Cư Xử Độc Tài

 

Các em thân mến,

 

Chúng tôi xin nói chuyện với các em hôm nay về hành động làm cho người ta không ưa mình, hay nói đúng hơn làm cho người ta ghét mình, đó là cư xử độc tài.

Nhưng độc tài là gì? Đấy là hành động chuyên chế, giành tất cả quyền hành, quyền lợi cho mình hay cho nhóm mình.

Nói đến độc tài là chúng ta liên tưởng đến Tần Thủy Hoàng, nhà độc tài khét tiếng ở Trung hoa, hay hình ảnh nhà lãnh tụ Đức quốc xã Hitler, hay nhà lãnh tụ Ý Mussolini hồi đệ nhị thế chiến! Gần đây, chúng ta cũng thường nghe nói đến chế độ độc tài này hay chế độ độc tài nọ.

Còn cử chỉ độc tài là thế nào?

Ông Raymond de Saint Laurent đã giải thích như sau: "Đó là cử chỉ của những người không chịu chấp nhận những ý kiến người khác, muốn bắt người khác phải theo ý kiến và phương pháp của mình, không chịu một ý kiến nào trái ngược với mình, không chịu chấp nhận một sự gì đi ra ngoài những điều chỉ dẫn của mình, dù sự đi sai lạc này có thể đưa tới những kết quả tốt đẹp.

Những kẻ chuyên chế độc tài loại này chúng ta thường gặp rất nhiều, hàng vạn, hàng triệu người...

Đó là những kẻ cứng đầu cứng cổ không chịu cho bất cứ ai tỏ bày ý kiến trái ngược với ý kiến mình, không chịu theo bất cứ một lời khuyên của bất cứ ai."

Như vậy, khi nói đến độc tài, chúng ta không nên chỉ nghĩ đến những nhà chính trị, những chế độ chuyên chế, mà chúng ta nên để ý đến những người sống bên cạnh chúng ta và ngay cả chúng ta đã có biết bao hành động độc tài. Một khi chúng ta bắt ép em chúng ta ăn hủ tiếu khi nó thích ăn phở, chúng ta bắt ép nó mặc màu cam, khi nó thích màu xanh là chúng ta cư xử độc tài rồi.

Người ta ai cũng thích tự do. Nếu chúng ta bắt buộc người ta theo ý kiến của mình, tức là chúng ta xâm phạm đến tự so của người khác, chúng ta cư xử độc tài, chúng ta đã làm mất cảm tình rồi vậy.

Các em thân mến,

Các em nên nhớ chớ bao giờ xen vào cộng việc riêng của người khác, trừ phi người ta cần đến các em. Các em nên trọng tự do của mọi người và các em nên ghi vào lòng cư xử độc tài là hành động rất vụng về, làm mất lòng người.

Tránh không hành động, cư xử độc tài, các em gây được cảm tình của mọi người, nhờ đó các em đi đến thành công.

 

Thân mến                     

NGUYỄN HÙNG TRƯƠNG       

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 107, ra ngày 14-9-1973)