Các em thân mến,
Trong
số báo Thiếu Nhi vừa qua, chúng tôi nói chuyện với các em về phép lịch
sự khi ngồi trên chiếc xe nhà, mà trên ấy mỗi chỗ ngồi có một giá trị
đặc biệt của nó.
Khi
các em đi xe hàng, như xe tắc xi hoặc xe đò, các em không còn phải đắn
đo về việc chọn hay nhường chỗ ngồi, như trên chiếc xe nhà.
Cùng
với người quen đi xe tắc xi, các em nên mở cửa xe cho người quen lên
trước và lúc xe tới nhơi, các em xuống trước giữ cánh cửa mở cho người
quen bước xuống cũng như đôi vợ chồng đi lên xe tắc xi, người chồng mở
cửa xe cho vợ mỗi khi lên xuống. Ở Thụy Sĩ, người tài xế còn giữ thói
quen lịch sự xuống xe mở cửa cho hành khách.
Cùng đi với người quen trên tắc xi, khi tới nơi, các em nên tránh cái cảnh tranh giành nhau trả tiền, trông không đẹp lắm.
Các
em muốn trả, các em hãy tìm cách trả tiền một cách kín đáo và mau lẹ
chứ không làm như một vài người miệng thì la lớn: để cho tôi trả, nhưng
tay không chịu móc tiền trong ví ra.
Các
em đi xe đò, khi các em mua vé, các em nên chọn chỗ nào các em thích,
khỏi phải nhường cho ai. Các em không nên để hành lý lấn sang chỗ ngồi
của người bên cạnh và ngồi ngả nghiêng như nằm trên ghế trông không đẹp
lắm.
Trên
xe, các em tránh nói chuyện lớn tiếng và nghe lỏm chuyện của người
khác. Các em không nên nhìn trộm những người trên xe, nhất là đừng tò mò
khi người bên cạnh đang xem sách hay đọc báo.
Khi
các em ăn, các em nên ăn một cách kín đáo, tránh cái cảnh làm cho người
chung quanh phát thèm. Nếu có thể, các em mời những người đồng hành
cùng ăn. Theo phép lịch sự, khi các em được mời ăn, các em nên cám ơn và
từ chối, vì người ta chỉ mời theo phép xã giao mà thôi.
Các
em nên tránh làm phiền người bên cạnh như hút thuốc phà khói, ho hay
nhảy mũi vào mặt họ, khạc nhổ trên xe, hoặc ngủ gà ngủ gật dựa vào vai
người bên cạnh.
Các
em đi xe buýt hay xe lửa, dù các em đã mua vé, hãng xe cũng không có
phận sự phải dành cho em một chỗ ngồi như trên xe buýt hay xe đò, vì nơi
đây số hành khách không hạn chế.
Trên xe buýt cũng như xe lửa, một số hành khách đành phải đứng suốt cuộc hành trình vì không đủ chỗ ngồi.
Đi
xe lửa, các em nên đến trước giờ xe chạy, như vậy các em khỏi phải nhảy
lên xe hấp tấp, không có thì giờ kiểm điểm hành lý và tìm kiếm chỗ
ngồi. Nơi đây, phép lịch sự cũng khuyên chúng ta nên nhường chỗ cho
người già cả yếu đuối, tật nguyền. Người đàn ông phong nhã nhường chỗ
cho người phụ nữ đứng bên cạnh, nhưng khi nhường xong, nên tránh đi chỗ
khác, chứ không làm như một vài người gặp người đàn bà đẹp mới nhường
chỗ và khi nhường xong đứng bên cạnh trò chuyện làm quen, trông không
hay và như vậy sự nhường chỗ không còn ý nghĩa cao đẹp của nó.
Trên
đây là ít lời khuyên các em mỗi khi các em lên xe để các em được luôn
luôn là con người lịch sự, đầy lễ độ. Nhưng các em cũng nên nhớ, như lời
mục sư Barthelemy đã nói: Có cái lễ phép của tấm lòng cao hơn thứ lễ phép trong cử chỉ rất nhiều.
Thân mến chào các em,
NGUYỄN HÙNG TRƯƠNG
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 84, ra ngày 8-4-1973)
