ
Xuân Nhâm Tý 72
(Trích
từ bán nguyệt san Ngàn Thông số 19- 20, Xuân Nhâm Tý, ra ngày 5-2-1972)
