CHƯƠNG BA_THIÊN THẦN HAY ÁC QUỈ

CHƯƠNG BA

Thời gian trôi qua thật chậm và nghẹt thở. Thị Trấn Vĩnh Quyết vẫn sống trong cảnh khắc khoải lo âu. Người ta mong đợi một phép mầu nào đó nhưng ngày lại ngày, mỗi khi hoàng hôn buông xuống để sự tươi sáng nhường chỗ cho bóng đêm ảm đạm, người ta lại biết rằng một ngày dài nhất đã trôi qua phẳng lặng. Ngọn Tử Sơn đầy đe dọa vẫn im lìm như lúc nào và hạn kỳ nửa tháng cứ thu lại dần dần. Thấm thoát chỉ còn một tuần lễ, bốn ngày, rồi một ngày cuối cùng. Người dân Vĩnh Quyết vừa mừng vừa lo nhưng đã bớt tin tưởng vào nhà Tiên tri trong lúc ông Lỗ Nam vẫn không cần biết sự bên ngoài, cắm cúi làm việc ở trong phòng.

   

 Chiều hôm cuối cùng ấy, cũng một buổi chiều tà lặng gió như hôm nhà Tiên tri đặt bước chân đầu tiên đến thị trấn, ánh nắng vàng cũng sắp tắt ở cuối chân trời và cảnh vật vẫn quen thuộc như lúc nào, Phan Hoàng đang đứng yên lặng, phóng tầm mắt nhìn về phía Tử Sơn thì Thùy Mai đi ngang qua đó. Cô gái đang có vẻ lo sợ với khuôn mặt hơi tái và ánh mắt ngập tràn nỗi sợ hãi cho tương lai. Thùy Mai nói với chàng điêu khắc trẻ tuổi :

- Anh Hoàng, tôi đang lo lắng cho ngày mai, bữa nay là thời hạn cuối cùng.

Phan Hoàng thông cảm tâm trạng của cô gái nhưng lúng túng không biết phải làm gì. Chàng nói không nên lời trong khi Thùy Mai nói tiếp, giọng run run :

- Tới ngày mai, lời tiên tri của cha tôi hết hiệu lực. Dân ở đây dự định đưa cha tôi lên dàn hỏa về tội lừa bịp.

Phan Hoàng cố an ủi:

- Chắc không có chuyện vô lý ấy. Mới vài ngày trước, họ còn hoan hô, tôn sùng và năn nỉ thì dễ gì thay đổi nhanh chóng như vậy.

- Anh đừng an ủi tôi. Càng những dân chất phác mê tín khi họ nổi giận lên thì không còn gì ngăn cản được. Nhưng tôi phải bảo vệ cha tôi bằng bất cứ giá nào. Anh Hoàng, anh là người bạn duy nhất của tôi ở thị trấn này, anh hãy giúp dùm tôi một tay. Cha tôi đã già rồi, già quá rồi.

Lời nài nỉ của cô gái làm Phan Hoàng rất bối rối. Trong thâm tâm, chàng muốn giúp Thùy Mai nhưng thấy mình bất lực. Làm sao có thể ngăn cản đám dân xuẩn động trong khi họ đã dự định thiết lập một dàn hỏa vào sáng ngày mai ở trước tòa Thị sảnh? Ngay ông Thị Trưởng cũng công nhận đó là một việc bất hợp pháp mà còn không làm gì được thì huống chi Phan Hoàng. Chàng trai đứng ngây người trong khi Thùy Mai nói tiếp :

- Có lẽ cha con tôi phải trốn đi đêm nay. Anh giúp tôi chứ ?

- Thôi được. Tôi sẽ hết lòng. Bây giờ cô định ra sao ?

- Khoảng quá nửa đêm nay, chúng tôi sẽ dùng dây thừng để ra khỏi khách sạn theo lối bao lơn. Anh canh chừng dùm mọi động tĩnh và nếu có thể, hướng dẫn chúng tôi dời khỏi nơi đây. Tôi xin cám ơn anh trước.

Và bóng cô gái khuất dần đàng xa. Phan Hoàng lắc đầu chán nản. Lỗi là tại ông Lỗ Nam tất cả. Tự nhiên từ đâu tới tiên tri ẩu rồi bây giờ phải trốn đi như một tên trộm, nhưng... biết đâu lời tiên tri của ông chẳng linh nghiệm trong những giây phút cuối cùng ?

   Đến tối hôm đó, Phan Hoàng đã chuẩn bị sẵn sàng để đợi tới nửa đêm. Nhưng một việc bất ngờ lại xảy ra đêm ấy, thị trấn Vĩnh Quyết không ngủ. Thật vậy, người dân Vĩnh Quyết sau hai tuần sống trong lo lắng tới đêm cuối cùng này họ muốn thức để thấy mọi việc trôi qua êm đẹp và cũng để... bàn kế hoạch đưa ông Lỗ Nam lên dàn hỏa chiều mai. Trời đã về khuya mà đèn đuốc các nơi thắp sáng trưng, dân chúng tụ họp ở ngoài đường như mở hội, chào đón một ngày mai tươi sáng. Thế là kế hoạch của Thùy Mai thất bại vì nếu bây giờ ông Lỗ Nam trốn đi thì chắc chắn sẽ bị bắt lại mà không chừng còn bị giết ngay nữa. 11 giờ 30, thời gian trôi qua thật nặng nề. Dân chúng đang tụ tập đông đảo ở tòa Thị sảnh uống rượu vui chơi thì đột nhiên có tiếng la thất thanh :

- Trời ơi! Cháy nhà !

  Mọi người giật mình chạy lại và thấy lửa bốc ra dữ dội từ một kho hàng chứa rượu. Đó là nơi trữ loại rượu mạnh, gần như nguyên chất nên cháy rất mạnh. Ngọn lửa bốc thật cao, soi sáng cả một vùng trong sự kinh hoàng của bao cặp mắt. Thị Trấn Vĩnh Quyết không có sẵn đội cứu hỏa nên sau một vài giây ngơ ngác, mọi người vội cùng nhau chữa cháy. Ông Thị Trưởng đích thân chỉ huy việc này, mong dập tắt ngọn lửa nhưng vô hiệu. Trời về khuya đột nhiên nổi gió lên, tạt ngọn lửa đi khắp chỗ và lan tràn rất nhanh. Nỗ lực của toàn dân trong thị trấn chỉ như hạt nước nhỏ trong sa mạc vì họ chỉ có cách lấy thùng tạt nước vào đám cháy. Tiếng kêu hãi hùng của bao người bị khỏa lấp trước ngọn lửa đang như một con rồng thiêng ra oai tàn phá.  Những căn nhà gần đó dần dần chìm trong biển lửa mênh mông và đám cháy vẫn còn cơ hội hoành hành và de dọa cả thị trấn. Ngọn lửa tạt ra cả tòa Thị sảnh và tòa nhà kiến trúc đồ sộ này cũng ngập trong lửa sau đó vài phút. Nỗ lực cố dập đám cháy đó thất bại và người ta chỉ còn cách cuối cùng là để mặc ngọn lừa. Những người can đảm, có chí phấn đấu nhất như Phan Hoàng cũng đành nhìn từng nhà rồi căn nhà của chính mình bị thiêu đốt. Các bức tường cháy nám đen từ từ đổ xuống hợp với tiếng người kêu khóc tạo thành một âm thanh hỗn độn và bi đát. Cả thị trấn Vĩnh Quyết  nhỏ bé này chỉ có gần 300 nóc gia mà bây giờ đã hơn 100 căn bị phá hủy hoàn toàn. Thật là một tai nạn lớn lao chưa từng thấy. Lúc đó, chợt có người nhớ ông Lỗ Nam và chạy đi cầu cứu với nhà Tiên tri. Việc đó có vẻ khôi hài nhưng vì trong lúc cùng đường người ta làm được tất cả những gì để cứu vãn tình thế. Tuy vậy ông Lỗ Nam lại trả lời bằng giọng lạnh lùng:

- Nửa tiếng trước, các người còn đòi đưa ta lên dàn hỏa cơ mà !

Phan Hoàng cũng có mặt ở đó. Chàng trai trẻ bực tức nói lớn:

- Bây giờ không phải là lúc mỉa mai, trả thù. Hãy cứu vãn thị trấn trước nhất,

Thùy Mai cũng kêu lên:

- Cha! Cha không thấy đây là một tai họa khủng khiếp sao cha?

Nhà tiên tri dịu giọng:

- Nhưng cha không phải là phù thủy để hô phong hoán vũ hầu dập tắt đám cháy. Cha cũng bất lực như những người có mặt ở đây.

   Phan Hoàng thất vọng, nhìn về biển lửa. Đám cháy đang ở thời kỳ dữ dội nhất mà gió vẫn thổi thật mạnh. Những thùng nước tạt vào không ngăn cản được bao nhiêu vì ngọn lửa cao tới mấy chục thước và khói bốc lên đen đặc một góc trời. Nếu tình trạng này tiếp tục trong vòng nửa tiếng đồng hồ nữa thì chắc chắn thị trấn phải biến thành đống tro tàn. Và rồi Phan Hoàng nhìn thấy cái thảm họa ấy khi ngọn lửa cháy lan tới giáo đường. ‘‘Không còn cách nào nữa, không còn cách nào nữa’’. Chàng điêu khắc trẻ lầm bầm những lời ấy trong miệng như kẻ mất hồn. Thượng đế sắp đặt định mệnh tàn khốc quá !

- Mưa ! Mưa !

  Những lời reo mừng và từng giọt nước lạnh rơi khắp người làm Phan Hoàng như tỉnh khỏi một cơn ác mộng. Trời đã mưa, mưa thật sự và mưa lớn nữa khi ngọn lừa vừa cháy tới giáo đường. Thượng Đế  đã không quá tàn ác và đem lại lòng phấn khởi cho mọi người. Thế là tất cả đều hăng say trong công việc cứu hỏa và chỉ vài phút sau, ngọn lửa hạ thấp dần, thu hẹp lại và tắt hẳn. Cơn sóng gió đã qua, đã thực sự chấm dứt nhưng để lại những vết tích hoang tàn. Trong khi thị trấn chỉ còn vài chục căn nhà nguyên vẹn và phần lớn đều sụp đổ. Ngoài ra, còn có ba người chết cháy và gần mười người bị thương nặng nhẹ. Đây là một tai họa lớn lao nhất cho thị trấn Vĩnh Quyết và phù hợp với lời tiên tri của ông Lỗ Nam: thị trấn sẽ bị tiêu hủy bởi nguồn năng lượng rất lớn! Lời tiên tri ấy đã thành sự thật trong những giây phút cuối cùng!

   Ông Thị Trưởng sau cơn hỏa hoạn rất bối rối và khó xử vì nạn nhân của đám cháy quá nhiều. Giờ đây, họ chỉ còn hai bàn tay trắng, không nhà cửa, không tài sản và đang cần sự cứu trợ ở bên ngoài. Ông quyết định sáng sớm mai sẽ tự mình lên tỉnh, nhờ sự giúp đỡ của chánh quyền trung ương hầu dựng lại một thị trấn Vĩnh Quyết êm đềm và đẹp đẽ như thuở nào. Nhưng trong lúc ấy, dân chúng lại xôn xao vì một vấn đề khác: Ai là thủ phạm gây ra vụ hỏa hoạn vừa rồi? Nghi vấn ấy được lặp đi lặp lại nhiều lần và sau cùng một đứa bé gái 12 tuổi nói với mọi người :

- Khi lửa bắt đầu cháy, cháu thấy ông Tuấn đứng sững ở cửa kho hàng, tay cầm cây đuốc đang bắt lửa vào vách và cháy lan đi.

Những người hiện diện ở đó gồm có Phan Hoàng đều hỏi dồn :

- Tuấn nào?

- Ông Trần Tuấn, làm lao công ở hãng rượu.

Trời ơi ! Lời nói của cô bé như sét đánh ngang tai. Phan Hoàng muốn nghẹt thở và tim như ngừng đập. Có thể thế được sao? Không, không! Trần Tuấn không có lý do gì để đốt thị trấn cả. Trần Tuấn đốt thị trấn là một chuyện vô lý không thể tưởng tượng được. Phan Hoàng nghĩ thầm như thế trong khi những người khác nghe vậy cũng đều ngạc nhiên. Tuy thế, chỉ một thoáng qua họ trở nên phẫn nộ và đi tìm Trần Tuấn, mang theo cả cô bé gái làm nhân chứng. Nhưng Trần Tuấn đã đứng sững ở gần đó như một pho tượng đá, như một kẻ mất hồn. Đám đông kéo lại và nhiều tiếng la lên:

- Hãy giết hắn. Đó là một tên điên!

- Quẳng nó vào đống lửa!

- Hắn là hiện thân của ác quỉ!

Và còn nhiều lời nguyền rủa nữa. Sau đó đám dân xông lại toan giết Trần Tuấn nhưng một bóng người chạy tới, quát lớn:

- Không!

Đó là nhà điêu khắc trẻ. Phan Hoàng lách vào đứng chắn trước mặt bạn như để che chở cho bạn. Chàng hướng về đám đông nói lớn:

- Các người định làm gì ?

- Giết hắn vì hắn đã đốt thị trấn.

- Không ai có quyền làm chuyện đó.

- Chúng tôi là nạn nhân của hắn, đừng bảo vệ một tội ác.

- Các người đừng hấp tấp quá như vậy. Việc này chưa có gì rõ rệt cả. Các người có nhớ là cách đây một tiếng đồng hồ đã đòi đem ông Lỗ Nam lên dàn hỏa rồi sau đó lại năn nỉ ông ta chữa cháy không ?

- Luật pháp xứ này cho phép xử tử những kẻ phá hoại và bịp bợm.

- Nhưng các người không có quyền thi hành luật pháp. Phải để tòa án phán quyết mới có giá trị. Trận hỏa hoạn vừa rồi chưa mở mắt các người sao ?

Phan Hoàng vì nóng lòng cứu bạn nên mất bình tĩnh. Đem chuyện luật pháp nói với đám dân ngu muội này trong lúc họ đang tức giận là một điều sai lầm. Thật vậy, những lời của Phan Hoàng không hữu hiệu chút nào mà còn như đổ dầu vào đám cháy vì gợi lại trận hỏa hoạn. Và rồi, dân chúng không kể gì đến chàng điêu khắc nữa mà tiến lại trong khi Trần Tuấn vẫn im lặng, một vẻ im lặng khó hiểu. Phan Hoàng bối rối quá, quay sang bạn:

- Anh không nói gì sao ?

- Tôi không có gì để nói cả.

- Anh phải minh oan cho chính mình chứ.

- Tôi không muốn làm việc ấy.

Thái độ lạ lùng của Trần Tuấn làm Phan Hoàng thêm lúng túng. Đám đông tiến lại gần, gần hơn nữa... thì có tiếng kêu lên :

- Khoan đã!

Và người ta thấy vị Linh Mục già trong thị trấn bước tới. Ông nói bằng giọng ôn tồn:

- Xin các ông hãy bình tĩnh. Thị trấn đã cháy gần hết và điều quan trọng là lo cho tương lai chứ không phải thù hận, chém giết. Trận hỏa hoạn là một tai nạn lớn lao nhưng là chuyện đã rồi, có giết thêm một mạng người cũng không ích lợi gì huống chi chuyện này chưa có gì rõ ràng. Tôi can thiệp vào đây vì không muốn thấy máu đổ thêm nữa. Phan Hoàng nói đúng, các ông hãy kiên nhẫn đợi Tòa án phân xử. Kẻ có tội sẽ bị trừng phạt đích đáng.

Thái độ, lời nói và dáng điệu oai nghiêm của Linh Mục trong chiếc áo đen làm mọi người phải nể phục. Câu nói vừa rồi có tác dụng như một gáo nước lạnh tạt vào cơn lửa tức giận. Đám đông dừng lại nhưng vẫn còn những kẻ quá khích :

- Thưa Linh Mục, không thể để kẻ này sống thêm giây phút nào nữa vì hắn sẽ còn phá hoại xã hội.

- Thì nhốt hắn vào nhà giam, chuyện đâu còn có đó.

Thế là nhờ vị Linh Mục với đầy từ tâm mà Trần Tuấn thoát chết. Đám đông giải tán sau đó vài phút để nhân viên cảnh sát dẫn Trần Tuấn đi trong khi Phan Hoàng thở phào nhẹ nhàng. Dầu sao thì cũng đã trì hoãn được vài ngày để có thì giờ cứu Trần Tuấn. Nhà điêu khắc quay sang vị Linh Mục :

- Thưa Cha, con phải làm gì để cứu bạn ? Con nghĩ rằng không phải anh ấy đốt thị trấn.

- Con hãy cố gắng tìm ra thủ phạm thật sự thì mới cứu vãn được mọi việc. Cha sẽ giúp đỡ con việc đó vì cũng tin rằng Trần Tuấn vô tội. Con có biết không, một phút trước khi đám cháy xảy ra, Cha còn thấy Trần Tuấn quì dưới chân Đức Mẹ ở Giáo Đường cầu nguyện.

_______________________________________________________________ 

Xem tiếp CHƯƠNG BỐN

CHƯƠNG HAI_THIÊN THẦN HAY ÁC QUỈ

CHƯƠNG HAI

Sáng hôm sau, tin tức lan đi rất nhanh chóng và làm đảo lộn hẳn nếp sinh hoạt của thị trấn. Người dân Vĩnh Quyết hoàn toàn tin tưởng ở lời tiên tri của ông Lỗ Nam nên lo sợ và hoang mang vô cùng. Cuộc đời phẳng lặng của họ đã nổi cơn sóng gió hãi hùng nhất. Khắp nơi như bị bao phủ bởi một màu đen của một tương lai chết chóc. Dân chúng xôn xao, bàn tán thật nhiều nhưng không đem lại biện pháp cứu vãn nào hơn là việc khoanh tay để dòng thời gian đưa đẩy tới cái chết. Họ nhìn ngọn Tử Sơn với cặp mắt sợ hãi vì tưởng như ngọn núi lửa sau bao năm yên tĩnh sẽ nổi dậy, phun nham thạch tiêu hủy cả thị trấn. Nhiều nhà giàu tính tới việc dời thị trấn Vĩnh Quyết càng sớm càng tốt để tránh cái tai họa ghê gớm sắp xảy ra. Tình thế bi đát đến nỗi ông Thị Trưởng phải mở một phiên họp thật gấp, bao gồm những người có uy tín trong thị trấn để tìm phương pháp giải quyết những nỗ lực ấy cũng thất bại vì chính những người này cũng hoang mang hơn ai hết.

    

Và thói thường tệ bạc của con người là lúc gặp nạn mới nhớ tới những Đấng Tối Cao. Nhiều người đã tới Thánh Đường cầu nguyện, xin Chúa che chở cho khỏi cơn nguy hiểm. Trong khi đó, khoảng hơn 100 người khác kéo đến khách sạn, đòi gặp mặt nhà Tiên Tri. Họ la hét, làm ồn ào quá và sau cùng ông Lỗ Nam phải xuất hiện trên thềm nhà, cũng với bộ y phục đen tuyền như lúc mới đến.

- Các người muốn gì ?

Nhiều tiếng la cùng một lúc:

- Chúng tôi muốn ngài lập lại lời tiên tri đêm qua thật rõ ràng.

- Được. Ta tiên tri rằng trong vòng nửa tháng nữa, thị trấn Vĩnh Quyết sẽ bị thiêu hủy hoàn toàn bởi một số năng lượng rất lớn.

Đám đông lại chất vấn tiếp:

- Năng lượng rất lớn là gì ? Ngài muốn nói tới ngọn Tử Sơn chăng ?

- Đúng. Ta cảm thấy như thị trấn sụp đổ, tê liệt hoàn toàn. Nhưng muốn rõ hơn, hãy cho ta vài tuần nữa để nghiên cứu hết tấm bia đá trên Tử Sơn đã.

- Không được. Vài tuần nữa chúng tôi đã bị chôn vùi trong lớp tro tàn nóng bỏng, đâu còn sống để xem bí mật tấm bia đá. Xin ngài hãy cứu chúng tôi vì chỉ có ngài là người duy nhất làm được công việc đó.

- Không. Ta không thể giúp các người bất cứ điều gì. Chỉ có Thượng Đế mới thay đổi được định mạng mà thôi.

Đám người vẫn cố nài nỉ :

- Chúng tôi tin là ngài có thể cứu chúng tôi được.

- Không !

Và ông Lỗ Nam bỏ lên phòng giữa một sự thất vọng não nề của đám dân. Và rồi, thái độ từ chối thẳng thắn đến độ tàn nhẫn của nhà tiên tri đã làm sự thất vọng biến thành phẫn nộ. Họ như kẻ đang ở bước đường cùng mà bị từ chối sự giúp đỡ nên nổi giận và đổ lỗi rằng chính ông Lỗ Nam đã đem sự kinh hoàng lại cho thị trấn. Lòng kính trọng, tôn sùng trong trường hợp này đã thành bất mãn, cộng thêm với sự kém hiểu biết và mê tín làm đám dân trở thành những kẻ như điên dại, muốn đập đổ tất cả những gì sẵn có và có thể làm ngay cả việc giết ông Lỗ Nam !

Đứng gần đó, chứng kiến từ đầu đến cuối, Phan Hoàng cảm thấy bực tức và buột miệng nói một mình:

- Thật là một lũ điên cuồng.

- Đó là một vở bi hài kịch !

Phan Hoàng giật mình quay lại. Người nói câu sau như để đáp lời của chàng là Trần Tuấn, một người lao công nghèo khổ làm việc trong hãng rượu. Trần Tuấn chưa tới ba mươi vốn là một cựu tù nhân nên bị dân chúng Vĩnh Quyết bạc đãi, khinh thường và đưa tới kết quả hắn thành con người bất mãn xã hội, nhìn cuộc đời với cặp mắt thù hận, đen tối và đáng thương nữa. Trong thị trấn, Phan Hoàng là người duy nhất hiểu được tâm trạng ấy và làm bạn với con người bất hạnh đó.

- Tuấn, anh nói bi hài kịch?

- Phải. Phan Hoàng, anh thử bình tâm suy xét từ đầu xem. Tự nhiên có một người khách lạ tới thị trấn xưng là nhà Tiên Tri Lỗ Nam. Thế là hắn được đón tiếp trọng thể và tôn sùng như bậc Thánh thần. Chỉ một việc đã có vẻ khôi hài và điên khùng. Thế rồi ông tiên tri lại đoán rằng thị trấn sắp bị tiêu diệt và dân chúng phải tuân theo như một con cừu non để mà sợ hãi, hoang mang. Đó là tất cả những gì vô lý và buồn cười nên nó là một vở hài kịch. Vở hài kịch biến thành bi kịch vì tôi thấy thương hại những người dân kém suy xét, mê tín và ngu dại đó.

Phan Hoàng im lặng. Nhận xét của Trần Tuấn cũng có lý nhưng gay gắt quá vì xuất phát từ một con người, một nạn nhân của xã hội bất công. Nhà điêu khắc nghĩ một lúc rồi hỏi:

- Anh nghĩ sao về kết cuộc vở kịch này ?

- À. Tôi cho rằng ngọn Tử Sơn sẽ yên trong nửa tháng nữa và sẽ yên lặng vĩnh viễn. Lúc đó, dân ở đây hẳn biết rằng mình bị lừa, lừa một cách trắng trợn nhất và họ nổi giận, lôi lão tiên tri bịp bợm lên dàn hỏa. Thế thôi !

- Vậy ra anh cho Lỗ Nam là một kẻ bịp? Anh nên nhớ rằng ông ta đã nổi tiếng hơn 20 năm nay.

- Nhưng tôi vẫn không tin lời tiên tri ấy. Tôi thích thú được xem đoạn chót của vở kịch : cả dân chúng ở đây lẫn lão Tiên Tri đều mở mắt ra. Dân chúng thì mở mắt để hiểu rằng từ nay đừng bao giờ xét người theo bề ngoài và vội vã quá như vậy. Còn lão Tiên tri sẽ mở mắt để thấy kết quả trò lừa bịp của mình là dàn hỏa.

Nói đến đây, Trần Tuấn dừng lại một chút rồi buột miệng:

- Tôi chỉ tội nghiệp cho Thùy Mai. Cô gái đáng thương sẽ phải mất cha.

Phan Hoàng ngạc nhiên. Chàng tưởng con người như Trần Tuấn đã cạn hết tình cảm, khô khan như tượng đá và cứng rắn như thép lạnh. Rồi Phan Hoàng ngẩng lên nhìn bạn và thấy như trong ánh mặt, nét mặt của bạn đã có điều gì thay đổi khác xưa...

- Anh không hiểu tôi sao, Hoàng ?

- Phải, hôm nay anh lạ lắm, lạ hơn tất cả mọi ngày.

- Có lẽ hơi lạ thật. Tôi vừa nhận ra rằng lòng thù hận, bất mãn không giải quyết được gì mà chỉ đào thêm hố sâu cách biệt. Ở đâu cũng còn có những người trong sạch, đáng mến và điều đó đã làm tình cảm chân thật của con người trở lại với tôi, dù chỉ trong một vài giây phút ngắn ngủi.

- Anh nói gì lộn xộn quá. Tôi không hiểu một chút nào. Bữa qua cũng như hôm nay, thị trấn Vĩnh Quyết có làm được gì tốt dẹp cho anh đâu.

- Một ngày nào đó anh sẽ hiểu nhưng... ngày ấy vẫn còn xa vời và mơ hồ quá.

_______________________________________________________________ 

Xem tiếp CHƯƠNG BA

CHƯƠNG MỘT_THIÊN THẦN HAY ÁC QUỈ

CHƯƠNG MỘT

Vĩnh Quyết là tên một thị trấn nhỏ, ở vùng khá xa xôi. Nơi đó dân cư chỉ gần ngàn người, phần lớn thất học và mê tín. Họ làm việc chăm chỉ, sống cuộc đời phẳng lặng với nghề làm rượu. Thị trấn Vĩnh Quyết cũng có địa thế khá lạ lùng. Chạy dài theo những vùng đất khô cằn, cách thị trấn không xa là một ngọn núi. Ngọn núi không cao lắm, chỉ vào khoảng 800m nhưng cũng sừng sững in trên nên trời và mang tên Tử Sơn, có lẽ vì đó là một hỏa sơn đã tắt hằng trăm năm nay. Tử Sơn cũng là nơi mang nhiều huyền thoại về một bia đá dựng trên sườn núi, có khắc những dấu hiệu ngoằn ngoèo như một thứ chữ viết và được người dân Vĩnh Quyết coi như vật tượng trưng cho quyền lực Thánh Thần và ẩn chứa bí mật về vũ trụ. Trong thị trấn, một ngôi Thánh Đường mới được dựng lên từ ba tháng nay. Vị Linh Mục ở đó là người có óc tân tiến, nhiều thiện chí nhưng chưa tạo được ảnh hưởng và uy tín vì dân chúng phần đông đều bảo thủ, cố chấp. Và cuộc sống ở thị trấn êm đềm như mặt nước hồ thu theo hai mùa mưa nắng, nhưng đó cũng là sân khấu cho một vở bi kịch đáng buồn…

   

Câu chuyện xảy ra vào một buổi chiều tà gió lặng. Những đám mây đã đổi sắc rực rỡ chói mắt, biểu tượng cho buổi hoàng hôn. Sinh hoạt của thị trấn như dừng lại vì giờ này mọi người đều về nhà, quây quần với gia đình bên bữa cơm chiều. Họ sẽ kể lại những chuyện xảy ra trong ngày ở thị trấn như thường lệ để chờ đợi một buổi tối náo nhiệt hơn. Nhưng lúc đó, thị trấn Vĩnh Quyết bỗng được tiếp đón một người khách lạ. Ông ta cao lớn, khoảng gần sáu mươi tuổi, mặc một chiếc áo choàng đen như các nhà quí phái Âu Châu thời xưa. Cái mũ đen làm tăng phần bí mật của khuôn mặt nghiêm nghị với cặp mắt sáng và đôi môi mím chặt như bị che khuất bởi bộ râu rậm, biểu lộ một sức sống mãnh liệt. Cùng đi với người khách lạ là một cô gái. Khác với cha, Thùy Mai – tên cô gái – mang một vẻ vui tươi nhí nhảnh. Với nước da trắng, khuôn mặt trái soan, cái mũi thẳng và nụ cười lúc nào cũng nở trên đôi môi tươi thắm để lộ hàm răng trắng và đều, Thùy Mai với cha là hai hình ảnh tương phản nhau thật rõ ràng, như một cây non xanh tươi bên cạnh một cây già cằn cỗi.

   Người khách lạ ghé vào một khách sạn sang trọng ở đầu phố. Viên quản lý vội chạy ra chào đón trong khi khách lên tiếng, một giọng nói lớn, ấm và ngân vang như tiếng chuông:

- Tôi cần một phòng tiện nghi, lớn dành cho hai người.

- Thưa ông, xin cho chúng tôi biết quí danh để ghi vào sổ.

- Lỗ Nam.

Viên quản lý giật mình, ngờ ngợ một chút rồi hỏi :

- Thưa ông, ông có phải nhà tiên tri…

- Phải. Chính ta là nhà tiên tri Lỗ Nam. Nhưng thôi, ta không có thì giờ dài dòng vô ích.

   Và ông ta cùng cô con gái bỏ lên phòng sau khi lấy chìa khóa, để mặc viên quản lý ngơ ngác như người từ cung trăng rớt xuống. Tiên tri Lỗ Nam, cái tên đó đã vang dội khắp nơi và người ta còn gọi là Notradamus tái sanh. Lỗ Nam không phải chỉ nổi tiếng thời gian gần đây mà người ta bắt đầu nghe từ 20 năm về trước. Nhiều biến cố lịch sử đã được ông ta đoán đúng và đến ngày nay, không còn ai có thể nghi ngờ tài nghệ lỗi lạc của nhà tiên tri xuất chúng này nữa.

  Và tin tức ấy loan truyền trong thị trấn Vĩnh Quyết một cách nhanh chóng vô cùng.

  Dân chúng bàn tán về sự có mặt của nhà Tiên tri và họ đồng ý rằng sự hiện diện của ông ta là một điều vinh hạnh cho thị trấn. Gần một năm nay, Lỗ Nam đã vắng bóng và ít được báo chí hay dân chúng nhắc nhở tới. Bây giờ, sự xuất hiện bất ngờ của nhà tiên tri như thổi một luồng sinh khí vào cuộc sống bình thản của người dân Vĩnh Quyết và họ bảo nhau sẽ làm một buổi lễ để ăn mừng.

   Tối hôm ấy, khoảng gần 10 giờ, ông Lỗ Nam và Thùy Mai đang ở trong phòng thì nghe tiếng gõ cửa. Họ ra mở và thấy một đoàn người ăn mặc chỉnh tề, sắc diện vui tươi. Người đi đầu, đại diện cho cả nhóm cất tiếng :

- Thưa ngài, chúng tôi là những người dân địa phương ở đây, nghe danh tiếng vang dội của Ngài đã lâu nên rất khâm phục và ngưỡng mộ. Sự hiện diện của Ngài là một vinh dự cho thị trấn nhỏ bé này nên chúng tôi tổ chức một buổi lễ tại Tòa Thị Sảnh. Ông Thị Trưởng sẽ tới để đọc diễn văn và sau đó là những tiết mục văn nghệ giúp vui.

Ông Lỗ Nam sau giây phút ngạc nhiên ngắn ngủi, đáp bằng giọng lạnh lùng :

- Nhưng ta không thích các lễ nghi tiếp đón trọng thể ấy. Nó rườm rà, phức tạp và làm con người mất tự do. Các người hiểu sự tự do cần thiết đối với cuộc sống như thế nào chứ?

Cả đoàn người ngơ ngác. Sau đó, họ hiểu được rằng kẻ có tài thường mắc chứng bệnh ‘‘gàn’’ và khó tính. Một người nói:

- Thưa Ngài, chúng tôi chỉ mong Ngài tới dự buổi lễ với tư cách người khách danh dự.

- Thôi cũng được. Ta sẽ tới đó ngay bây giờ. Nhớ xếp chỗ cho cả con gái ta nữa nhé.

   Đoàn người mừng rỡ quay ra. Họ cảm thấy con người ông Lỗ Nam chứa đầy vẻ bí mật, oai nghiêm và đời sống riêng tư của ông ấy chắc phải có nhiều điểm ly kỳ lắm. Dân chúng tụ tập ở Tòa Thị Sảnh, háo hức trông đợi buổi lễ. Việc ông Lỗ Nam tới đây có thể gọi là một ‘‘biến cố’’ nho nhỏ trong đời sống hằng ngày quen thuộc và nhàm chán của họ.

   Đúng 10g30, hai cha con ông Lỗ Nam rời khách sạn. Dân chúng đã tụ tập ở hai bên đường để chào đón và xem mặt nhà Tiên Tri nổi tiếng cho thỏa lòng hiếu kỳ. Phải nói trong thâm tâm, họ đã mang nặng ấn tượng rằng ông Lỗ Nam là một nhân vật siêu đẳng, thần thánh nữa là đằng khác. Trong khi đó, nhà Tiên Tri vẫn giữ một thái độ thản nhiên và lạnh lùng, trái ngược với nét mặt hớn hở của Thùy Mai. Cả hai đều mặc y phục đen tuyền với những nút áo bằng vàng lấp lánh như ánh sao toát ra một sức sống kỳ dị.

   Ông Thị Trưởng ra tận thềm Tòa Thị Sảnh đón khách giữa sự hò reo của dân chúng. Ông định đọc một bài diễn văn chào mừng như dự tính nhưng giọng ông bị át đi bởi tiếng ồn ào phía trước. Sau cùng ông Thị Trưởng phải bãi bỏ bài diễn văn và quay sang nhà Tiên Tri :

- Thưa ngài, xin ngài cho vài lời với dân chúng ở đây. Họ rất ái mộ tăm tiếng của ngài.

Ông Lỗ Nam gật đầu đi lên diễn đàn. Bầu không khí đang huyên náo bỗng nhiên thật yên lặng trong sự chờ đợi của mọi người. Nhà Tiên Tri cất tiếng :

- Tôi rất áy náy và khó chịu về những lễ nghi phiền phức tiếp đón hôm nay. Tôi đến Thị trấn Vĩnh Quyết vì ở đây có những điều đáng nghiên cứu học hỏi. Và do đó, tôi cần một sự tự do tối  thiểu vì chuyện ấy rất cần thiết. Chúng ta phải hiểu rằng tự do là một quyền căn bản và cần thiết cho con người. Tự do về tư tưởng, về hành động, về tinh thần v.v... là những đặc ân của Thượng Đế ban cho nhân loại mà ta phải cố gắng bảo vệ, gìn giữ nó... Tôi sẽ còn lưu lại đây nửa tháng nữa và trong thời gian đó sẽ cố gắng làm những việc có ích cho thị trấn Vĩnh Quyết. Tôi không muốn làm người khách danh dự của thị trấn mà chỉ muốn mình là một nhân vật tầm thường. Hãy để tôi yên!  Đó là một ước nguyện. Mong mọi người thông cảm và phải hiểu như thế. Xin cám ơn.

   Bài diễn văn kỳ dị và bất lịch sự làm tất cả phải ngạc nhiên. Đáng lẽ họ sẽ nổi giận đả đảo nhà tiên tri, nhưng ở đây kết quả lại trái ngược. Vì sự thất học, mê tín, họ mù quáng và tôn sùng ông Lỗ Nam đến nỗi cho rằng bài diễn văn đã phản ảnh một tánh tình cương trực và nói lên được cái ‘‘điên’’ của nhà thông thái. Thế là những tiếng vỗ tay hoan hô lại vang lên dồn dập, xen lẫn tiếng reo hò. Thật là một hiện tượng rất có vẻ lạ lùng !

   Buổi lễ lại tiếp tục trong bầu không khí náo nhiệt. Ông Lỗ Nam không chú ý đến mọi việc chung quanh mà đôi mắt như nhìn vào cõi xa xăm để theo đuổi những tư tưởng riêng tư. Thùy Mai thì lại hòa mình vào cuộc vui mà người ta luôn bắt gặp nụ cười tươi trên đôi môi thắm. Đến 11g15, nhà Tiên Tri chợt quay sang ông Thị Trưởng:

- Thưa ông, có phải trên núi Tử Sơn, cách thị trấn này không xa có một bia đá ghi thứ chữ ngoằn ngoèo, kỳ dị ?

- Thưa ngài, vâng. Bia đá đó từ hằng ngàn năm nay không có ai biết ý nghĩa những hàng chữ là gì. Riêng chúng tôi vẫn cho rằng nó chứa đựng những bí mật của vũ trụ.

Ông Lỗ Nam lắc đầu :

- Tôi không nghĩ thế. Vũ trụ là một khoảng không vô tận, bao la vô cùng thì có biết bao nhiêu bí mật con người chưa khám phá ra. Tin tưởng rằng tất cả bí mật vũ trụ chỉ ghi trong một bia đá là điều sai lầm lớn lao.

Ông Thị Trưởng yên lặng trong khi nhà Tiên tri ngồi trầm ngâm một lúc rồi nói tiếp:

- Tôi ghé lại thị trấn này là muốn nghiên cứu thứ chữ trên bia đá đó, có lẽ cũng có nhiều hứng thú. Ông dẫn đường dùm tôi được không ?

- Tất nhiên là được. Tôi rất hân hạnh để giúp ngài trong công cuộc khảo cứu. Tử Sơn cách đây chỉ hơn sáu cây số.

- Tốt lắm. Tôi sẽ khởi hành vào đúng nửa đêm nay và không muốn có quá mười người đi theo vì họ sẽ gây phiền phức cho công việc.

- Thưa ngài, vâng.

   Và 12 giờ đêm đó, lúc buổi lễ bế mạc thì đoàn người bắt đầu lên đường. Tất cả gồm 9 người, hai cha con nhà Tiên Tri, ông Thị Trưởng, một người dẫn đường và số còn lại gồm những nhân vật tiếng tăm, có thế lực trong thị trấn, như ông chủ nhà máy sản xuất rượu, ông Cảnh sát trưởng... và họ đều coi việc đi theo ông Lỗ Nam là một vinh dự. Trong số ấy còn có Phan Hoàng, nhà điêu khắc trẻ tuổi tới thị trấn Vĩnh Quyết lập nghiệp hai năm về trước.

   Đường đi tới Tử Sơn không xa nhưng cuộc hành trình khá vất vả vì bóng đêm dầy đặc. Ánh đuốc chập chờn thinh thoảng bị gió thổi tạt đi không đủ sức soi sáng hết con đường. Mọi người đều yên lặng và thật cẩn thận trong khi di chuyển. Khoảng không gian lúc ấy chỉ có tiếng chân, gió thổi lành lạnh, lá rơi xào xạc và tiếng côn trùng rên rỉ tạo thành một khung cảnh ghê rợn. Đi được vài quãng đường thì núi Tử Sơn đen xì hiện ra trong tầm mắt, sừng sững đầy vẻ đe dọa ở chân trời. Người dẫn đường chợt lên tiếng :

-  Chúng ta phải đi vòng chân núi một đoạn để lên chỗ bia đá. Ở đấy vẫn nổi tiếng linh thiêng từ trước đến nay.

Ông Lỗ Nam không để ý đến điều đó mà nói một câu bâng quơ :

- Lát nữa trời sẽ mưa lớn.

Cả đoàn người ngạc nhiên. Trời đang lặng gió thế này mà nói đến mưa thì hơi lạ. Ông Thị Trưởng quay sang nói chuyện với chàng điêu khắc để giết bớt thì giờ và chợt đề nghị:

- Tôi có ý kiến là cậu nặn một bức tượng bán thân của nhà Tiên Tri làm kỷ niệm. Tôi sẽ đặt bức tượng ở Tòa Thị Sảnh để ghi nhớ ngày hôm nay.

Phan Hoàng đáp :

- Thưa ông Thị Trưởng, ông không nghĩ việc làm đó là vội vàng quá sao?

- Cậu nói thế nghĩa là gì ?

- Thưa ông, theo tôi thì nhà tiên tri Lỗ Nam chưa làm gì có ích lợi cho thị trấn Vĩnh Quyết mà đi nặn tượng thì hơi vô lý.

- Nhưng ông đã hứa sẽ đem tài mình giúp ích cho thị trấn.

- Lời hứa, thưa ông Thị Trưởng, điều ấy đầy vẻ mơ hồ và xa vời. Tôi nghĩ để đến lúc có kết quả cụ thể rồi tạc tượng cũng không muộn. Tôi thấy dân cư ở đây đầy mê tín và mù quáng trong việc tôn sùng một người bằng xương bằng thịt như thần thánh.

Ông Thị Trưởng có vẻ giận, gằn giọng :

- Cậu đừng nói vậy. Tôi sẽ nhờ người khác làm công việc nặn tượng.

Phan Hoàng im lặng. Chàng thất vọng khi thấy ông Thị Trưởng cũng như đám dân, mù quáng và khó thuyết phục... Và cuộc hành trình lại kéo dài trong đêm tối. Lối nửa tiếng sau, đoàn người tới lối lên sườn núi. Họ lên bằng những bực đá xây sẵn từ trước và tới đích mau chóng. Nhà Tiên tri đứng thẳng người hít một hơi dài khoan khoái rồi cúi xuống xem xét. Qua ánh lửa chập chờn của ngọn đuốc, ông Lỗ Nam thấy bia đá khá lớn, có một ít rêu mọc bám chung quanh và những hình khắc ngang dọc trên mặt đá nhẵn nhụi trông đầy vẻ huyền bí.

Tiếng ông Thị Trưởng :

- Thưa Ngài, Ngài biết loại chữ này chứ ?

- Lẽ tất nhiên... là biết vì ta là kẻ thông thái. Này, hãy nghe tôi giải nghĩa...

Thùy Mai chợt kêu lên, đầy vẻ khó hiểu :

- Cha !

Ông Lỗ Nam quay lại, có vẻ xúc động :

- Đừng con. Hãy để cha làm theo sở nguyện cuối cùng trong đời. Cha già quá rồi, con không thấy sao ?

Mọi người ngơ ngác, quay ra nhìn nhau trong khi nhà Tiên tri cất tiếng thật nhanh :

- Theo những chữ ghi ở đây thì bia đá được dựng lên hơn 2000 năm về trước. Có đoạn giữa ta không hiểu gì nhưng mấy câu đầu và cuối nói về… thị trấn Vĩnh Quyết. Đoạn chót ghi rõ rằng thị trấn Vĩnh Quyết sẽ bị một tai nạn rất lớn tiêu hủy, vĩnh viễn !

Ai nấy đều giật mình hoảng hốt và tưởng mình nghe lầm. Phan Hoàng điềm tĩnh nhất mà gắng lắm mới hỏi được một câu :

- Nhưng thưa Ngài, bao giờ mới xẩy ra tai nạn đó ?

- Ở đây không ghi rõ nhưng theo sự tiên tri của riêng cá nhân ta thì tai họa ấy sẽ xảy đến trong vòng nửa tháng nữa.

Nửa tháng nữa ! Chỉ ba tiếng ngắn ngủi mà vang dội như sét đánh bên tai. Nửa tháng nữa là cả thị trấn Vĩnh Quyết phải bị tiêu diệt. Đó là một điều ghê gớm không thể tưởng tượng được nhưng sắp xẩy ra chăng ? Những người hiện diện ở đó lúc ấy đều thấy hãi hùng. Họ bật lên những câu đoán chừng trong cơn sợ hãi :

- Chắc đấy là ngày Tận Thế !

- Cả nhân loại sẽ bị tiêu diệt!

- Tử Sơn sẽ nổi dậy, chôn vùi cả thị trấn trong lớp nham thạch nóng bỏng !

- Chúng ta phải chết !

- Không, không bao giờ có chuyện đó xẩy ra. Lời tiên tri vô căn cứ và sẽ không đúng.

Câu nói sau cùng là của Phan Hoàng. Nhà điêu khắc trẻ tuổi sau cơn khủng hoảng ngắn ngủi đã lấy lại bình tĩnh và quyết đoán như thế. Ông Lỗ Nam nghe vậy liền đáp :

- Cậu có quyền không tin nhưng bảo lời tiên tri vô căn cứ là sai. Ta có một phương pháp riêng nên cái tên Lỗ Nam mới còn tồn tại tới ngày nay. Ta đem danh dự của cả một đời Lỗ Nam bảo đảm cho lời tiên tri vừa rồi. Các người hãy nghĩ xem : Vĩnh Quyết, cái tên đã ngầm chứa một định mạng tàn khốc và chắc chắn trong nửa tháng nữa, thị trấn sẽ bị tàn phá bởi một nguồn năng lượng rất lớn. Các người hãy chờ xem.

Nhà tiên tri dứt lời, ông Thị Trưởng run giọng :

- Thưa ngài, có cách nào cứu vãn được tình thế không ?

- Không. Đừng ai hy vọng làm công việc cãi lại số Trời.

Phan Hoàng thấy lạnh sau gáy nhưng chàng chợt lớn tiếng :

- Thưa ngài, nếu lời tiên tri ấy đúng thì chúng tôi rất khâm phục nhưng nếu sai thì thị trấn Vĩnh Quyết có một cách trị tội xứng đáng đối với kẻ phù thủy lừa bịp: đó là dàn hỏa.

- Được. Ta chấp nhận.

Và trong lúc tranh luận, mọi người không để ý đến Thùy Mai. Qua ánh lửa yếu ớt, sắc mặt cô gái đang tái xanh lại vì sợ hãi, sợ hãi cực độ. Nào ai biết được tâm trạng của cô gái đáng thương ấy trong khi trời bắt đầu lác đác vài hạt mưa rơi.

__________________________________________________________ 

Xem tiếp CHƯƠNG HAI

Thiên Thần hay Ác Quỉ

Tác giả : THANH CHÂU

Loại Hoa Đỏ

Tủ sách Tuổi Hoa - 1974

CHƯƠNG MỘT 
CHƯƠNG HAI 
CHƯƠNG BA 

CHƯƠNG BỐN
CHƯƠNG NĂM 
CHƯƠNG SÁU 
CHƯƠNG BẢY 
CHƯƠNG TÁM 
CHƯƠNG CHÍN 
CHƯƠNG MƯỜI 
CHƯƠNG M. MỘT 
CHƯƠNG M. HAI 

Trong Hơi Lạnh Mùa Đông

Hoa cúc mùa  thu  nay đã tàn

Trên những  cành khô trơ trụi lá

Là những chiều ngồi nhớ miên man

Mùa đông năm nay xa lạ quá

Tìm trong lò sưởi  chút tro tàn 

Đọc lại vần thơ  tim lạnh giá

Nhớ lại năm xưa lúc cơ hàn

Mà vẫn bên nhau không hối hả

Nhớ những con đường chẳng thở than

Người bước ngược xuôi chừng  vất vả

Sao ta vẫn có chút bình an

Lại trách thời gian đi vội quá

Người cũ sao giờ chẳng hỏi han

Có phải  mùa đông làm phai lá

Nên những  cuộc tình  hợp lại tan

Giọt lệ sầu thương dài trên má

                                           Nhã Uyên

Sự Tích Chim Gõ Kiến

Thời thượng cổ, trong loài chim người ta không hề thấy con Gõ Kiến. Điều đó không có gì là lạ, bởi Thượng Đế toàn năng và đại lượng, thương vạn vật như con đỏ, không bao giờ Ngài lại tạo ra một giống chim xấu xí cục mịch đến thế.

Con Gõ Kiến là một thứ chim nhỏ nhắn, nó có bộ lông màu xám xịt, buồn thảm, cổ thì ngắn ngủn, mỏ lại rất lớn, cũng ngắn và rắn chắc, dùng để đục thủng vỏ cây, kiếm cái ăn. Suốt ngày, con Gõ Kiến kiên nhẫn lò dò từ cây này sang cây khác, mò mẫm trên thân cây... gõ, gõ, gõ... gõ không ngừng bằng cái mõ nặng nề xấu xí của mình. Bị động, kiến trong các thân cây túa ra, Gõ Kiến nhặt tuốt nuốt trôi vào cái diều lép kẹp! Có lẽ không một giống chim nào lại phải khổ nhọc đến như thế, trong lúc chim sẻ tha thóc ngoài đồng, chim cưỡng tìm kiếm quả na, quả chuối ; hoặc bay liệng trên không thì Gõ Kiến cứ kỳ cục gõ lên "cồng cộc" ở các thân cây không ngừng nghỉ. Vì kiến là con vật nhỏ bé nên gõ trọn ngày chưa chắc đã lưng lửng cái diều mà loài chim này lại chỉ có thể ăn loài kiến, có tội nghiệp không?

Đúng ra, tiền kiếp Gõ Kiến không phải là giống vật, nó là người. Một người đàn bà cực kỳ keo kiệt, nổi tiếng một vùng.

Vào một trong những ngày xưa xa lăng lắc đó (những ngày mà tiên còn ở lẫn lộn với phàm nhân, để thử thách, để trừng phạt hay ban thưởng), tại một thành phố lớn, nơi có người mệnh phụ giàu có và keo kiệt đã kể trên, xuất hiện một ông lão già nghèo khó.

Lão sống không có một nghề nghiệp gì nhất định: khuân vác cho bạn hàng ngoài phố chợ, gánh đôi gánh nước, giúp tưới cây cho một chủ vườn rau. Rửa bát cho ông hàng cơm, giặt gịa quần áo cho mấy cậu học trò từ xa đến trọ trong công quán. Không bao giờ mè nheo về công xá, ai trả bao nhiêu thì trả, hoặc đổi công bằng bát cơm, củ khoai luộc cũng xong. Tuy nghèo khổ thế, lão sẵn sàng giúp đỡ mọi người không nề hà, nhất là người nghèo khổ hơn lão. Người ta đồn rằng có lần, vì cứu một đứa trẻ té sông, lão bị cảm mấy hôm. Không rõ điều đó có không, nhưng người ta thường thấy lão bỏ dở công việc, những công việc được trả bằng tiền, để chịu khó dắt tay một kẻ mù lòa băng qua đại lộ, hay lục moi trong cái túi vải lão vẫn mang kè kè bên lưng tìm những đồng trinh còn sót, mua cho được chiếc chiếu mỏng đặng bọc quanh cái thi hài của kẻ xấu số vô danh đã tắt thở trong một đêm đông giá rét bên thềm chợ, trong lúc người khác bịt mũi đi qua.

Một lần khác, có anh hàn sĩ lâm bạo bệnh không một người quen thuộc, tứ cố vô thân, đành nằm chờ chết, thì lại cũng chính lão dốc hết tiền túi lo chạy chữa thuốc men cho anh hàn sĩ thoát chết, về sau thi đỗ làm quan to, cho người đến vời ông lão có tấm lòng vàng hiếm có về phụng dưỡng, nhưng ông lão khăng khăng từ chối mà rằng:

- Nếu quả thượng quan có lòng tốt, hà tất phải tìm đến ta để trả ơn? Trong thiên hạ thiếu chi kẻ cần giúp đỡ? Bao nhiêu kẻ quan quả cô đơn? Nay ta già rồi không ham chi ăn ngon mặc tốt... ta muốn được ung dung tự tại, kiếm lấy mà ăn bằng hai bàn tay quen việc. Phỏng như ta theo về Đại dinh, ta còn mong gì giúp đỡ được ai? Đành phụ lòng nhau!

Thế là đành phụ lòng nhau thật: vị Thượng quan không có thì giờ đâu mà cất công lần nữa tìm tìm thuyết phục một lão già gàn. Nếu lão đã muốn chết đường, chết bụi, nào phải lỗi của thượng quan? Ngài còn bận giúp vua chăn dân, trị nước. Ngài chả dư công.

Tháng ngày chồng chất trôi qua. Trong vùng lâm vào tình trạng khó khăn vì ảnh hưởng trận lụt lớn trong năm. Bao nhiêu hoa mầu của những bàn tay quen lao tác trôi ra biển cả. Người ta bới nhặt từng củ khoai sùng, nhai cả rễ cây, lá cỏ. Người chết như rạ. Lão già cũng trong số phận của bọn nghèo hèn. Trong các đại gia then cài kín, cổng khóa chắc, người ta sợ bọn dân nghèo quá đói làm xằng. Tường xây cao hơn để tiếng kêu khóc không vọng đến tai kẻ nọ, giàu, đầy đủ. Lợn đầy chuồng, gà vịt khắp sân, thóc lúa trong các bồ, lẫm, trong các kho vẫn vun có ngọn. Ừ! Thì có lụt, lụt lớn nữa, đã sao đâu? Chuyện đó đâu quan trọng, hề hấn gì đến những đại gia vốn quen ky cóp? Nhường cơm xẻ áo là cái quái quỉ gì gì? Bọn nghèo khó, bọn cùng đinh, mạt vận có khi nào nhường xẻ cho các đại gia đâu? (người ta quên rằng họ vắt mũi đút miệng đâu có dư mà nhường với xẻ).

Lão già đáng thương vô cùng khốn đốn. Một chiều đông trời lạnh tê da, lão lê đến một ngôi nhà đồ sộ thì ngất lịm đi. Nghe tiếng chó sủa dai dẳng, chủ nhân ngôi nhà gọi gia nhân ra xem thử có gì. Tên gia nhân vốn là kẻ được chồng chủ nhân sai đi mời ông lão dạo nọ nhìn thấy lão già thì động lòng thương, quên cả phép tắc lễ nghi, vực lão vào ngay phòng khách.

Chủ nhân là một thiếu phụ sang trọng, một mỹ nhân với cái sắc đẹp kiều mị vô song. Ngoài sắc đẹp nàng còn có thêm hai nết xấu: keo kiết và kiêu ngạo.

Nàng đang ngồi bên lò sưởi và lò nướng bánh. Nhà không thiếu chi gia nhân, song nàng muốn đích thân nướng lấy bánh, kẻo bọn tôi tớ đói sẽ ăn vụng, ăn bớt ít nhiều. Trong thời kỳ đói kém, dù là nhà nàng dư thừa thóc, bột, thịt thà, rau cải, nàng vẫn không cho gia nhân được ăn no, viện cớ là phải lo xa, dành dụm phòng khi nạn đói kém kéo dài.

Phòng khách cũng cực kỳ sang trọng, sang trọng như dáng bộ chủ nhân. Nhưng tên đầy tớ nhớ đến lời chủ (ông chủ) dặn từ lâu rằng: "hễ bắt gặp ông lão phúc hậu kia tại nơi nào, bất cứ trong trường hợp nào, đều cứ tìm mọi cách mang về nhà cho bằng được". Thế cho nên, tên gia nhân không e ngại chút nào. Xui xẻo làm sao: lúc đó thượng quan đi vắng, mà phu nhân thì không dung thứ được những điều bừa bãi, thương người bậy bạ như thế được. Thoạt thấy lão già bẩn thỉu, rách rưới, còm nhom được vực nằm giữa trường kỷ bóng soi thấy mặt, bà cau mày quát mắng chẳng tiếc lời. Tên gia nhân phân trần rành rẽ. Nghe xong, bà lặng yên suy nghĩ, phu nhân không muốn làm phật ý chồng, nhưng cũng không muốn dung dưỡng một kẻ già nua, nghèo hèn như thế. Người ta sẽ nghĩ sao, nhất là các bạn đồng liêu của chồng bà, khi họ biết rằng chồng bà vốn là một hàn sĩ từng sống nhờ vào lão già nghèo khổ rách rưới nằm kia nhỉ? Phải tống khứ lão bằng mọi cách.

Một giây sau, phu nhân ra lệnh cho tên đầy tớ:

- Thôi, cho mi lui. Để ta tự liệu.

Lão già được ấm, chợt tỉnh giấc nồng. Lão kinh hãi lồm cồm bò dậy. Cơn đói cồn cào, thắt, nạo ruột gan. Lão nhìn quanh và khi mùi thơm của những cái bánh nướng sực nức bay vào mũi thì chuyện đầu tiên là lão nghĩ đến cái ăn. Lão tiến lại gần vị mệnh phụ, lễ phép thưa:

- Kính thưa phu nhân, chắc phu nhân đã rủ lòng thương cho kẻ hèn được nằm nhờ trong phòng ấm, thì phu nhân cũng không tiếc gì một cái bánh. Tôi già cả, đói khổ, ba hôm nay chưa có chút gì dằn bụng...

- Phải! Ta không tiếc gì với lão, nhưng hãy kiên tâm, ngồi chờ chút nữa. Ta còn phải nướng xong đợt bánh này.

Lão già kiên nhẫn ngồi chờ. Lão ngạc nhiên thấy vị phu nhân xinh đẹp cứ rứt mãi những chiếc bánh viên sẵn cho nhỏ bớt, nhỏ nữa, nhỏ hoài. Và mỗi lần vớt bánh từ lò ra, phu nhân hình như sắp trao cho lão rồi lại phân vân, rụt tay lại cất vào chiếc hộp lớn để bên cạnh, viên lớp bột khác, nhỏ hơn những viên đã bớt bột nằm chờ. Thì ra, cứ mỗi lần nhìn vào cái bánh – dù bà đã bớt bột rồi – sắp cho ông lão, bà lại thấy cái bánh quá đỗi là to, nên tiếc, phải làm một chiếc nhỏ hơn cho vừa ý. 

- Thưa bà, tôi đói quá, e rằng kẻ tuổi tác này không đợi nổi lâu hơn, xin bà rủ lòng thương, cho tôi một mẩu đỡ lòng...

- Yên tâm, ông lão! Ông quá đói, không nên ăn vội, nguy hiểm cho ông, hãy từ từ rồi ông sẽ được ăn, không phải một mà dăm bảy cái cơ!

Ông cụ buồn rầu, ngồi nhìn ngọn lửa ấm nhẩy nhót trong lò, tưởng tượng như dạ dày mình cũng đang bị đốt.

Trong chiếc áo khoác đắt tiền bằng nhung xám, vị phu nhân kiêu kỳ và keo kiệt cũng đang thắt ruột vì tiếc những chiếc bánh bé tí, chỉ nhích hơn chiếc hạt mít mà bà sắp bố thí cho lão già nghèo.

Mùi thơm của vỉ bánh cuối cùng sực nức khắp gian phòng rộng. Lão già nuốt nước bọt, ngồi chờ...

Không chần chờ được nữa, phu nhân đành phải trao mấy cái bánh – thảm hại thay: mỗi cái chỉ to hơn một hạt mít! – cho ông già, cau có nói:

- Đây! Ông ăn đi, không phải một đâu nhé, tôi cẩn thận, chỉ sợ ông ăn nhiều một lúc, nguy hiểm cho ông...

Lạ thay, ông lão không đón nhận ; lão hất tay thiếu phụ, cười gằn:

- Xin cảm ơn bà. Xin bà giữ lấy! Ta không thấy đói nữa. Ta không cần ăn nữa. Ta không ngờ lòng dạ bà lại có thể hẹp hòi đến mức ấy. Từ nay, bà sẽ không bao giờ còn được thưởng thức những chiếc bánh ngon như thế. Từ nay, bà sẽ khổ sở, vất vả vì cái ăn, bà sẽ phải khổ công lần mò đục khoét, tìm tòi... Lão xin từ biệt!

Phu nhân nóng cả mắt lên, lão già đê mạt lại dám táo gan đe dọa ta ư? Bà muốn nói:

- Này lão già kia, lão định nói cái gì vậy? Lão nói ai sẽ phải vất vả để kiếm cái ăn? Lão đói quá nên hóa điên chăng?

Nhưng, bà chưa kịp mở miệng thì chao ơi! Kinh ngạc làm sao: Lão già đói rách vụt biến mất ngay trước mắt bà. Phu nhân bàng hoàng kinh hãi, song bà không kịp có thì giờ để mà hối hận hay kinh sợ lâu hơn, một phép mầu kỳ diệu tức khắc làm cho bà hóa ra một con chim xấu xí có bộ lông mầu xám y như tấm áo nhung bà đang mặc.

Từ không trung, một tiếng nói vọng đến, mơ hồ:

- Mi sẽ mang cái tên là chim Gõ Kiến. Gõ Kiến, nhớ chưa? Và từ nay mi chỉ ăn toàn kiến, phải tìm kiến mà ăn, mi chỉ ăn được kiến mà thôi!

Trên trái đất, kể từ ngày ấy, thêm một loài chim, một thứ chim xấu xí ngoài ý muốn của Thượng Đế toàn năng.

MINH QUÂN    

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 68, ra ngày 10-12-1972)

Bìa của Vi Vi : Băn khoăn

Trong Bóng Chiều Thu Đông

Hương nói:

- Huy nên tặng cho tôi cái gì...

Huy ngơ ngác:

- Để làm gì vậy chị?

- Không làm gì cả. Tôi cảm thấy thích và muốn như vậy.

Trời đã sang mùa mà lá vàng vẫn còn mãi rơi. Bây giờ là những ngày thu đông. Khoảng thời gian tuyệt diệu nhất của những lần giao mùa. Trong áo ấm đi lang thang trong sương ở những con đường đầy lá vàng ẩm mục, Hương muốn hỏi Huy có nhớ những cây thông cao và muôn đời tươi xanh bên những cây vàng nhuốm bệnh mùa thu ở ngọn đồi sau trường học hay không? Hương mơ hồ nghe gió đông thổi lá vàng thu ở những ngã đường vắng lặng của thành phố. Và những chuyến xe chở chiêm bao đi dưới ngàn cây trắng lênh đênh với Cúc Quỳnh trong những buổi chiều đủ làm ngây ngây lòng con gái. Không hiểu Huy nghĩ gì về khung trời có tơ vương và những cơn mưa bóng mây, mà một lần trong đời người ta ai ai cũng tìm đến. Đến một tuổi, tình cờ người ta đọc thấy ý tưởng và tình cảm mình bềnh bồng trong hai mắt của người khác, dĩ nhiên là khác lạ và đẹp. Hương tự hỏi mình đã thấy được gì chưa trong lòng con ngươi của đôi mắt Huy, ẩn ẩn đen láy dưới hai hàng lông mày đậm nét. Hương muốn nói với Huy một câu tương tự như ý đã nghĩ của mình. Nhưng, sự bối rối và cử chỉ ngập ngừng đã hoàn toàn không cho phép. Nên Hương đã phải nói trại đi, và chính trong tâm trí, Hương cũng không hiểu nếu Huy trao tặng vật đó, thì Hương sẽ dùng để làm gì.

Huy mân mê chiếc lá vàng vừa nhặt được dưới tàng cây vông vang:

- Tôi sẽ chiều chị. Và này, chị biết không? Đấy là lời hứa đầu tiên của tôi với một người bạn gái đó nghe!

Hương đang lấy tay vén những sợi tóc tơ lòa xòa trước trán, đột nhiên dừng lại, cười cười:

- Này! Tôi rất ghét chữ bạn gái mà Huy dùng đó nghe. Dầu sao đi nữa tôi cũng là bạn của Quỳnh. Và có nghĩa là tôi muốn... ký đầu Huy lúc nào cũng chánh đáng, biết không?

Hương ranh mãnh nhìn Huy. Huy có vẻ khó chịu, Hương thích thú. Huy nhìn thẳng vào hai mắt mở lớn to đen của Hương. Những cái nhìn thẳng thắn đó thường làm cho người đối diện bối rối, Hương cũng vậy. Nàng loay hoay vân vê tà áo.

- Có thật chị cảm thấy khó chịu về điều đó không?

Hương nhìn bóng mát của lá cây đang non xanh qua vai Huy, giọng lơ lửng:

- Huy nói sao?

- Nghĩa là chị có hỏi thử lòng mình lần nào chưa?

Hương cảm thấy tất cả hồng huyết cầu trong người nàng lao xao bối rối. Những đường máu chảy lộn xộn vì thẹn và ngập ngờ một chút gì đó.

- Huy muốn nói gì? Tôi không hiểu.

Huy di di những chiếc lá vàng và những hòn sỏi nhỏ dưới chân. Giọng nói trầm dường như mất thăng bằng nên câu nói mơ hồ, thấp thoảng:

- Chị đã cố tình không hiểu, Hương ạ!

Gớm, sao mà nôn quá vậy Huy. Để cho người ta thở với chứ. Đừng làm cho nhau phải lao đao, thở vội.

- Sao cũng được. Nhưng Huy đã hứa rồi nhé. Vậy bao giờ Huy cho tôi xin tặng vật đó đây?

Huy ngập ngừng. Ngập ngừng như đã từ bao giờ, mà Huy thấy bóng chiều bỗng đẹp hơn, hoa bỗng nồng hương hơn. Và nhất là những con sóng tình cảm trong lòng đập rộn rịp hơn, bập bùng hơn với hình sương bóng khói. Sao giữa chúng ta hành động cũng y như ý nghĩ nào cũng đều ngập ngừng, không minh bạch.

- Sau ngày tôi đi.

- Sao lại sau mà không là trước, Huy?

- Bởi trước sau gì với tôi cũng như nhau.

- Nhưng tôi thì tôi thích Huy tặng cho tôi trước ngày Huy đi thì hơn. Được không?

- Được. Nhưng tôi không dám hứa chắc chắn như vậy đâu.

Tôi không dám hứa chắc vì tôi biết rằng tôi sẽ bâng khuâng, do dự với tặng vật đó. Tôi sẽ phải chọn lựa như thế nào để đẹp lòng nhau. Với nàng, tôi chỉ có những bài thơ ca tụng. Và trăng, hoa, lá, cỏ. Cùng bốn mùa đều là bốn mùa xuân ngọc bích như nhau. Với nàng, thời gian và không gian sống trong tôi không theo chu kỳ của thời tiết. Nhưng sống trong tôi với cùng một nỗi xốn xao của tâm hồn. Sống trong một mùa và chỉ một mùa duy nhất cho tháng năm. Những năm tháng tơ hồng ảo dịu. Thời gian thanh xuân đó và khoảng không gian mở rộng với hai cánh cửa của thiên đường đó, từ lâu, đã cùng với tháng-năm-của-kỷ-niệm trôi qua, lăn tròn trên bánh xe của đam mê, rạo rực và hơi thở của tuổi trẻ. Giữa tôi và nàng đã có một sợi dây tình cảm nào như bóng mây trắng hay cánh hoa hồng thắm đượm nào chưa? Trong cá nhân trí óc và sự sâu sắc tự tâm hồn tôi điều đó đã rõ ràng như nhật nguyệt. Còn với nàng, ôi cánh môi hồng nhô nhô ra đòi Huy phải đổi cái danh xưng "bạn gái" kỳ cục, hàm hồ. Phải chăng Hương, chuyện gì cũng mơ hồ ảo ảnh. Thế thì tôi sẽ hỏi, sẽ xưng hô với nàng sao đây. Không quan trọng gì đối với tôi về một ngôi thứ, ngôi vị. Nhưng dù sao việc gì với nàng tôi đều mong mỏi và thích được thấy rõ ràng giải quyết. Nhưng nói chuyện với nàng thì cái muốn giải quyết bao giờ cũng lửng lửng lơ lơ, lưng chừng không minh bạch. Có trái ngược mâu thuẫn không?

Và hình như tôi thích và cảm nhận thoải mái ghê lắm trong những mơ hồ, thoang thoảng đó giữa chúng ta, đó Hương!

Huy cùng Hương đi dưới bóng mát của những tàng cây vông vang. Đến lần sang những bóng mát của những tàng cây sứ. Hai loại cây đều cao và lớn. Những cây vông bây giờ nở đỏ trời chiều và nom có vẻ to lớn hơn những cây sứ. Huy thích hoa sứ trắng lương trinh hơn những cánh vông vang thắm tươi. Có lẽ Hương thích vông vang lắm, Hương thì chỉ thích những gì màu sắc rực rỡ, chói sáng tinh anh mà thôi. Phải không? Mùa này, thiên nhiên dành tặng cho Hương sống êm đềm mộng tưởng bên dòng hạnh phúc có hoa vông vang đó. Tháng mười một, những hoa sứ tội nghiệp của tôi đã rụng một số từ lâu và một số còn trong cái bào thai chu kỳ thời tiết. Tháng ba, khi mùa sứ trở lại rợp đường, tâm hồn của những cô thiếu nữ sẽ trắng một trời cùng với mây ngàn gió dịu. Nên chi tôi yêu hoa sứ. Dù là bông sứ nở vẹn, nở nụ. Hoặc bông sứ trái mùa, nở muộn. Cho đến những cánh sứ đã sầu héo rụng. Tôi vẫn yêu cái chút gì đan thanh sang trọng của nó. Cho nên, Huy thích thở hít sinh khí tháng ba trong khu vườn bóng mát này. Nhưng nỗi buồn là cái trắc trở chẳng dừng được vẫn lãng đãng bềnh bồng ở mỗi người. Đeo nặng trên vai, xách trĩu trên tay. Muôn đời ra ngoài dự tưởng. Cho nên mùa sứ tới, mùa sứ của tháng ba gần kề. Cũng như định sẵn, sự trắc trở đã đè nặng tâm hồn Huy và tháng ba Huy không còn được nhìn thấy nỗi ưa thích của mình bừng lên tuyệt đối, tận cùng với ánh nắng lấp lánh trên hoa và bóng mát phủ xuống đầy người. Mùa sứ đến, Huy đã ở một nơi nào xa chưa biết được. Thử hỏi lúc đó nỗi nhớ nhung cho thành phố này sẽ quay quắt đến chừng nào cho khuây. Và Hương, lúc đó Hương vẫn sống bình thản như mọi ngày (Huy không mong thế đâu) và có nhớ đến một người đã nghìn trùng xa cách hay không? Hương ngó loay hoay xuống đất, trên tay vân vê một cánh vông vang đỏ thắm. Không hiểu Hương nhặt từ lúc nào.

- Hương chẳng bao giờ yêu nổi những bông hoa sứ hay sao?

Hương cười nụ cười ngạc nhiên, nhìn Huy dọ hỏi. Huy im lặng.

- Huy lầm rồi đó nghe!

- Nghĩa là Hương cũng yêu hoa sứ lương trinh như tôi yêu vậy chứ?

Hình như Hương có hơi giật mình thì phải, Huy nhìn thấy nét bối rối thoảng qua trên gương mặt nàng. Nhưng có lẽ, mọi chuyện Hương đều ban cho chúng một nụ cười thạch lựu cả sao. Hương có biết Hương đã quá dễ dàng với nụ cười của mình lắm không. Hương thảy thảy lên không cánh hoa vông vang. Tay khéo léo, bắt, chụp. Như những con sơn ca yêu đời hót vang lừng khi chuyền cành.

- Không chắc đâu nghe. Bởi làm sao Huy có thể đo lường được mức độ yêu hoa của tôi để mà so sánh với Huy.

Hương dừng lại nhưng giọng vẫn còn kéo dài như nửa muốn nói tiếp nửa ngập ngừng do dự. Sau cùng, những nếp trán từ từ nhíu lại.

- Này! Bây giờ Huy lại gọi tôi bằng tên trống không vậy sao?

Rồi coi, tôi sẽ đổi thêm lối xưng hô với Hương một lần nữa đó. Tôi thấy rồi Hương ạ. Rằng chắc chắn một điều là Hương chẳng bao giờ khó chịu vì điều đó đâu. Phải không?

Và đó cũng là tặng vật mà tôi sẽ gởi tặng Hương. Trước ngày tôi rời xa như lời yêu cầu của Hương đó nghe.

BÙI HỮU MIÊN

(Trích từ bán nguyệt san Ngàn Thông số 39, ra ngày 5-12-1972)

Bìa của Lê Châu : Vào đông