Dũng ngồi tựa vào gốc cây vú sữa đưa mắt nhìn qua bên kia sông. Những đợt nắng vàng của buổi chiều còn sót lại lướt thướt trên các chùm lá xanh rung rinh trong gió. Bờ sông bên kia sao mà hoang vắng lạ. Bên ấy chưa được khai phá hết, cả một khoảng đất rộng khó mà tìm thấy một bóng nhà, cây cối tha hồ phát triển mạnh.
Dũng còn nhớ cách đây không lâu lắm, một đôi vợ chồng từ xa về qua đó khai phá, dọn dẹp cất một căn nhà, định sẽ lập nghiệp luôn nơi đây. Vợ chồng chú Hai đó thật là siêng năng và giỏi dắn. Chẳng bao lâu họ đã cất nhà xong và những mảnh đất xung quanh nhà đã được họ sửa soạn lại trống trải và sạch sẽ. Mùa mưa đến, chú Hai bắt đầu trồng bắp, mía, chuối. Những buổi chiều rảnh rang, chú Hai thường bơi xuồng qua xóm của Dũng chơi.
Chú là người vui vẻ, hiền lành. Chú Hai và ba Dũng chẳng bao lâu thành một đôi bạn thân. Chú ao ước công việc trồng trọt của mình có kết quả tốt, chú sẽ cố gắng khai phá thêm đất hoang, trồng nhiều thứ khác nữa. Dũng cũng thường theo chú Hai qua bên sông. Đó là những lần đầu tiên Dũng được đặt chân đến đó. Con sông này tuy không to lắm nhưng không có cầu, việc qua lại của chú Hai phải dùng thuyền.
Việc trồng trọt của chú cũng cực khổ lắm. Mảnh đất chú vừa dọn dẹp sạch cỏ, những thứ cây chú trồng vừa bén rể thì cỏ hoang lại ùn ùn mọc lên tứ phía. Cả vợ chồng chú lại ra sức làm cỏ nhưng cỏ ở đâu mà lắm thế, nhiều lúc chú bực tức không ít. Sức người khó mà tiêu diệt chúng nổi. Cỏ hoang thì vậy trái lại những thứ chú Hai trồng thì lại không chịu phát triển. Chúng èo uột, héo úa rồi chết tiệt. Chú Hai là người có nhiều nghị lực, chú lại ra công trồng một lớp khác nhưng nó cũng không khác gì lần trước. Sau mấy lần cố gắng đều thất bại, vợ chồng chú Hai chán nản không làm nữa. Thấy ở đó không xoay sở gì được, sau cùng họ đành dọn dẹp bỏ đi nơi khác sinh sống. Thế là mé sông bên đó lại trở nên hoang vắng như cũ, cây cỏ dại lại lan tràn, chỉ khác là bây giờ thêm một căn nhà hoang mà ở bên này sông, Dũng thấy thấp thoáng mái lá.
Một cái vỗ vai mạnh làm Dũng giật mình rồi giọng nói vui vẻ của thằng Bảo cất lên:
- Ngồi làm gì đây mà im lìm thế bồ?
- Ngồi chơi chớ làm gì. À Bảo ơi! Ngồi đây thấy căn nhà hoang bên ấy, nhớ chú Hai quá há!
- Ờ tao cũng vậy, chú ấy bỏ đi chắc cũng hơn nửa năm rồi à. Nhớ lúc trước, chú thường chở tụi mình qua bên ấy chơi, vui ghê.
- Chú đi rồi không ai chở mình qua đó bắn chim. Bên ấy vắng tha hồ cho chim chóc đến.
Bảo như sực nhớ điều gì:
- Phải rồi! Mầy muốn qua bển chơi hôn?
- Muốn chớ sao không! Nhưng làm sao qua được?
- Tao có cách rồi. Mầy biết ông Sáu ở xóm dưới hôn? Ổng có chiếc ghe nhỏ để đi câu, hôm nào mình xuống mượn rồi chèo qua bển chớ khó gì!
- Nhưng mà mầy có biết chèo hôn đó?
- Đừng có lo! Tao làm cái gì mà không được.
Dũng cười:
- Giỏi quá há, nhớ kỹ là tui lội còn dở lắm nghen bồ!
Chiều hôm sau Dũng đang học bài trong nhà thì nghe Bảo gọi ngoài mé sông. Dũng vội vàng chạy ra thì Bảo chỉ:
- Lạ quá mầy ạ! Nhà của chú Hai có ai ở sao mà có khói lên kìa, thấy hôn?
Dũng chăm chú nhìn, một làn khói mỏng bay lên cao. Dũng ngẫm nghĩ:
- Chắc có người đến ở thật rồi. Ai vậy kìa?
Bảo buột miệng:
- A! Hay là chú Hai trở lại chớ gì! Chắc là chú chớ không ai khác đâu!
- Tao cũng mong chú trở lại ở cho vui. Mà nếu chú trở lại thật thì thế nào chú cũng qua đây chơi cho coi. Mình đợi vài ngày xem sao.
Hai đứa chờ đợi cả tuần rồi mà không thấy gì cả, vậy mà ngôi nhà ấy vẫn đều đặn ngày hai lần có khói quyện trên mái lá. Sự kiện ấy càng làm cho óc tò mò của hai đứa trẻ tăng lên cao. Bảo nói:
- Nhất định có ai ở đó rồi. Mầy còn định qua bển bắn chim không? Chiều nay tao đi mượn ghe rồi mình qua đấy xem coi phải ch1u Hai về không?
- Đi thì đi. Chiều nay mầy ghé kêu tao nghen.
Dũng trở vào nhà gặp chú Tám đang nằm đọc sách trên võng. Dũng đến gần:
- Ba ơi! Chiều nay cho con qua bên sông chỗ nhà chú Hai chơi nghen ba.
Chú Tám bỏ quyển sách xuống:
- Ở bên ấy có gì mà chơi. Chú Hai đi rồi, vắng vẻ, rậm rạp lắm!
- Con định qua bên ấy bắn chim. À ba ơi, cả tuần nay có ai ở đó. Không biết phải chú Hai không, con định qua xem luôn.
- Nếu chú Hai trở về sao không qua đây thăm ba? Mà sao con biết có người ở?
- Mỗi ngày đều có khói lên ở đó hết. Con với thằng Bảo định mượn ghe của ông Sáu để qua đó...
- Ờ, thôi ba cho đi, mà phải cẩn thận nghe, qua sông cho khéo đó.
Dũng mừng rỡ chạy vào trong để sửa soạn lại cái ná đã từ lâu không được dùng đến.
Dũng và Bảo mượn ghe của ông Sáu chèo ra đến sông thì trời cũng đã xế chiều. Nước sông dâng đầy lăn tăn những gợn sóng nhỏ. Thằng Bảo chèo chống rành rẽ lắm, chiếc ghe nhỏ băng băng qua sông, gió thổi mát rượi. Không bao lâu đã đến bờ bên kia. Bảo cho ghe vào một cái mương nhỏ sau nhà chú Hai. Cột ghe xong hai đứa bắt đầu "thám hiểm".
Ở đây sao bây giờ rậm rạp thế này! Lối đi cũ không còn nữa, cỏ tranh mọc um tùm, dây leo chằng chịt. Cả hai phải rón rén bước từng bước khó khăn một lúc mới đến căn nhà. Căn nhà tiều tụy làm sao! Cỏ mọc lan trước cửa, dây bìm bìm bò trên vách nở đầy hoa tím. Thấy cánh cửa khép chặt và khung cảnh vắng vẻ, hoang tàn như vậy, Dũng lên tiếng:
- Lạ quá! Có ai ở đâu à?
Bảo tiến tới trước:
- Mình thử mở cửa xem.
Nói xong Bảo thò tay giật mạnh liếp cửa. Liếp cửa bật tung ra ngay. Cả hai nhìn vào, không một bóng người nhưng đồ đạc trong nhà chứng tỏ căn nhà có người ở. Việc đầu tiên làm Dũng chú ý là cái chõng tre để ở phía bên trong. Trên chõng có một cái mùng giăng sẵn, buông xuống từ bao giờ, động đậy khi có một cơn gió lùa qua cửa. Dưới đất, trong một góc có hai cái nồi nhỏ bắc trên bếp và kế đó có một đống củi khô. Cái không khí lặng lẽ và đượm đầy bí mật như thế làm Dũng bỗng thấy lo sợ vu vơ. Dũng thì thầm:
- Có ai ở thật. Họ là ai và đi đâu mất rồi?
Bảo bật cười:
- Mầy làm cái gì mà có vẻ lo sợ như thế? Chắc có lẽ chú Hai về và hôm nay chú đi đâu vắng chớ gì!
Thấy vẻ mặt trầm tĩnh và giọng nói rắn rỏi của bạn, Dũng thấy bình tĩnh trở lại:
- Đâu mình vào trong nhà xem.Cả hai mạnh bạo bước vào xem xét.
Trên vách lá vài bộ quần áo đàn ông treo lẫn lộn. Dũng bước đến chiếc chõng tre nhìn vào trong mùng, mền gối hãy còn để bừa bãi. Bỗng Bảo kêu:
- Dũng ơi! lại đây xem, trong nồi hãy còn một ít cơm nguội còn ăn được.
Dũng chạy đến:
- A! Vậy thì chú Hai vừa mới đi hồi sáng hoặc trưa nầy mà thôi. Chú trở về đã lâu mà sao không qua bên mình chơi kìa?
- Mầy có để ý gì không? Chỉ có y phục đàn ông mà thôi, chắc chú trở lại một mình đó.
Bảo kéo tay Dũng:
- Thôi ra ngoài chơi, một lát nữa xem chú có về không.
Cả hai ra phía trước sục sạo trong các lúm cây để tìm chim chóc nhưng hình như chúng biết Bảo và Dũng đến phá rối nên rủ nhau trốn mất biệt, chẳng còn một con! Loanh quanh cả buổi trời chả được gì cả nên cả hai đều mệt.
Dũng nói:
- Mệt quá bảo ơi! Tìm cái gì ăn một chút đi.
Bảo cười:
- Bên nầy thì có gì để ăn với uống!
- Có chứ sao không? Các thứ cây chú Hai trồng lúc trước...
- À! Mầy muốn nói đến mấy cây mía của chú Hai trồng lúc trước còn sót lại đó hả?
- Chớ còn gì nữa! Lúc nầy có nó thì đỡ lắm chớ bộ không à!
Cả hai phải mất một lúc nữa mới bẻ được hai cây mía già cỗi, khô khan ; đốt thật nhặt rồi trở vào nhà chú Hai ngồi ăn nghỉ mệt.
Mía cứng như khúc củi, ăn vào muốn gãy cả răng. Dũng phải lục lạo khắp căn nhà mới tìm được một con dao cùn để róc mía. Hai đứa ngồi nhai một lát bỗng Bảo kêu lên:
- Suỵt! Dũng có nghe gì không? Hình như có tiếng chân ai bước trên cỏ nghe lào xào đấy! Hay là chú Hai về?
Dũng nín lặng nghe ngóng. Không có gì lạ.
- Chắc là tiếng gió mà. Mình chạy ra phía trước nhìn xem.
Cả hai chạy ra nhưng cũng không thấy gì. Bảo nói:
- Ý trời! Mới đây mà sắp tối rồi. Thôi mình về, nắng tắt cả rồi đó.
Dũng trở lại gài chặt liếp cửa nhưng còn do dự chưa đi. Bảo hối:
- Thôi đi mau dùm một chút ông ơi! Về còn phải trả ghe cho ông Sáu đi câu đấy.
- Để tao trở vô hốt đống xác mía kia chớ, mình xả bừa bãi trong nhà chú Hai sao?
Bảo kéo Dũng:
- Không sao đâu. Để đó đi. Chú Hai về thấy là biết ngay có khách đến nhà. Mà khách qua đây không ai ngoài hai đứa mình cả. Chú thấy là biết ngay có tụi mình qua chơi cho coi.
- Ờ! Phải đấy. Biết tụi mình qua đây chú phải qua bên mình thăm lại chớ. Để gặp chú, tao phải hỏi xem ngày hôm nay chú đi đâu mất biệt gần tối mà chưa về thế!
- Dũng à! Sao chú ấy trở lại đây một mình, còn thiếm Hai ở đâu nhỉ? Mà chú cũng gan thật, bên nầy hoang vắng quá, buồn ghê!
Dũng buột miệng:
- Chú không sợ ma sao kìa.
Dũng nói xong quay đầu lại nhìn dáo dác như vừa trông thấy điều gì lạ rồi vụt chạy ra mé sông. Bảo kêu lên:
- Có đợi người ta đi với không nào? Sao mà nhát thế!
Vừa nói Bảo cũng vừa nhanh chân chạy theo Dũng. Trời đã hoàng hôn.
Một tuần trôi qua nhưng Bảo và Dũng chả thấy chú Hai qua chơi. Dũng bàn tính với Bảo:
- Chú Hai kỳ này kỳ ghê. Chú bận gì dữ vậy kìa. Hay là mình qua bên ấy một lần nữa?
Bảo đồng ý. Thế là hai đứa lại xuống nhà ông Sáu để mượn ghe. Lúc ấy cũng vào khoảng xế trưa. Ông Sáu nhìn hai đứa:
- Tụi bây làm gì mà mượn ghe của tao hoài vậy?
- Dạ tụi cháu qua bên sông chơi.
- Dữ hôn, bộ bên đây không có chỗ để hai đứa bây chơi sao mà phải qua đó?
- Dạ ông Sáu làm ơn cho tụi cháu mượn qua bên ấy có chuyện một chút.
Ông Sáu gật đầu:
- Thôi được rồi. Tui cho mượn, ma kỳ này phải đi mau mau nghe hôn. Về cho tui đi câu, đừng để trễ nước không được đa nghen hai cậu!
Hai đứa đã qua sông đến nhà chú Hai. Cũng như kỳ trước, lần này ngôi nhà cũng đóng cửa im lìm. Dũng mở cửa:
- Tức thật! Hôm nay chú ấy lại đi vắng!
- Hôm qua vẫn có khói lên ở đây mà.
- Chú bỏ nhà đi đâu hoài vậy kìa?
Tụi trẻ vào nhà và đồ đạc bên trong vẫn chứng tỏ có người đang ở. Hai đứa chạy ra trước nhà tìm kiếm làm như chú Hai thấy hai đứa qua là bỏ trốn không bằng! Một lúc sau lộn trở lại nhà, Bảo nói:
- Đống bã mía của tụi mình chú đã hốt sạch rồi...
- Hôm nay mình phải tìm cái gì viết để lại cho rõ ràng hơn mới được.
Dũng tìm được một miếng giấy hút thuốc nhỏ trên chõng tre rồi đến bếp lấy một tí than vụn, viết:
"Đến thăm 2 lần, ông chủ đều đi vắng cả, xui quá. Nếu rảnh, kính mời ông chủ qua bên ấy chơi. Bảo và Dũng".
Bảo cười:
- Mầy viết cái giọng giỡn hớt đó không đề tên chú cũng biết là tụi mình rồi!
Dũng tìm một cục đất to dằn miếng giấy lên chõng tre. Hai đứa trở ra khép cửa lại. Ra đến chỗ để ghe thì Bảo thấy nước đã lớn đầy rồi, vội kêu lên:
- Thôi chết tụi mình rồi. Ông Sáu dặn phải về mau, trễ nước của ổng rồi.
Lũ trẻ vội vàng nhảy xuống ghe. Bảo cố gắng chèo thật mau. Khi vào đến cái rãnh sau nhà ông Sáu thì thấy ông ta đang hầm hầm đứng đợi. Bảo vội vàng lên tiếng:
- Xin lỗi ông Sáu. Tụi cháu hơi về trễ một chút.
Ông Sáu giận dỗi:
- Lỗi phải gì! Đã dặn trước chớ không sao. Tụi bây đi chơi mà để lỡ công việc làm ăn của người lớn vậy à?
Hai đứa lúng túng năn nỉ:
- Xin ông Sáu đừng giận tội nghiệp, lần khác tụi cháu không dám tái phạm.
- Giận hờn làm gì. Lần khác tao đâu còn cho mượn nữa mà hòng tái với phạm!
Mấy ngày qua Bảo và Dũng đều chờ đợi kết quả của "bức thư" viết bên nhà chú Hai hôm trước nhưng vẫn không thấy tăm dạng chú đâu. Thật ra vì lúc trước, chú Hai đối với hai đứa trẻ thật vô cùng thương mến và chiều chuộng nên Bảo và Dũng xem chú như người thân thuộc. Biết chú trở lại mà qua thăm hai lần đều không gặp, chúng cũng hơi sốt ruột và bực tức một tí. Một buổi sáng chúa nhật, gặp nhau Bảo nói:
- Nếu chú Hai không qua thì thôi tụi mình làm sao qua bên ấy được. Ông Sáu đâu cho mình mượn ghe nữa.
Mắt Dũng sáng lên:
- Bộ có ghe mới qua được à! Mầy không biết cách gì nữa sao?
Bảo ngẫm nghĩ:
- Cách nào? Mầy tính lội qua à?
- Trời! Sông lớn như vầy ai mà dám lội! Tao tính đóng một cái bè, mình đốn mấy cây chuối đã trổ bị chặt buồng rồi đó!
Bảo reo lên:
- Hay quá! Vậy mà tao không biết. Hôm nay mầy giỏi lắm!
Thế là hai đứa lại hì hục vác dao đi tìm mấy cây chuối to chặt lại gọn gàng rồi lấy tàu dừa khô vuốt nhọn để đóng xuyên qua thân chuối. Cả một buổi trời mệt nhọc mới xong chiếc bè chuối. Bảo bàn tính:
- Tao tính như vầy là chắc ăn. Mình đợi lúc nào bên nhà chú Hai có khói nấu cơm bay lên là tụi mình chèo qua, thế nào cũng gặp.
Bảo và Dũng nặng nhọc quăng chiếc bè xuống mé sông và chiều hôm ấy khởi hành sau khi thấy căn nhà bên sông lơ lửng đợt khói mỏng. Hai đứa thận trọng bước xuống bè, chiếc bè hơi giao động một ít. Bảo la lên:
- Nhè nhẹ một chút Dũng! Nầy, ráng ngồi cho nó thăng bằng kẻo lọt ủm xuống sông cả lũ đấy!
Chiếc bè từ từ rời khỏi mé sông, Bảo lấy tàu dừa khô để chèo. Chiếc bè ra khỏi bờ một lúc bỗng quay tròn. Dũng hoảng hốt:
- Trời ơi! Chèo với chống gì mà lạ vậy?
Bảo tức:
- Có giỏi thì chèo đi! Làm như dễ lắm! Cứ ngồi yên ở đó dùm người ta đi.
Dũng đành im lặng co ro ngồi im. Sau một hồi mệt nhọc, chiếc bè cũng đưa hai đứa đến nơi. Cho chiếc bè vào chỗ để ghe hôm trước, Bảo bỗng mừng rú lên:
- Trời ơi! Hôm trước mình ngốc quá! Chú Hai đi vắng không có ghe cột ở đây mà mình còn sục sạo đi tìm. Hôm nay chú cột nó ở đó kìa!
Nói xong, nó vội thót lên bờ bảo Dũng:
- Mày lên rồi tìm cách cột nó lại nghe.
Dũng cũng hối hả làm loa để chạy theo Bảo:
- Này Bảo à! Hôm nay chắc chắn có chú ở nhà, mình len lén đến cho chú ngạc nhiên chơi, đừng có kêu chú à!
Hai đứa rón rén bước thật nhẹ, không gây nên một tiếng động nào cả. Đến bên hông nhà rồi tới trước cửa mà bên trong vẫn im lìm. Cả hai núp phía ngoài nhìn vào. Một người đang ông đang ngồi bệt xuống đất chăm chú làm việc gì không biết, mặt quay vào trong.
Dũng và Bảo chạy ùa vào như một cơn gió, hét lên:
- Hôm nay thì chú hết đi vắng nữa nhé!
Người đàn ông giật nẩy mình quay ra.
Dũng và Bảo bỗng sững sờ đứng sựng lại, tròn mắt ngạc nhiên:
- Ồ!
- Ủa!
Thì ra người ngồi đó không phải chú Hai nào cả mà là một ông già lạ hoắc! Sau giây phút ngạc nhiên, hai đứa đứng im nhìn lão già. Lão độ sáu mươi tuổi, tóc đã bạc, râu lưa thưa dưới hàm, gương mặt khắc khổ. Lão đang đươn một cái rổ.
Lão lên tiếng, giọng gay gắt:
- Tụi bây ở đâu mà đến đường đột chạy vào nhà người ta vậy?
Bảo lí nhí:
- Dạ tụi cháu ở bên sông.
Lão già trợn mắt:
- A! Phải rồi! Có phải tụi bây hôm trước qua đây phá phách, ăn mía xả đầy nhà rồi bỏ ra về đó hả?
- Dạ... dạ tụi cháu tưởng...
Lão già ngắt ngang:
- Rồi mới đây tụi bây lại dám ngang nhiên vào đây viết giấy để lại mời chủ nhà qua bên ấy chơi nữa à?
Dũng sượng sùng lên tiếng:
- Thưa ông đừng giận tụi cháu, tại vì tụi cháu hiểu lầm!
- Hiểu lầm cái gì chớ? Tụi bây to gan lắm đấy!
Bảo phân trần:
- Thưa ông, để cháu nói ông nghe, lúc trước tụi cháu có quen thân với chú Hai, chủ căn nhà nầy. Hôm đó đến nay, thấy có người ở, tụi cháu tưởng chú Hai trở lại, không ngờ là ông!
Lão già vẫn còn gay gắt:
- Chú Hai, chú Ba nào không biết, bây giờ tao là chủ căn nhà nầy, bây biết chưa?
- Dạ... Dạ...
- Vậy thì đừng có léo hánh qua bên nầy mà phá phách nữa nghe không, tao ghét lắm đấy!
Nói xong ông ta cặm cụi đươn rổ, dường như không chú ý đến hai đứa trẻ đang đứng xớ rớ ở đó. Dũng thấy trên vách lá nhiều cái rổ mới đươn xong máng đầy. Lão già ngồi dưới đất, cạnh bếp lửa còn cháy đỏ, chắc lão đang nấu cơm. Bảo lên tiếng nhỏ nhẹ:
- Thưa ông, ông đã biết rõ câu chuyện rồi, xin ông đừng giận tụi cháu nữa.
Lão già ngước lên nhìn Bảo, dịu giọng:
- Thôi, tao cũng không giận tụi bây làm gì, tao cũng biết con nít ưa rắn mắt lắm.
- Dạ cám ơn ông.
Thấy ở đó không nói gì hơn được vì ông già có vẻ lạnh lùng, nghiêm nghị lắm, hai đứa xin phép ra về.
Ông già buông thõng câu nói, chẳng chút cảm tình:
- Về thì về chớ!
Hai đứa lủi thủi trở ra mé sông. Dũng thầm thì:
- Xui xẻo cho tụi mình ghê! Tưởng chú Hai ngờ đâu...
- Thôi lo về phứt cho rồi, từ đây hết mong qua đây chơi nhé!
Đến chỗ để chiếc bè hai đứa tìm thì nó đâu mất, không thấy ở đấy. Bảo la lên:
- Thôi chết rồi! Lúc nãy mầy không có cột nó sao, nó trôi mất rồi còn gì?
Dũng lo lắng:
- Tao cột sơ sài thôi. Bây giờ làm sao? Kìa! Kìa! Nó ra ngoài sông, trôi tận phía dưới, còn thấy mờ mờ đó.
Bảo chắt lưỡi:
- Đó mầy thấy tánh cẩu thả của mầy tai hại ghê chưa. Bây giờ còn biết tính sao nữa!
Hai đứa không còn cách nào để về chỉ còn cách đứng than thở. Bỗng tiếng ông già vang lên:
- Ủa, tụi bây còn ở đó à? Trời sắp tối rồi đấy! Ghe tụi bây đâu rồi?
- Dạ thưa ông tụi cháu không có ghe!
Ông già ngạc nhiên:
- Tụi bây lội qua sao?
Dũng ngượng ngập:
- Tụi cháu có lái bè chuối nhưng nó đã.... trôi mất...
Ông già chắt lưỡi:
- Tai hại chưa! Bây giờ làm sao?
Rồi ngẫm nghĩ, ông tiếp:
- Thôi được rồi, tao cho tụi bây mượn ghe về đỡ đấy, nhớ chiều mai đem trả nghe.
Hai đứa nghe nói trong lòng mừng rỡ nhưng hơi ái ngại:
- Dạ tụi cháu đâu dám phiền mượn ghe của ông...
Ông già quát to:
- Tao cho mượn thì cứ lấy đi, còn ở đó lải nhải, không về được bây giờ!
Dũng và Bảo riu ríu xuống ghe ông già chống về. Ông già dặn theo:
- Nhớ mai đem qua trả nghe chưa!
Ghe đã tách bờ khá xa. Bảo lên tiếng:
- Ông già sao mà khó tánh quá, ổng ở đâu mà đến ở nhà chú Hai vậy kìa!
- Ông ấy cho mượn ghe để tụi mình về thì tốt lắm rồi còn gì.
Sáng sớm hôm sau, Bảo và Dũng lại hì hục đóng một chiếc bè chuối khác, xong xuôi hai đứa xuống ghe của ông già để qua bên sông, chiếc bè được cột phía sau ghe. Đến nơi Bảo cẩn thận cột ghe ông già chỗ cũ, không quên dặn Dũng:
- Làm ơn cột chiếc bè lại cho kỹ đi. Hôm nay nó trôi nữa thì về không được nghe ông!
Bảo và Dũng vào nhà gặp ông già để cảm ơn và trả ghe. Ông già ngạc nhiên:
- Trả? Tao tưởng chiều tụi bây mới trả chứ!
- Dạ tụi cháu phải lo trả sớm để ông dùng.
Ông già mời hai đứa ngồi chơi ở chõng tre rồi dịu dàng nói:
- Hôm nay tụi bây có rảnh không, ở chơi với ông một lát.
Dũng hơi ngạc nhiên về thái độ của ông già, ông không còn gắt gỏng nữa.
Nói chuyện một lát hai trẻ biết ông sống bằng nghề đan rổ. Khi chúng từ giã ra về, ông già nói:
- Tụi bây coi bộ cũng hiền lành, dễ thương, nếu muốn qua chơi thì cứ việc qua, tao không cấm nữa đâu.
Ánh mắt thoáng buồn một chút, ông già nói nhỏ:
- Ông ở bên này một mình cũng buồn lắm, tụi bây à!
Khi bè chuối qua đến giữa sông, Dũng hỏi:
- Ông già nói vậy mình qua nữa hôn Bảo:
Bảo lắc đầu:
- Thôi mầy ơi! Đây là lần chót tụi mình qua sông đấy. Có chú Hai thì tụi mình qua chơi chớ ông già khó tính lầm lì ấy thì qua làm gì, hở Dũng?
Dũng có việc phải lên tỉnh. Đang thơ thẩn ngoài chợ thì nghe tiếng kêu:
- Dũng! Dũng!
Dũng quay lại nhìn và ngạc nhiên mừng rỡ:
- Trời! Chú Hai! Chú làm nghề nầy à?
Bên lề đường, chú Hai đang tươi cười đứng sau xe nước mía:
- Vào đây, uống với chú ly nước đi.
Dũng ghé vào:
- Chú đổi nghề mau quá vậy? Bây giờ chú ở trên nầy à?
- Mau gì cháu! Mấy tháng rồi đó.
Uống một ngụm nước, Dũng vội kể lể:
- Chú Hai ơi! Căn nhà chú có ông già nào ở vậy?
- Sao cháu biết?
- Cháu tưởng chú trở lại ai dè ông già đó.
Rồi Dũng thuật lại câu chuyện mấy lần qua sông tìm chú Hai để rồi chỉ gặp ông già. Chú Hai nghe cười nắc nẻ:
- Tội nghiệp hai cháu chưa! Ông già đó là chú của chú đấy.
Giọng chú Hai trở nên trầm buồn:
- Hồi chú còn ở đó ông ấy có đến chơi vài lần. Ông ấy thì ở miệt dưới xa lắm. Lúc trước ổng có tật nhậu nhẹt say sưa hoài. Một hôm lỡ tay đánh bà vợ mấy cái khá mạnh làm bà ấy bị đau và từ trần. Ổng hối hận lắm, chừa rượu luôn nhưng từ đó chòm xóm đối với ổng rất lạnh nhạt, dường như muốn xa lánh, có lẽ sợ ông say sưa rồi làm gì chăng? Vì không có con cái gì hết, ổng tìm gặp chú để xin về nơi hoang vắng đó ở đấy. Ổng buồn tủi mà phải đi đó cháu à!
- Ông ấy thường đi đâu vắng cả ngày chú à.
- Ổng đan rổ xong thì chở ra chợ bán. Có khi ổng phải đi tìm tre để về làm chứ!
Dũng chép miệng:
- Tội nghiệp ông ấy quá chú há!
- Hôm đó chú có năn nỉ mời ổng về ở với vợ chồng chú nhưng ổng nhất định từ chối đó cháu à. Bên ấy vắng lạnh làm sao! Hôm nào rảnh, cháu qua chơi với ông ấy nhé. Ổng chừa rượu rồi, tuy bề ngoài hơi gắt gỏng nhưng thật ra hiền lắm, cháu đừng sợ.
Dũng lắc đầu:
- Cháu không sợ đâu chú à.
Dũng trở về nhà, bùi ngùi nghĩ đến đời sống đơn độc của lão già, lẩm bẩm:
- Mình phải rủ thằng Bảo qua chơi thường mới được.
Chiều đã tàn. Bên kia sông hoang vắng, thấp thoáng bóng một con cò trắng bơ vơ tìm mồi.
(Trích từ tạp chí Tuổi Hoa số 56, ra ngày 1-11-1966)
Trên vách lá vài bộ quần áo đàn ông treo lẫn lộn. Dũng bước đến chiếc chõng tre nhìn vào trong mùng, mền gối hãy còn để bừa bãi. Bỗng Bảo kêu:
- Dũng ơi! lại đây xem, trong nồi hãy còn một ít cơm nguội còn ăn được.
Dũng chạy đến:
- A! Vậy thì chú Hai vừa mới đi hồi sáng hoặc trưa nầy mà thôi. Chú trở về đã lâu mà sao không qua bên mình chơi kìa?
- Mầy có để ý gì không? Chỉ có y phục đàn ông mà thôi, chắc chú trở lại một mình đó.
Bảo kéo tay Dũng:
- Thôi ra ngoài chơi, một lát nữa xem chú có về không.
Cả hai ra phía trước sục sạo trong các lúm cây để tìm chim chóc nhưng hình như chúng biết Bảo và Dũng đến phá rối nên rủ nhau trốn mất biệt, chẳng còn một con! Loanh quanh cả buổi trời chả được gì cả nên cả hai đều mệt.
Dũng nói:
- Mệt quá bảo ơi! Tìm cái gì ăn một chút đi.
Bảo cười:
- Bên nầy thì có gì để ăn với uống!
- Có chứ sao không? Các thứ cây chú Hai trồng lúc trước...
- À! Mầy muốn nói đến mấy cây mía của chú Hai trồng lúc trước còn sót lại đó hả?
- Chớ còn gì nữa! Lúc nầy có nó thì đỡ lắm chớ bộ không à!
Cả hai phải mất một lúc nữa mới bẻ được hai cây mía già cỗi, khô khan ; đốt thật nhặt rồi trở vào nhà chú Hai ngồi ăn nghỉ mệt.
Mía cứng như khúc củi, ăn vào muốn gãy cả răng. Dũng phải lục lạo khắp căn nhà mới tìm được một con dao cùn để róc mía. Hai đứa ngồi nhai một lát bỗng Bảo kêu lên:
- Suỵt! Dũng có nghe gì không? Hình như có tiếng chân ai bước trên cỏ nghe lào xào đấy! Hay là chú Hai về?
Dũng nín lặng nghe ngóng. Không có gì lạ.
- Chắc là tiếng gió mà. Mình chạy ra phía trước nhìn xem.
Cả hai chạy ra nhưng cũng không thấy gì. Bảo nói:
- Ý trời! Mới đây mà sắp tối rồi. Thôi mình về, nắng tắt cả rồi đó.
Dũng trở lại gài chặt liếp cửa nhưng còn do dự chưa đi. Bảo hối:
- Thôi đi mau dùm một chút ông ơi! Về còn phải trả ghe cho ông Sáu đi câu đấy.
- Để tao trở vô hốt đống xác mía kia chớ, mình xả bừa bãi trong nhà chú Hai sao?
Bảo kéo Dũng:
- Không sao đâu. Để đó đi. Chú Hai về thấy là biết ngay có khách đến nhà. Mà khách qua đây không ai ngoài hai đứa mình cả. Chú thấy là biết ngay có tụi mình qua chơi cho coi.
- Ờ! Phải đấy. Biết tụi mình qua đây chú phải qua bên mình thăm lại chớ. Để gặp chú, tao phải hỏi xem ngày hôm nay chú đi đâu mất biệt gần tối mà chưa về thế!
- Dũng à! Sao chú ấy trở lại đây một mình, còn thiếm Hai ở đâu nhỉ? Mà chú cũng gan thật, bên nầy hoang vắng quá, buồn ghê!
Dũng buột miệng:
- Chú không sợ ma sao kìa.
Dũng nói xong quay đầu lại nhìn dáo dác như vừa trông thấy điều gì lạ rồi vụt chạy ra mé sông. Bảo kêu lên:
- Có đợi người ta đi với không nào? Sao mà nhát thế!
Vừa nói Bảo cũng vừa nhanh chân chạy theo Dũng. Trời đã hoàng hôn.
*
Một tuần trôi qua nhưng Bảo và Dũng chả thấy chú Hai qua chơi. Dũng bàn tính với Bảo:
- Chú Hai kỳ này kỳ ghê. Chú bận gì dữ vậy kìa. Hay là mình qua bên ấy một lần nữa?
Bảo đồng ý. Thế là hai đứa lại xuống nhà ông Sáu để mượn ghe. Lúc ấy cũng vào khoảng xế trưa. Ông Sáu nhìn hai đứa:
- Tụi bây làm gì mà mượn ghe của tao hoài vậy?
- Dạ tụi cháu qua bên sông chơi.
- Dữ hôn, bộ bên đây không có chỗ để hai đứa bây chơi sao mà phải qua đó?
- Dạ ông Sáu làm ơn cho tụi cháu mượn qua bên ấy có chuyện một chút.
Ông Sáu gật đầu:
- Thôi được rồi. Tui cho mượn, ma kỳ này phải đi mau mau nghe hôn. Về cho tui đi câu, đừng để trễ nước không được đa nghen hai cậu!
Hai đứa đã qua sông đến nhà chú Hai. Cũng như kỳ trước, lần này ngôi nhà cũng đóng cửa im lìm. Dũng mở cửa:
- Tức thật! Hôm nay chú ấy lại đi vắng!
- Hôm qua vẫn có khói lên ở đây mà.
- Chú bỏ nhà đi đâu hoài vậy kìa?
Tụi trẻ vào nhà và đồ đạc bên trong vẫn chứng tỏ có người đang ở. Hai đứa chạy ra trước nhà tìm kiếm làm như chú Hai thấy hai đứa qua là bỏ trốn không bằng! Một lúc sau lộn trở lại nhà, Bảo nói:
- Đống bã mía của tụi mình chú đã hốt sạch rồi...
- Hôm nay mình phải tìm cái gì viết để lại cho rõ ràng hơn mới được.
Dũng tìm được một miếng giấy hút thuốc nhỏ trên chõng tre rồi đến bếp lấy một tí than vụn, viết:
"Đến thăm 2 lần, ông chủ đều đi vắng cả, xui quá. Nếu rảnh, kính mời ông chủ qua bên ấy chơi. Bảo và Dũng".
Bảo cười:
- Mầy viết cái giọng giỡn hớt đó không đề tên chú cũng biết là tụi mình rồi!
Dũng tìm một cục đất to dằn miếng giấy lên chõng tre. Hai đứa trở ra khép cửa lại. Ra đến chỗ để ghe thì Bảo thấy nước đã lớn đầy rồi, vội kêu lên:
- Thôi chết tụi mình rồi. Ông Sáu dặn phải về mau, trễ nước của ổng rồi.
Lũ trẻ vội vàng nhảy xuống ghe. Bảo cố gắng chèo thật mau. Khi vào đến cái rãnh sau nhà ông Sáu thì thấy ông ta đang hầm hầm đứng đợi. Bảo vội vàng lên tiếng:
- Xin lỗi ông Sáu. Tụi cháu hơi về trễ một chút.
Ông Sáu giận dỗi:
- Lỗi phải gì! Đã dặn trước chớ không sao. Tụi bây đi chơi mà để lỡ công việc làm ăn của người lớn vậy à?
Hai đứa lúng túng năn nỉ:
- Xin ông Sáu đừng giận tội nghiệp, lần khác tụi cháu không dám tái phạm.
- Giận hờn làm gì. Lần khác tao đâu còn cho mượn nữa mà hòng tái với phạm!
*
Mấy ngày qua Bảo và Dũng đều chờ đợi kết quả của "bức thư" viết bên nhà chú Hai hôm trước nhưng vẫn không thấy tăm dạng chú đâu. Thật ra vì lúc trước, chú Hai đối với hai đứa trẻ thật vô cùng thương mến và chiều chuộng nên Bảo và Dũng xem chú như người thân thuộc. Biết chú trở lại mà qua thăm hai lần đều không gặp, chúng cũng hơi sốt ruột và bực tức một tí. Một buổi sáng chúa nhật, gặp nhau Bảo nói:
- Nếu chú Hai không qua thì thôi tụi mình làm sao qua bên ấy được. Ông Sáu đâu cho mình mượn ghe nữa.
Mắt Dũng sáng lên:
- Bộ có ghe mới qua được à! Mầy không biết cách gì nữa sao?
Bảo ngẫm nghĩ:
- Cách nào? Mầy tính lội qua à?
- Trời! Sông lớn như vầy ai mà dám lội! Tao tính đóng một cái bè, mình đốn mấy cây chuối đã trổ bị chặt buồng rồi đó!
Bảo reo lên:
- Hay quá! Vậy mà tao không biết. Hôm nay mầy giỏi lắm!
Thế là hai đứa lại hì hục vác dao đi tìm mấy cây chuối to chặt lại gọn gàng rồi lấy tàu dừa khô vuốt nhọn để đóng xuyên qua thân chuối. Cả một buổi trời mệt nhọc mới xong chiếc bè chuối. Bảo bàn tính:
- Tao tính như vầy là chắc ăn. Mình đợi lúc nào bên nhà chú Hai có khói nấu cơm bay lên là tụi mình chèo qua, thế nào cũng gặp.
Bảo và Dũng nặng nhọc quăng chiếc bè xuống mé sông và chiều hôm ấy khởi hành sau khi thấy căn nhà bên sông lơ lửng đợt khói mỏng. Hai đứa thận trọng bước xuống bè, chiếc bè hơi giao động một ít. Bảo la lên:
- Nhè nhẹ một chút Dũng! Nầy, ráng ngồi cho nó thăng bằng kẻo lọt ủm xuống sông cả lũ đấy!
Chiếc bè từ từ rời khỏi mé sông, Bảo lấy tàu dừa khô để chèo. Chiếc bè ra khỏi bờ một lúc bỗng quay tròn. Dũng hoảng hốt:
- Trời ơi! Chèo với chống gì mà lạ vậy?
Bảo tức:
- Có giỏi thì chèo đi! Làm như dễ lắm! Cứ ngồi yên ở đó dùm người ta đi.
Dũng đành im lặng co ro ngồi im. Sau một hồi mệt nhọc, chiếc bè cũng đưa hai đứa đến nơi. Cho chiếc bè vào chỗ để ghe hôm trước, Bảo bỗng mừng rú lên:
- Trời ơi! Hôm trước mình ngốc quá! Chú Hai đi vắng không có ghe cột ở đây mà mình còn sục sạo đi tìm. Hôm nay chú cột nó ở đó kìa!
Nói xong, nó vội thót lên bờ bảo Dũng:
- Mày lên rồi tìm cách cột nó lại nghe.
Dũng cũng hối hả làm loa để chạy theo Bảo:
- Này Bảo à! Hôm nay chắc chắn có chú ở nhà, mình len lén đến cho chú ngạc nhiên chơi, đừng có kêu chú à!
Hai đứa rón rén bước thật nhẹ, không gây nên một tiếng động nào cả. Đến bên hông nhà rồi tới trước cửa mà bên trong vẫn im lìm. Cả hai núp phía ngoài nhìn vào. Một người đang ông đang ngồi bệt xuống đất chăm chú làm việc gì không biết, mặt quay vào trong.
Dũng và Bảo chạy ùa vào như một cơn gió, hét lên:
- Hôm nay thì chú hết đi vắng nữa nhé!
Người đàn ông giật nẩy mình quay ra.
Dũng và Bảo bỗng sững sờ đứng sựng lại, tròn mắt ngạc nhiên:
- Ồ!
- Ủa!
Thì ra người ngồi đó không phải chú Hai nào cả mà là một ông già lạ hoắc! Sau giây phút ngạc nhiên, hai đứa đứng im nhìn lão già. Lão độ sáu mươi tuổi, tóc đã bạc, râu lưa thưa dưới hàm, gương mặt khắc khổ. Lão đang đươn một cái rổ.
Lão lên tiếng, giọng gay gắt:
- Tụi bây ở đâu mà đến đường đột chạy vào nhà người ta vậy?
Bảo lí nhí:
- Dạ tụi cháu ở bên sông.
Lão già trợn mắt:
- A! Phải rồi! Có phải tụi bây hôm trước qua đây phá phách, ăn mía xả đầy nhà rồi bỏ ra về đó hả?
- Dạ... dạ tụi cháu tưởng...
Lão già ngắt ngang:
- Rồi mới đây tụi bây lại dám ngang nhiên vào đây viết giấy để lại mời chủ nhà qua bên ấy chơi nữa à?
Dũng sượng sùng lên tiếng:
- Thưa ông đừng giận tụi cháu, tại vì tụi cháu hiểu lầm!
- Hiểu lầm cái gì chớ? Tụi bây to gan lắm đấy!
Bảo phân trần:
- Thưa ông, để cháu nói ông nghe, lúc trước tụi cháu có quen thân với chú Hai, chủ căn nhà nầy. Hôm đó đến nay, thấy có người ở, tụi cháu tưởng chú Hai trở lại, không ngờ là ông!
Lão già vẫn còn gay gắt:
- Chú Hai, chú Ba nào không biết, bây giờ tao là chủ căn nhà nầy, bây biết chưa?
- Dạ... Dạ...
- Vậy thì đừng có léo hánh qua bên nầy mà phá phách nữa nghe không, tao ghét lắm đấy!
Nói xong ông ta cặm cụi đươn rổ, dường như không chú ý đến hai đứa trẻ đang đứng xớ rớ ở đó. Dũng thấy trên vách lá nhiều cái rổ mới đươn xong máng đầy. Lão già ngồi dưới đất, cạnh bếp lửa còn cháy đỏ, chắc lão đang nấu cơm. Bảo lên tiếng nhỏ nhẹ:
- Thưa ông, ông đã biết rõ câu chuyện rồi, xin ông đừng giận tụi cháu nữa.
Lão già ngước lên nhìn Bảo, dịu giọng:
- Thôi, tao cũng không giận tụi bây làm gì, tao cũng biết con nít ưa rắn mắt lắm.
- Dạ cám ơn ông.
Thấy ở đó không nói gì hơn được vì ông già có vẻ lạnh lùng, nghiêm nghị lắm, hai đứa xin phép ra về.
Ông già buông thõng câu nói, chẳng chút cảm tình:
- Về thì về chớ!
Hai đứa lủi thủi trở ra mé sông. Dũng thầm thì:
- Xui xẻo cho tụi mình ghê! Tưởng chú Hai ngờ đâu...
- Thôi lo về phứt cho rồi, từ đây hết mong qua đây chơi nhé!
Đến chỗ để chiếc bè hai đứa tìm thì nó đâu mất, không thấy ở đấy. Bảo la lên:
- Thôi chết rồi! Lúc nãy mầy không có cột nó sao, nó trôi mất rồi còn gì?
Dũng lo lắng:
- Tao cột sơ sài thôi. Bây giờ làm sao? Kìa! Kìa! Nó ra ngoài sông, trôi tận phía dưới, còn thấy mờ mờ đó.
Bảo chắt lưỡi:
- Đó mầy thấy tánh cẩu thả của mầy tai hại ghê chưa. Bây giờ còn biết tính sao nữa!
Hai đứa không còn cách nào để về chỉ còn cách đứng than thở. Bỗng tiếng ông già vang lên:
- Ủa, tụi bây còn ở đó à? Trời sắp tối rồi đấy! Ghe tụi bây đâu rồi?
- Dạ thưa ông tụi cháu không có ghe!
Ông già ngạc nhiên:
- Tụi bây lội qua sao?
Dũng ngượng ngập:
- Tụi cháu có lái bè chuối nhưng nó đã.... trôi mất...
Ông già chắt lưỡi:
- Tai hại chưa! Bây giờ làm sao?
Rồi ngẫm nghĩ, ông tiếp:
- Thôi được rồi, tao cho tụi bây mượn ghe về đỡ đấy, nhớ chiều mai đem trả nghe.
Hai đứa nghe nói trong lòng mừng rỡ nhưng hơi ái ngại:
- Dạ tụi cháu đâu dám phiền mượn ghe của ông...
Ông già quát to:
- Tao cho mượn thì cứ lấy đi, còn ở đó lải nhải, không về được bây giờ!
Dũng và Bảo riu ríu xuống ghe ông già chống về. Ông già dặn theo:
- Nhớ mai đem qua trả nghe chưa!
Ghe đã tách bờ khá xa. Bảo lên tiếng:
- Ông già sao mà khó tánh quá, ổng ở đâu mà đến ở nhà chú Hai vậy kìa!
- Ông ấy cho mượn ghe để tụi mình về thì tốt lắm rồi còn gì.
Sáng sớm hôm sau, Bảo và Dũng lại hì hục đóng một chiếc bè chuối khác, xong xuôi hai đứa xuống ghe của ông già để qua bên sông, chiếc bè được cột phía sau ghe. Đến nơi Bảo cẩn thận cột ghe ông già chỗ cũ, không quên dặn Dũng:
- Làm ơn cột chiếc bè lại cho kỹ đi. Hôm nay nó trôi nữa thì về không được nghe ông!
Bảo và Dũng vào nhà gặp ông già để cảm ơn và trả ghe. Ông già ngạc nhiên:
- Trả? Tao tưởng chiều tụi bây mới trả chứ!
- Dạ tụi cháu phải lo trả sớm để ông dùng.
Ông già mời hai đứa ngồi chơi ở chõng tre rồi dịu dàng nói:
- Hôm nay tụi bây có rảnh không, ở chơi với ông một lát.
Dũng hơi ngạc nhiên về thái độ của ông già, ông không còn gắt gỏng nữa.
Nói chuyện một lát hai trẻ biết ông sống bằng nghề đan rổ. Khi chúng từ giã ra về, ông già nói:
- Tụi bây coi bộ cũng hiền lành, dễ thương, nếu muốn qua chơi thì cứ việc qua, tao không cấm nữa đâu.
Ánh mắt thoáng buồn một chút, ông già nói nhỏ:
- Ông ở bên này một mình cũng buồn lắm, tụi bây à!
Khi bè chuối qua đến giữa sông, Dũng hỏi:
- Ông già nói vậy mình qua nữa hôn Bảo:
Bảo lắc đầu:
- Thôi mầy ơi! Đây là lần chót tụi mình qua sông đấy. Có chú Hai thì tụi mình qua chơi chớ ông già khó tính lầm lì ấy thì qua làm gì, hở Dũng?
*
Dũng có việc phải lên tỉnh. Đang thơ thẩn ngoài chợ thì nghe tiếng kêu:
- Dũng! Dũng!
Dũng quay lại nhìn và ngạc nhiên mừng rỡ:
- Trời! Chú Hai! Chú làm nghề nầy à?
Bên lề đường, chú Hai đang tươi cười đứng sau xe nước mía:
- Vào đây, uống với chú ly nước đi.
Dũng ghé vào:
- Chú đổi nghề mau quá vậy? Bây giờ chú ở trên nầy à?
- Mau gì cháu! Mấy tháng rồi đó.
Uống một ngụm nước, Dũng vội kể lể:
- Chú Hai ơi! Căn nhà chú có ông già nào ở vậy?
- Sao cháu biết?
- Cháu tưởng chú trở lại ai dè ông già đó.
Rồi Dũng thuật lại câu chuyện mấy lần qua sông tìm chú Hai để rồi chỉ gặp ông già. Chú Hai nghe cười nắc nẻ:
- Tội nghiệp hai cháu chưa! Ông già đó là chú của chú đấy.
Giọng chú Hai trở nên trầm buồn:
- Hồi chú còn ở đó ông ấy có đến chơi vài lần. Ông ấy thì ở miệt dưới xa lắm. Lúc trước ổng có tật nhậu nhẹt say sưa hoài. Một hôm lỡ tay đánh bà vợ mấy cái khá mạnh làm bà ấy bị đau và từ trần. Ổng hối hận lắm, chừa rượu luôn nhưng từ đó chòm xóm đối với ổng rất lạnh nhạt, dường như muốn xa lánh, có lẽ sợ ông say sưa rồi làm gì chăng? Vì không có con cái gì hết, ổng tìm gặp chú để xin về nơi hoang vắng đó ở đấy. Ổng buồn tủi mà phải đi đó cháu à!
- Ông ấy thường đi đâu vắng cả ngày chú à.
- Ổng đan rổ xong thì chở ra chợ bán. Có khi ổng phải đi tìm tre để về làm chứ!
Dũng chép miệng:
- Tội nghiệp ông ấy quá chú há!
- Hôm đó chú có năn nỉ mời ổng về ở với vợ chồng chú nhưng ổng nhất định từ chối đó cháu à. Bên ấy vắng lạnh làm sao! Hôm nào rảnh, cháu qua chơi với ông ấy nhé. Ổng chừa rượu rồi, tuy bề ngoài hơi gắt gỏng nhưng thật ra hiền lắm, cháu đừng sợ.
Dũng lắc đầu:
- Cháu không sợ đâu chú à.
Dũng trở về nhà, bùi ngùi nghĩ đến đời sống đơn độc của lão già, lẩm bẩm:
- Mình phải rủ thằng Bảo qua chơi thường mới được.
Chiều đã tàn. Bên kia sông hoang vắng, thấp thoáng bóng một con cò trắng bơ vơ tìm mồi.
Trang Vân
(Trích từ tạp chí Tuổi Hoa số 56, ra ngày 1-11-1966)