Bàn Về Già Trẻ

 

Các em thân mến,

Chúng tôi xin tin các em hay trong gia đình Thiếu Nhi chúng ta có một tin vui: ngày 1-4-1973 vừa qua, vị niên trưởng trong gia đình Thiếu Nhi, người đã sốt sắng ghi tên vào Gia đình Thiếu Nhi để cùng sinh hoạt với các em ngay từ ngày thành lập với thẻ số 1, cụ Đỗ Ngọc Ái, tự Ngọc Hồ làm lễ mừng thượng thọ 73 tuổi.

Cụ Đỗ Ngọc Ái là người VN đầu tiên khai thác mỏ than Cái Lân, Hòn Gai, cạnh tranh với người Pháp ở Bắc Việt.

Cụ Đỗ tuy lớn tuổi, nhưng tâm hồn còn trẻ, lúc nào cũng vui vẻ, luôn hòa mình với các bạn trẻ hơn, trong các sinh hoạt xã hội hay văn nghệ.

Cụ rất thích làm thơ, hồi năm 1948, cụ còn theo kháng chiến, hoạt động ở miền thượng du Bắc Việt và cụ suýt bị thủ tiêu vì bài thơ tức cảnh cụ làm trong lúc xa gia đình:

 

Chăn đơn gối mảnh tiết đông hàn,

Kẽ đá lưng đèo túp một gian

Dưới gác, lợn, trâu châu mở hội

Trên sàn, mèo, chó chõ từng đàn

Đầu nhà ánh bếp khi mờ tỏ

Chân giậu giòng khe lúc nhặt khoan

Muốn dậy coi trời: còn tối mít

Đành lòng gắng đợi ánh thiều quang.

Khi còn ở đất Bắc trong dịp một ông Tú Tài ở Pháp về, có ra đề thơ : Cáy chơi trăng.

Cụ có làm bài thơ châm biếm như sau, mà mỗi câu có tên một con vật ở dưới nước (thủy tộc):

Gặp khi mưa gió với mây rồng

Cái cáy chơi trăng nghĩ cũng ngông

Ghét bộ chàng cua ngang cửa lỗ

Trêu gan chú cóc ngắm trên không

Dã tràng xe cát đà mơ mít

Cá chuối chầu sao cũng viển vông

Vọng nguyệt chép cùng vung vẫy nước

Ếch ngồi đáy giếng biết sâu nông

Con cáy là một loại (giống như cua) chân cao chạy nhanh trên cát bùn. Người ta thường bắt con cáy dùng làm mắm gọi là mắm cáy. Và người ta cũng thường hay nói nhát như cáy đồng nghĩa với thành ngữ nhát như thỏ đế.

Trong dịp mừng thượng thọ 73, cụ có ngâm cho bạn bè nghe bài thơ khai bút đầu năm Quý Sửu của cụ như sau:

Cổ lai hy hữu sánh cùng ta

Chẳng hẳn thanh xuân chẳng hẳn già

Bát phố lả lơi xe gắn máy

Thể thao nhún nhảy phép Yoga

Ngày quen dăm chén cơm thô lứt

Sáng thuộc vài chung nước nụ trà

Thế sự mặc ai danh với lợi

Thú vui ngâm vịnh điểm cầm ca.

Các em thấy dù đã ở cái tuổi mà người xưa nói "Nhân sinh thất thập cổ lai hy" mà cụ còn đầy vẻ hoạt bát.

 

Nghĩ đến cụ Đỗ tuổi tuy cao nhưng tâm hồn vẫn trẻ, chúng tôi nhớ đến một nhà văn Pháp đã khuyên chúng ta đừng quá lo âu về tuổi già xồng xộc đến vì:

Trước 30 tuổi, chúng ta còn trẻ măng

Từ 30 đến 40 tuổi, chúng ta còn trẻ

Từ 40 đến 50 tuổi, chúng ta vẫn còn trẻ

Từ 50 đến 60 tuổi, chúng ta còn trẻ hoài

Từ 60 đến 80 tuổi, chúng ta trẻ không tưởng tượng

Sau 80 tuổi, chúng ta trẻ vĩnh viễn.

Có biết bao người tuổi còn ít, nhưng tâm hồn đã cằn cỗi.

Nghệ sĩ Trần văn Trạch đã kể một chuyện vui đại khái như  sau:

Một nhà báo đến phỏng vấn ba ông cụ về cách sống và sức khỏe. Ông ta hỏi ông cụ thứ nhất:

- Thưa cụ, xin cụ cho biết bí quyết nào làm cho cụ được khỏe mạnh, sống lâu và năm nay cụ được bao nhiêu tuổi?

Ông cụ thứ nhất trả lời:

- Tôi năm nay 85 tuổi. Sở dĩ tôi được khỏe mạnh là nhờ tôi sống lúc nào cũng điều độ: tôi ít ăn, ít uống, ít lo lắng.

Ông cụ thứ hai vui vẻ đáp lời nhà báo:

- Tôi thì trái lại, cái gì cũng nhiều: Tôi ăn nhiều, ngủ nhiều, vui vẻ cũng nhiều. Ông nhìn xem tôi tuy đã 90 nhưng vẫn còn khỏe mạnh chứ!

Ông thứ ba chậm rãi nói:

- Tôi chỉ có chơi bời nhiều và thức nhiều mà thôi.

Người phỏng vấn hỏi tiếp: Vậy xin cụ cho biết nay cụ thọ được bao nhiêu mà trông cụ có vẻ hom hem như thế.

Ông thứ ba vẫn chậm rãi nói: Tôi đã 30 tuổi rồi cơ mà!

Các em thân mến,

Kịch tác gia G.B. Shaw có nói : Lắm người không bao giờ trẻ, vài người không bao giờ già.

Cụ Đỗ Ngọc Ái, niên trưởng gia đình Thiếu Nhi của chúng ta thuộc vào hạng sau, vài người không bao giờ già.

Vậy các em, tuổi hãy còn trẻ, hãy giữ tâm hồn cho vui tươi, giữ mãi tâm hồn vui tươi. Nhờ đó các em sẽ thấy cuộc đời đáng sống và các em sẽ được hạnh phúc.

 

Thân mến chào các em             

NGUYỄN HÙNG TRƯƠNG       

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 87, ra ngày 29-4-1973)