Các em thân mến,
Loài người chúng ta sống trên trái đất này cùng chung với loài vật và cỏ cây. Không có cỏ cây và loài vật, chúng ta không thể sống được lâu dài, chúng ta bị tiêu diệt từ thuở nào rồi.
Vì vậy, chúng ta cần phải bảo vệ cây cối cũng như loài vật, đấy cũng là một cách chúng ta tự bảo vệ lấy chúng ta.
Ngày trước, tổ tiên chúng ta sống rất hòa hợp với thiên nhiên. Các người xưa chỉ đốn cây hay giết loài thú khi cần thiết, nghĩa là họ chỉ chặt cây khi muốn làm nhà hay lấy củi, giết thú vật khi cần ăn thịt.
Nhưng gần đây, nền văn minh cơ khí làm đảo lộn tất cả nếp sống của con người. Các cuộc xâm chiếm đất đai, khai phá qui mô, làm tiêu diệt nhiều sinh vật. Trong chỉ vài thế kỷ, gần ba trăm loại thú vật và chim chóc bị bàn tay của loài người tàn sát không còn sót trên trái đất. Nếu chúng ta cứ tiếp tục mức độ chém giết loài vật như hiện nay, có thể một ngày kia, con cháu chúng ta không còn thấy một sinh vật nào nữa.
Cách nay 100 năm, bên Hoa Kỳ, có một loài bồ câu di trú thường bay từng đoàn dài cả 10 cây số, ngang 1 cây số. Loài người bắn giết không nương tay, đến đỗi loài chim bồ câu này nhiều như thế mà chỉ có mấy mươi năm còn sót lại vài con nuôi trong sở thú và con cuối cùng của giống này chết mất hồi năm 1914 tại thảo cầm viên Cincinnati.
Loài chim đại điểu Oepiarmis ở Mã đảo (Madagascar) là loại chim to nhất hoàn cầu. Trứng nó chứa đựng được 8 lút cũng bị loài người tiêu diệt đến nay không còn con nào nữa. Người da trắng với cách săn bắn bằng súng tối tân đã làm biến mất nhiều loại thú khác ở Phi Châu.
Hồi thế kỷ trước, ở Bắc Mỹ có loại bò rừng (bison) sống từng đoàn rất đông đảo cũng bị dân khai phá da trắng sát hại gần tiệt giống. Điều đáng ngạc nhiên là bọn người này bắn giết loại bò bison chỉ để thỏa mãn thú tàn sát của họ, không hề dùng một phần nào trong xác con bò.
Ở nước Việt Nam chúng ta, mấy lúc gần đây, ngư phủ dùng lưới giả cào, cào sâu xuống tận đáy biển bắt hết tôm cá còn nhỏ không để cho nó lớn, làm cho cận bờ biển càng ngày không còn tôm cá to để chài lưới nữa.
Một số người khác đã bắt cá bằng cốt mìn, bằng lựu đạn làm cho cả một vùng tất cả tôm cá lớn nhỏ đều chết hết.
Ngoài ra một số xưởng kỷ nghệ cho xả nước cặn bã đầy chất độc xuống giòng nước làm ô nhiễm giết chết mọi sinh vật dưới nước.
Cách nay không lâu, miền Đông Nam Việt có tiếng là nơi có nhiều nai sinh sống. Người đi săn nai mỗi ngày mỗi nhiều làm cho loài nai sắp bị tiêu diệt ở miền Nam này.
Các em thân mến,
Giả sử có ai định chấm dứt sự sống của chúng ta chắc chắn là chúng ta không bằng lòng rồi. Theo lẽ công bằng, chúng ta không nên làm cho ai điều mà chúng ta không muốn họ làm cho chúng ta.
Vả lại, nhiều động vật rất ích lợi cho đời sống chúng ta. Chúng ta có bổn phận bảo vệ sự sinh tồn của loài vật. Chúng tôi khuyên các em hãy thương yêu loài vật, nhất là những thú vật nuôi trong nhà. Nhiều con thú cũng có tình cảm như chúng ta. Đừng bao giờ phá tổ chim làm cho chim mẹ phải đau đớn, khổ sở chia lìa đàn chim non.
Các em cũng đừng bao giờ vô cớ giết hại các sinh vật như đập chết con thằn lằn, rắn mối hay chà đạp con cóc, con nhái mà các em gặp trên đường các em đi. Mong các em ghi nhớ.
Thân mến chào các em
NGUYỄN HÙNG TRƯƠNG
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 125, ra ngày 1-6-1974)