Truyện Anh Thợ Bạc Gù Lưng

 

Ngày xưa những người làm nghề thủ công mỹ nghệ sống nơi đồng quê ở nước Đức, thường có lệ rủ nhau đi thăm viếng các bạn cùng nghề ở miền lân cận để có dịp hiểu rõ tình cảnh và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Mỗi nhóm người như vậy gồm nhiều nghề khác nhau, và họ cùng đi bộ để ngắm cảnh.

Bữa nọ, có anh thợ bạc gù rủ một anh thợ may cùng du ngoạn. Khi đi tới vùng cao nguyên, hai người thoáng nghe một điệu nhạc rất lạ tai từ đâu vọng lại mơ hồ. Âm điệu nghe ra vẻ rồn rập, vui hoạt và chất phác - rõ ra là loại nhạc bình dân của một đám người hiền hòa đang sống một cách an vui thanh bình. Tiếng nhạc bay bổng khiến cho hai người thợ đang mệt mỏi bỗng cảm thấy vui lây, họ lại hăng hái tiến bước quên cả lo âu. Ánh trăng xanh đã lan tỏa cảnh vật thì vừa lúc hai người đi tới một ngọn đồi - nơi đây họ thấy đám người lùn, nhỏ như búp bế đang nắm tay nhau nhảy vòng tròn, miệng ca hát vui vẻ - một ông già tầm vóc lớn hơn những người ca múa đang đứng ở chính giữa đám, mình bận tấm áo có nhiều sọc màu sắc sặc sỡ lạ mắt. Anh thợ bạc cũng như anh thợ may cùng trố mắt ngắm nhìn bọn người lùn, rất ngạc nhiên. Ông già thấy họ, khoát tay ra dấu mời hai anh thợ lại gần. Đám người lùn sẵn sàng dang ra cho họ gặp ông già. Vòng người lại tụ họp ca múa tưng bừng hơn trước như chào mừng khách lạ.

Trong khi hai người còn đang ngơ ngác trong khung cảnh hồn nhiên này, họ để ý thấy ông già lấy ở dây lưng ra một con dao dài. Ông lấy đá mài một hồi cho dao thật bén. Rồi ông thong thả bước lại gần anh thợ bạc, vung dao cắt hết mọi sợi tóc, trong nháy mắt thì đầu anh ta đã trọc lóc. Ông lại cắt tóc, cạo trọc luôn cả đầu anh thợ may. Xong xuôi đâu đấy, ông già lầm lũi dắt tay hai người lại chỗ chứa than cục, và ông ra dấu cho họ lấy than bỏ đầy mọi túi áo túi quần. Nên nhớ rằng tiếng nói của hai người thợ không giống ngôn ngữ người lùn, nên mọi người chỉ giao dịch với nhau bằng cử chỉ dáng bộ mà thôi. Hai người thợ cùng lấy làm lạ không hiểu ông già lùn bảo mình làm công việc kỳ dị này với ý gì, song họ vẫn làm theo.

Khi tiếng chuông đồng hồ vừa điểm 12 giờ khuya thì hai anh thợ cũng đã lượm than đầy hết các túi. Riêng anh thợ bạc lại rất vất vả cực nhọc vì anh ta ra sức nén cho chặt để lấy được nhiều hơn bạn anh. Quả thực anh thợ bạc vẫn không quên tánh tham lam, vốn là một thói quen lâu đời của anh. Họ ngáp dài, buồn ngủ quá rồi. Thế là họ cứ để y những bàn tay đen thui như vậy, rảo bước đi kiếm nhà trọ, ngủ qua đêm, rồi sáng sớm mai sẽ lên đường từ tờ mờ sáng, tiếp tục cuộc hành trình thú vị này. Cả hai người đều mệt lả. Họ vào quán trọ là lăn ra giường đánh một giấc ngon lành, quên thay đồ, quên bới những cục than trong túi ra.

Sáng hôm sau, hai người trở dậy tính sửa soạn ra đi, thì anh thợ bạc thấy túi mình đầy những vàng là vàng. Anh reo mừng lớn tiếng, rồi đề nghị với bạn mình, hãy nán lại thêm một ngày, rồi chờ tối lại sẽ đi lấy than nữa.

Anh thợ bạc nói: "Hãy rán ở lại thêm một ngày nữa thôi bạn ơi, rồi tụi mình sẽ giàu lớn. Tôi sẽ làm chủ nhân một tiệm vàng thực lớn. Ta sẽ sung sướng cả đời".

Anh thợ may không bằng lòng, nói với bạn: "Đối với tôi, bây nhiêu vàng đủ lắm rồi anh ạ. Tôi không muốn gì hơn;"

Nhưng rồi họ cũng nán lại, anh thợ may ở lại vì muốn làm vui lòng ông bạn đồng hành tham của.

Tối hôm ấy, râu tóc hai người thợ lại mọc dài ra như cũ. Họ chờ cho bọn người lùn họp nhau ca múa là họ tới nơi, đi lại gần ông già như đêm rồi. Ông ta lại lấy dao cạo đầu cho hai người, vỗ vai họ, mỉm cười thân mật và ra dấu cho hai người đi lượm than. Anh thợ bạc đã cẩn thận đem theo hai bao bố lớn để lấy cho nhiều. Xong việc, họ trở về nhà trọ. Anh thợ bạc khấp khởi mừng thầm trong bụng. Đêm đến, anh mơ thấy một cửa tiệm rất lớn mang tên anh ; và anh lấy vợ, mở tiệc đãi bà con mấy ngày rộn rã vui tươi.

Anh mải mê với bao dự tính trong óc, đến nỗi quên cả bước vào giường nằm, anh ngủ vùi giữa đống than vừa lượm được, chắc mẩm chúng sẽ hóa ra vàng khi anh thức giấc.

Giữa thời tiết giá lạnh trong miền núi, anh thợ bạc bừng tỉnh khi trời còn nhá nhem. Việc đầu tiên anh làm là quơ vội coi những bao than có còn bên mình hay không. Yên trí, than vẫn còn đây, mà vẫn là than chứ không biến ra vàng như đêm trước.

Anh ta vội vã nhỏm dậy, lục soát lại coi mớ vàng hôm trước có còn y nguyên hay không. Nhưng kìa, ngay cả những cục than đã hóa vàng từ bữa nọ nay lại trở thành than. Anh thợ bạc đang ngồi ngơ ngẩn ra dáng tiếc của, thì vừa lúc bạn thợ may tỉnh giấc. Thấy sự thể cười ra nước mắt của bạn mình, anh thợ may lên tiếng an ủi bạn và lấy số vàng nhỏ nhoi của anh chia đều cho bạn.

Lúc bấy giờ, anh thợ bạc cảm kích tấm lòng chân thành của bạn mình, nên anh giơ tay đặt lên ngực mình để đè nén một tiếng nấc hối cải - lạ thay, giờ đây ngực anh lại mọc ra một cái bướu lớn - bây giờ, anh mới cảm thấy đau xót vì mất của, đã gù lưng lại còn thêm bướu ngực nữa! Anh nhục nhã khóc than lớn tiếng và tự trách mình đã gây nông nỗi này, chung qui cũng vì lòng tham vô đáy như một thói quen từng ăn sâu vào máu huyết anh.

Trở về nhà, anh thợ may vui vẻ chia hai của cải cho anh thợ bạc. Nhưng dù sao thì anh thợ bạc cũng vẫn phải mang cố tật suốt đời như một lời răn phạt. Cái đầu trọc của anh lúc nào cũng mang nón vải che giấu vết tích đau lòng do chính mình đã gây ra.

NHƯ MỸ DIỆU LIÊN      

(Trích từ tạp chí Tuổi Hoa số 44, ra ngày 1-5-1966)