Ông ta nhìn tôi với vẻ ngờ vực, rồi nói:
- Có lẽ ta nên lo vụ này cho xong đi, ông Phát và tôi
sẽ dẫn ông tới xem máy.
- Vậy để tôi đội mũ lên đã…
- Ồ, chả cần, cái máy ở ngay trong nhà.
- Ủa, vậy ông đào lấy đất sét quí ở ngay trong nhà lên
ư?
- Không, không, chúng tôi chỉ nén đất sét ở đó thôi.
Nhưng điều đó chẳng có gì quan trọng! Điều cần là muốn nhờ ông xem dùm tại sao
nó lại bị hỏng.
Chúng tôi lên lầu nhất. Ông Đại tá đi đầu, tay cầm đèn,
thứ đến người cộng tác béo mập của ông ta, và sau cùng là tôi. Căn nhà cổ này đầy
những hành lang, ngã rẽ, những cầu thang xoắn, và những cái cửa thấp mà bực cửa
vì lâu đời nên mòn trũng xuống. Tôi chả thấy có một cái thảm nào và cũng chả có
bóng dáng của một món đồ đạc nào, kê trong các phòng ở tầng trên này. Vách tường
thì đầy những vết rêu phong ẩm ướt. Tôi cố làm ra vẻ thản nhiên, nhưng sự thực
tôi vẫn chưa quên những lời báo trước của thiếu phụ hồi nãy. Dẫu không quan tâm
tới lời nói của bà ta, nhưng tôi vẫn để ý dò xét hai người đang đi cùng. Phát có
vẻ rầu rĩ và ít nói, nhưng qua vài câu nói của hắn ta, tôi biết hắn là người
Anh.
Sau cùng Đại tá Linh Sa dừng lại trước một cái cửa thấp,
và mở ra. Một căn phòng nhỏ vuông vức hiện ra : chúng tôi không thể vào cả ba
người vì nó bé quá. Phát đứng lại bên ngoài. Ông Đại tá đẩy tôi vào trong phòng,
và nói:
- Đây không phải là một căn buồng mà là một cái máy ép.
Trần nhà là khối pít-tông, nền nhà là bàn ép bằng kim loại. Áp suất của nó lên
hàng tấn. Chung quanh phòng có nhiều cột rỗng nhỏ chứa nước, và khi chuyển một
sức vào những cột ấy, sức nước sẽ được nhân lên gấp bội rồi truyền vào trong này,
theo đúng lý thuyết ông đã rõ. Nhưng bây giờ nó chuyển vận không được điều hòa,
sức ép của nó bị giảm đi nhiều. Tôi mong ông xem xét nó lại dùm và chỉ cho chúng
tôi biết làm cách nào để sửa lại được.
Tôi cầm đèn, xem xét cái máy rất cẩn thận. Thực ra, đó
là một cái máy khổng lồ, có một sức ép rất mạnh! Khi tôi đã đi quanh một vòng,
và khi tôi ra ngoài, ấn nút cho máy chạy, tôi nghe một tiếng rít, và nhận ra đó
là một chỗ nước rỉ, do một lỗ thủng nhỏ ở một cái ống. Tìm kỹ hơn, tôi thấy đó
là do một miếng cao su lót giữa hai ống đã co lại, nên nó không bịt kín nữa, và
làm nước rò ra ở ngay chỗ đó. Đó là lý do tại sao một phần sức ép của nước bị mất
đi. Tôi trình bầy nhận xét này cho hai người kia. Họ nghe tôi rất chăm chú, và đặt
nhiều câu hỏi về cách sửa chữa ống nước đó. Khi tôi đã chỉ cho họ tất cả những
gì họ cần biết, tôi trở lại căn phòng máy, và tôi ngắm nhìn để thỏa trí tò mò về
nghề nghiệp. Tôi nhận thấy ngay rằng câu chuyện đất sét quí chỉ là láo khoét :
Thật vậy, một cái máy khổng lồ như vậy đâu có cần thiết để ép đất sét.
Tường thì bằng gỗ, nhưng nền nhà bằng kim loại dắn chắc
; hơn nữa lúc tới gần nhìn kỹ, tôi nhận thấy một vài mẩu kim loại còn sót lại.
Tôi quì xuống cầm lên xem đó là thứ kim loại gì, thì vừa khi ấy có tiếng la lớn
bằng tiếng Đức rồi ông Đại tá hướng bộ mặt nhợt nhạt như xác chết về phía tôi,
giận dữ:
- Ông làm cái gì vậy?
Tôi cảm thấy nổi giận vì đã bị ông ta lừa bịp : Ông
ta đã kể chuyện láo với tôi. Tôi khô khan trả lời:
- Tôi đương chiêm ngưỡng mẩu đất sét quí của ông. Có
thể tôi sẽ chỉ cho ông cách sử dụng máy hữu hiệu hơn nếu tôi biết rõ ông thực sự
dùng nó để làm gì.
Tuy chưa nói hết câu, nhưng tôi đã thấy hối hận ngay
về cái giọng gắt gao mà tôi đang dùng. Mặt ông Đại tá dắn đanh lại, và một ánh đen
tối thoáng hiện trong cặp mắt xám của ông ta. Ông ta gầm gừ:
- Nếu ông muốn vậy, ông sẽ được biết tất cả về cái máy
này.
Ông ta lùi lại một bước, sập cửa lại rồi vặn chìa khóa.
Tôi hốt hoảng lao về phía cửa. Tay tôi quơ lấy nắm đấm cửa xoay mạnh, nhưng nó
cứng ngắc.
Tôi gào lên:
- Mở ra! Mở ra!... Đại tá…
Nhưng chỉ có sự im lặng trả lời tôi, rồi trong sự im
lặng đó, một tiếng động làm máu tôi ngừng chảy : Tiếng máy chạy, và tiếng rít của
chỗ nước rỉ ra. Ông Đại tá đã cho cái máy ép chạy!
Cái đèn mà tôi dùng để quan sát bây giờ, vẫn còn đặt
dưới nền nhà. Ánh sáng đủ soi tỏ cho tôi thấy cái trần nhà đen thui đang từ từ
hạ xuống chậm chạp, đôi lúc dừng lại, nhưng không ai biết rõ hơn tôi là chỉ
trong một phút nữa, nó sẽ ép tôi như một tờ giấy. Tôi gào lên to hơn. Tôi ném mình
vào cánh cửa. Tôi van nài ông Đại tá. Nhưng tiếng máy ồn ào đã át hết tiếng kêu
tuyệt vọng của tôi.
_________________________________________________________________
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 89, ra ngày 13-5-1973)