Hãy Vươn Lên

 

 

Các bạn đã từng sống trong căn nhà nhỏ bé. Các bạn đã từng yêu đời, đã từng trổ hết tài nghệ ra cho mọi người xem. Các bạn đã từng sùng đạo, đã từng đi chùa lạy Phật, xin xăm, đã từng đi nhà thờ lạy Chúa. Các bạn đã viết thư cho bạn bè, người thân. Bạn đã làm văn thơ gởi báo chí. Bạn đã tìm những môn học ích lợi như thể dục, võ thuật, sinh ngữ, đàn.

Nhưng, có lúc bạn chợt chán nản và bỏ tất cả. Vì bạn đã sai lầm một bước đường khá lớn. Đó là những công việc hàng ngày nhỏ nhặt từ tính tình bạn mà suy ra những sự chán nản lớn.

Rồi một ngày kia bạn không trọng người lớn tuổi. Bạn buồn vì một mối tình cảm nhỏ nhen. Bạn trổ hết tài năng trước mặt mọi người nhưng chẳng ai để ý. Bạn lo sợ khi nói ra một cảm nghĩ. Bạn lầm lì, ít nói. Tự nhiên bạn giận mình một cách vô cớ, tự gây nên sầu tủi. Rồi giải sầu bằng những phương tiện hư người. Bạn lao mình vào những cuộc vui chơi bậy bạ để quên hết nỗi buồn. Lúc đó bạn có tật tự cao, rất dễ buồn dễ giận. Người khác ghét các bạn, các bạn lại lo rình để ý người khác. Bạn muốn tìm một người an ủi, rồi lại đi chơi đó đây, xi nê, cà phê, kiếm hiệp. Các bạn đã hư rồi đây!

Các bạn hãy kính trọng người lớn, dù lớn hơn mình một tuổi cũng vậy. Họ sẽ hết lòng chỉ bảo cho bạn, khiến bạn yêu đời hơn lên. Bạn buồn vì người chung quanh? Không, bạn hãy tự nhiên yêu đời. Có như thế mới gây lại mối cảm hòa giữa người và người. Muốn nói gì bạn cứ tự nhiên nói ra đừng sợ sệt gì hết, miễn là đừng hỗn láo, xâm phạm đời tư kẻ khác. Nói trong sự tự nhiên. Đừng nói trong lúc lòng quá khích. Lúc buồn hoặc giận quá, hãy tìm nơi vắng vẻ đọc sách vì lúc đó sẽ nói phạm kẻ khác. Đừng bao giờ lầm lì, nói ra mà sợ kẻ khác. Tư tưởng đông tây có câu:

"Im lặng là chấp nhận một nửa rồi."

Bạn đừng im lặng, hãy nói vì:

" Thà chịu mòn chớ không để han rỉ" Diderot.

và: "Kẻ nào không biết suy luận là ngu, kẻ nào không muốn suy luận là nô lệ" H. Drummomd.

hoặc: "Nói điều sai tệ hơn là im lặng". J. Ruskin.

Và bạn hãy tự kềm chế lời nói theo câu sau:

"Người khôn nghĩ trước khi nói, kẻ ngu mới nói rồi mới nghĩ đến điều vừa nói." French - Proverb.

Bạn tự hối hận là đúng. Nhưng tự giận mình đôi khi quá đáng. Vì như thế, lúc nào mình cũng mặc cảm mình thấp kém nên không phát biểu ý kiến, cử chỉ rụt rè. Đó là một cớ khiến bạn tự giận mình. Và bạn đừng bao giờ đi chơi bậy bạ như xi nê, cà phê, hút thuốc mà nên coi những sách như là sách của Nguyễn Hiến Lê... các loại sách học làm người, sách thể dục, sách nói về đạo đức và luân lý, nó sẽ đưa bạn về nẻo sống mới. Bạn muốn có một người bạn lý tưởng để chia vui xẻ buồn cũng được. Nhưng tốt hơn hết là bạn hãy tự tạo niềm vui, hãy đứng dậy, ngẩng cao đầu lên cũng như bác nông phu và vua Ô-Ma trong truyện "Chiếc áo của người sung sướng" do bác Nguyễn Hùng Trương kể trong T.N. số 86.

- "Hạnh phúc là ở nơi mình" Boèce.

 

- "Hạnh phúc là ở nơi gia đình anh, đừng đi tìm nó trong khu vườn của những người xa lạ." D.W. Jerrold.

Bạn luôn luôn tự tìm việc làm, tìm sách có ích mà coi. Đừng coi nhảm nhí như kiếp hiệp, gián điệp, ma quái v.v... Nếu rảnh rỗi, bạn hãy làm sống dậy hồn thơ văn của bạn. Hãy vươn lên, và vươn lên mãi mãi...

HOÀI-NHẬT-VŨ       

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 91, ra ngày 27-5-1973)