Lũng Sâu Nhung Nhớ

Sau buổi lang thang không mục đích qua những con đường có hai hàng sầu đông còn ướt đẫm nước của cơn mưa cuối mùa, em trở về nội trú với nỗi muộn phiền đầy ắp trong ngăn kéo tim hồng. Bữa cơm chiều nhạt nhẽo có món đậu phụ quen thuộc đến nhàm chán, chẳng thể làm em vui được. Lên phòng mình nằm khóc chán chê, bé con khoác manteau ra phía hành lang đứng nghĩ vu vơ.

 

Trời bây giờ đã sang thu. Để đôi khi nhìn những hạt mưa nghiêng bay lất phất, tự nhiên sự buồn nản thấm nhập vào tâm hồn em. Bé con lãng mạn quá, bạn bè vẫn hay bảo thế. Vào nội trú hai tháng, em chưa vơi nỗi nhớ nhà. Nhất là lúc nhận thư me. Trông nét chữ tráng hoa tuyệt đẹp của bà, mèo ốm cảm động đến có thể khóc được. Khoảng khắc ước mơ mình là loài chim di yếu đuối, nhẹ đôi cánh mong manh bay về Saigon nhìn mặt ba me, lũ nhóc. Ơi, trong mèo ốm chắt chiu nhiều tình cảm sâu xa quá. Bao giờ cũng như bao giờ, câu đầu tiên viết trên giấy pelure trắng của lá thư, me hỏi dạo này bớt ho chưa hở con gái. Biết Sóc May khổ lắm, nhưng chả có cách nào thay đổi được cả. Thôi con gái cố tập chịu đựng, hãy lấy việc xa gia đình làm một bông hồng hy sinh dâng lên Chúa cao cả. Me viết thư hay ghê cơ, lại âu yếm nữa. Khiến con gái cứ đọc đi đọc lại nhiều lần đến thuộc lòng. Ba thì ít âu yếm bằng me, ba chỉ hay khuyên nhủ em, và hay chép những câu danh ngôn cho con gái đọc. Tỷ dụ như "Đời chả phải là thiên đàng, cũng chẳng là địa ngục, mà là một chuỗi ngày sung sướng xen lẫn với khổ đau" hoặc "Không chấp nhận đau khổ người ta chả thực hiện được điều gì đáng kể!..." 

 

Thứ bảy ở nội trú thật vắng lặng. Nhất là buổi tối, bạn bè em đều được bố mẹ đón ra cả. Chỉ còn mình mèo ốm thui thủi ở lại. Giá đừng mắc phải chứng lao phổi, đừng theo lời bác sĩ dặn dò, em đã không một lần nhận diện thành phố mù sương đẹp ướt át nhưng cũng buồn hiu nầy. Rồi em cam chịu ghép mình vào kỷ luật khắt khe của nội trú. Đời sống ở đây được ngăn cách với thế giới bên ngoài bằng chiếc cổng sắt to luôn đóng kín. Biết ba me yêu con gái lắm nhưng người chả thể làm khác hơn. Khi xa vời mái ấm mới thấy gia đình dấu yêu. Tình thương là chất liệu ngọt ngào, ví như trái cây đầu mùa chín, lịm ngát cả tâm hồn con trẻ.

 

Bên salle nội trú của các anh chị sinh viên đã thấy những ánh néon rực sáng. Trời dần dần tối. Gió từ phía dưới lũng thông phà vào buốt lạnh cả mặt em. Méo ốm ngước lên nhìn các tinh tú le lói trong đêm. Ngày xưa còn bé, me vẫn hay bế con gái, kể cho em nghe huyền thoại các vì sao và hỏi May yêu tinh tú chứ? Em mỉm cười, Sóc May cơ mà me, em không yêu tinh tú sao được. Thế là người hiểu ý con gái nói. Nhớ hoài những buổi học vui vẻ với cô Nguyễn Khắc Kim Đan, cô giáo dễ thương, mến Sóc May. Cô bảo khi nào dỗi ba me, buổi tối ra bao lơn nhìn lên bầu trời. Em tìm chòm sao bò cạp, Scorapion í mà, trông thì nó thật gần đấy nhé! Nhưng chúng ở rất xa phải mất mấy triệu năm mới gặp nhau. Và hãy nghĩ rằng mình mà xa bố mẹ như thế chắc sẽ nhớ nhung ghê lắm. Rồi thôi không dỗi nữa. Ơi, cô Đan ưu ái, cố giáo hay mặc áo xanh có một giọng Bắc thật ấm. Khiến học trò hồn nhiên tự hứa chỉ yêu cô giáo Đan nếu cô hoài hoài mặc áo xanh.

 

Trong một thoáng nhẹ ước muốn hình ảnh lũ nhóc hiện đến mơ hồ ở tiềm thức em. Thương ghê Tí cận, chú bé xinh xắn nhất nhà. Cu cậu có chiếc miệng hồng chúm chím tựa con gái. Ba vẫn hay trêu là nữa nhớn khối cô si mầy đấy nhé. Bé út bụ bẫm ngây ngô nói ngọng nghịu cho ăn "cà nhốt". Trên Tí cận là nhỏ Minh Uyên hợp "gu" mí em đó. Hai chị em đều thích có một căn phòng riêng. Tối tối mùa đông trùm chăn kín đến cổ, vừa nghe nhạc họ Trịnh vẳng ra từ chiếc cassette nhỏ, vừa nhai những hạt ngô còn nóng. Nhưng nhà ba me chật lắm cơ! Ba làm thầy giáo mà, đâu có nhiều tiền.

 

Về đám bạn bè. Thân ghê gớm em có Đông Nghi, con bé thắt bím cười đưa chiếc răng khểnh thật xinh. Làm bánh sinh nhật tuyệt cú mèo là Thụy Miên. Nghịch nhiều nhất có nhỏ Ái. Ngần ấy tạo nên một thế giới thánh thiện chất chứa ở một ngăn kéo nhỏ trong tim em. Nhiều bữa ở đây, các soeur làm bánh xèo dọn lên cũng ngon lắm lắm. Nhưng sao mèo ốm không thích nhiều bằng cái hồi Giáng Sinh năm ngoái. Me làm cho cả bọn ăn. Vừa nghe lũ nhóc đàn hát mí nhau vui kinh khủng! Bạn bè em phải nói "măng" cưng nhỉ! Tội nhỏ Titi ghê nhà hắn giàu đi học bằng xe hơi. Nhưng me hắn đánh bạc tối ngày ít trông nom con cái. Có lần nhỏ í ngây thơ thì thầm Sóc May nhường mẹ cho mình một hôm đi.

 

Em trở lại phòng, mở quyển Grammaire ra, vô tình lá thư của me rơi xuống đập vào mắt bé con. Thôi không xem nữa, người ta thuộc rồi cưa mà. Những làn khói muộn phiền vương nhẹ ở mắt tan biến đi như tơ trời. Ba me, thầy cô, lũ nhóc, bạn bè ơi, ngần ấy là hành trang đưa mèo ốm đến lý tưởng tuyệt vời.

 

Đừng buồn nữa nhé, chim di yếu đuối của mẹ...

 

 

TRƯƠNG THỊ NGỌC DUNG       

(Nguyễn Bá Tòng)               

 

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 12, ra ngày 31-10-1971) 

 

Giọt Sương Long Lanh

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Cho Ngọc Thúy và Kỷ Niệm)

Từ trên khung cửa sổ,
Nhìn nắng vàng mong manh
Rơi trên khuôn viên nhỏ
Xanh xanh màu cỏ xanh

Là bướm bay trong gió 
Hùa với cành phượng non
Tia nhìn chợt bỡ ngỡ
Ô kìa! Viên kim cương!

Lấp lánh và rực rỡ
Thúy này, Thúy thấy chăng?
Ở cạnh chiếc lá úa
Viên kim cương màu vàng

Không nghe chuông vào học 
Hai đứa kéo nhau đi
Trong bước chân hấp tấp
Được, mình chia hai nghe!

Chân dẫm lên cỏ mượt
Đâu rồi viên kim cương?
Đâu ngọn cỏ giọt nước
Chỉ là một hạt sương!

Thẹn thùa nhìn nhau cười
Mình "con nít" ghê nơi
Thúy ơi, đừng cười nữa
Ta vào lớp đi thôi!...

                    T.D. TIẺU TRÚC

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 103, ra ngày 17-8-1973)

Mưa Buồn Phố Nhỏ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hành lang thành phố ru buồn

Giọt mưa đan nhẹ vào hồn không trung

 

Gió lay rạo rực vô cùng

Lạnh se da buốt, xe ngừng bánh quay

 

Cây xanh trơ trọi thân gầy

Vi la bỡ ngỡ nằm say giấc nồng

 

Đường dài ướt sũng bâng khuâng

Vỉa hè im tiếng nghe dưng nước trào

 

Mưa phố nhỏ buồn lao xao!

Với mây trắng đã với màu cô đơn.

 

                                        TÙNG SINH

 

(Trích từ tạp chí Tuổi Hoa số 10, ra ngày 25-10-1963) 

 

Vườn Mây Em Về

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Có phải em về trong nắng mơ

Ơ hay thu đến tự bao giờ

Vàng phai màu gió bay trong nắng

Có phải em về theo tiếng tơ

                                              B. V. P. 

 

Từ em xa đi cho hương buồn

Trường xưa là người bên cung thương

Mong em quay về như đêm nào

Mưa bay hoa vàng trong chiêm bao

 

Người mơ em ngoan như chim rừng

Pha lê lăn tròn hay rưng rưng

Tà hoa em về đưa mây trời

Vườn xưa em nghiêng đầu cho rơi

 

Đôi hài em mang làm bằng nhung

Trâm cài em ngoan như tơ rung

Yêu thương em đi trong hoan ca

Yêu người em mơ trên môi hoa

 

Bờ vai đen tuyền cho liêu trai

Hồ sao xanh ngời trong thiên thai

Thôi em đi về cho thu vàng

Vàng thu cho mây thêm bay sang

 

Như là bao nhiêu tơ trời bay

Như là bao nhiêu hương men say

Sao mà lòng em ơi xôn xao

Sao mà trời xanh mây trên cao

 

Chim theo em về bên xa xa

Vang ngàn muôn lời ru du ca

Ơi môi thêm hồng khi em cười

Mây bay theo đường chim vui tươi.

 

Em vui như là con chim oanh

Em ngoan như vườn sương long lanh

Sương mờ trên cành nghe âm vang

Chim đang vui mừng khi em sang

 

Là em tìm ra trong tim mình 

Bao nhiêu xuân hồng mưa lênh đênh 

Cho nên mầu xanh cho thu vàng 

Là mây là mây trôi mênh mang.

 

                                          GAMMY

 

(Trích từ bán nguyệt san Ngàn Thông số 10, ra ngày 20-9-1971)

  

 

Niềm Vui Của Bé

- Me ơi! Mấy giờ rồi me nhỉ?

 

- 8 giờ hơn rồi, con me ngủ trưa thế, hư lắm nhé.

 

- Ơ... tại... vì hồi hôm con đi xem vô tuyến về khuya nên ngủ nhiều đấy me ạ. À! Khi nãy me bảo dắt con đi chơi mà đi đâu đấy me?

 

- Me dắt con vào thăm cô nhi viện, con có muốn đi không? Đi thì dậy rửa mặt thay đồ nhanh đi chứ.

 

- Vâng ạ!

 

Nói xong Tiên nhảy phóc xuống giường rồi chạy vụt xuống nhà rửa mặt.

 

Me mỉm cười hiền hậu, thu dọn chăn gối đoạn khép cửa phòng lại và xuống nhà.

 

Giây phút sau súng sính trong chiếc áo đầm màu tím nhạt, mớ tóc được chải gọn gàng thành hai "cái bính" dài có cột "nơ" màu xanh, Tiên hãnh diện ngắm bóng mình trong gương.

 

Me từ trong nhà bước ra, tay xách 1 giỏ quà nặng trĩu.

 

Tiên quay lại tò mò hỏi:

 

- Quà gì nhiều thế me?

 

- Cho cô nhi viện con ạ.

 

Vừa may lúc đó có một chiếc "TAXI" trờ tới me đưa tay vẫy, chiếc xe ngừng lại bên lề đường. Me và Tiên bước lên xe.

 

- Ông cho xe lại cô nhi viện Gò Vấp giùm.

 

Người tài xế rồ máy và chiếc xe lao đi để lại sau lưng một vệt bụi mờ.

 

Tiên bắt đầu "phỏng vấn" me:

 

- Me ạ! Ở cô nhi viện có đông trẻ con lắm không me?

 

- Đông lắm con ạ.

 

- Chủ nhựt chúng nó có được đi ăn kem và xem "ciné" như con không me nhỉ?

 

- Rõ lẩn thẩn! Tiền ở cô nhi viện đâu có nhiều mà "ciné" với lại ăn kem. Con me ngớ ngẩn lắm đấy.

 

Nghe me mắng Tiên phụng phịu quay mặt đi nơi khác nước mắt rưng rưng. Thấy thế me vội dỗ:

 

- Ô hay! Sao khóc, nín đi con kẻo bác tài xế bác ấy cười cho đấy! Chóng ngoan me thương, không thì về me mách ba đánh cho đấy. Và lần sau me không dắt đi chơi nữa đâu nhé.

 

Thấy me dỗ Tiên hết giận ngay, cô bé nhoẻn miệng cười, nụ cười méo xệch. Gì chứ ba đánh thì Tiên xin chịu. Eo ơi! Đau lắm cơ. Ba lại bỏ đói nữa chứ.

 

Mải suy nghĩ mà tới cô nhi viện không hay. Đến khi thấy me trả tiền xe và bước xuống, Tiên giật mình chạy theo me.

 

Trước cổng cô nhi viện lố nhố một đám trẻ con. Khi thấy Tiên chúng chạy ùa ra nhìn và luôn miệng xuýt xoa về bộ quần áo Tiên mặc trên người làm Tiên thẹn đến đỏ mặt. Dí dí ngón chân xuống đất Tiên vừa nắm chặt lấy bâu áo dài me mãi. Thấy thế me bật cười và khẽ bảo Tiên.

 

- Ngoan nào! Các em hiền lắm con ạ!

 

Vừa nói me vừa nắm tay Tiên kéo vào. Trẻ đâu mà đông chi lạ. Tiên bảo thầm. Thấp thoáng một bóng dì Phước trên hiên. Me dắt Tiên lại chào và đứng nói chuyện với dì. Chẳng biết me nói gì mà chỉ thấy dì gật đầu cười nhẹ. Me bảo Tiên:

 

- Kìa Tiên! Mang quà ra phát cho các em nào. Để me nói chuyện với dì một tí.

 

Vâng lời me Tiên khệ nệ mang giỏ quà ra, vì không quen Tiên lúng túng, vài bận suýt rơi đồ. Me thấy thế vội chạy ra và lấy từng gói một phân phát cho lũ trẻ. Một múi bưởi, một miếng bánh, dăm cây kẹo cũng là nghĩa là tình lắm rồi. Ít khi thấy ai săn sóc tận tình như vậy dù là các dì Phước đi nữa nên nom chúng cảm động lắm. Chúng nhìn me như muốn cảm ơn lại thôi, chỉ dám nhìn Tiên bằng đôi mắt đầy thiện cảm.

 

Một lát sau chúng và Tiên thân mật nhau hơn và Tiên bày ra những trò chơi thật vui vẻ, chúng được dịp nô cười thỏa thích.

 

Độ hơn hai giờ me dắt Tiên chào các dì Phước rồi ra về. Ra khỏi cổng các trẻ trong cô nhi viện chạy ùa ra, chúng chào me và Tiên luôn miệng:

 

- Lạy bác ạ!

 

- Bác về mạnh giỏi.

 

- Lâu lâu bác và chị Tiên lại lại chơi với chúng cháu nhá.

 

- Chào me và chị cả của con.

 

Đại để như thế làm cho me và Tiên cảm động vô cùng.

 

Đi đã lâu mà khi quay lại vẫn còn thấy những cánh tay nhỏ bé thò qua hàng dâm bụt vói theo vẫy. Tiên thấy thương chúng vô hạn và không khỏi sung sướng khi thấy mình đầy đủ quá.

 

Tiên bảo khẽ vào tai me:

 

- Me ạ! Mai mốt me dắt con đi nữa nhé!

 

- Ừ! Con ngoan rồi me dắt đi.

 

Tiên thấy thương me lạ và nhẹ nhàng kính cẩn Tiên khẽ nâng tay me sẽ nói:

 

- Vâng! Con sẽ ngoan. Me thương con hoài nhé.

 

Me mỉm cười, nụ cười như thiên thần. Tiên bảo thế và mơ hồ Tiên nghe văng vẳng bên tai tiếng reo cười của lũ trẻ trong "cô nhi viện".

 

 

VÕ THỊ THU THỦY     

 

(Trích từ bán nguyệt san Tuổi Hoa số 78, ra ngày 1-10-1967) 

 

Khoảng Trời Thu Êm Đềm

Bây giờ trời đã vào thu. Có những cơn nắng hanh vàng vương trên bóng lá. Trời thì đầy mây. Mây màu tím trôi lang thang. Em chỉ biết ngồi nhìn. Vì nhìn để không gian và thời gian thu hẹp trong đôi mắt.

 

Có bao giờ lá vàng còn mãi? Có bao giờ mùa thu ở cạnh hoài bên em?

 

Và có bao giờ những sợi nắng, những sợi mây huyền hoặc được giữ lại muôn đời trong mắt em không? Không. Chắc không. Vì lẽ ấy mà em phải có thì giờ ngồi thu hồn xa vắng, thứ xa vắng nhuộm vàng nhung nhớ. Thế nghĩa là em đã yêu mùa thu. Mùa thu! Đó là một trong những tháng ngày đợi chờ đã đến với em. Nhẹ nhàng, êm đềm và có cả một sự thương yêu vĩnh cửu nữa. Ngày khai trường, đến lớp cũng vào mùa thu và hơn nữa ngày mơ Cung Quảng cũng vào mùa thu. Dư hưởng êm đềm ấy biết nói sao cho xiết.

 

Trời vào lúc ấy làm tâm hồn mình được bình thản được bâng khuâng khi nhìn gió nhẹ lay lá vàng rơi.

 

Tình cờ em bắt gặp lá vàng. Vừa rơi trên tóc em. Nhìn màu lá chết, nghe cô liêu mọc mời. Em bóp nát chiếc lá vỡ trong tay mà tưởng chừng như tiếng con tim mình vỡ vụn. Đau xót dâng lên mắt.

 

Nhiều lần em tự hỏi lấy chính mình... Trời sinh ra mùa thu làm gì để cho mình nhung nhớ?!... Nhưng câu hỏi của em không được trả lời. Trước mặt em mùa thu đã hiện diện rồi. Các văn thi sĩ yêu mùa thu, yêu khung trời buồn man mác. Em cũng yêu mùa thu... nhưng không có nghĩa em là văn thi sĩ!... Tuy thế em cũng biết nhận xét, cũng có tia nhìn lệch lạc mộng mơ. Cũng có tâm hồn đôi tí. 

 

Nghĩa là vừa đủ để cho em ngồi thừ người nhìn xa vắng thôi.

 

Hôm nay bầu trời có gió lên. Đẩy mây trôi bồng bềnh phiêu du. Lá vàng rơi nhiều quá. Em muốn nhặt lá để đếm. Nhưng trên những ngón tay ít ỏi này không được là bao. Đành thôi.

 

Bây giờ Thu u buồn. Thu hiu hắt luyến nhớ. Em vẫn ngồi nhìn. Chắc có lẽ khi màn đêm buông xuống, khuất bóng mây trôi, chìm bóng lá vàng em mới thôi...

 

 

NGUYỆT THANH            

bút nhóm Giăng Mơ Tam Kỳ     

 

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 11, ra ngày 24-10-1971) 

 

Vần Thơ Chưa Viết Tiếp

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Từng chiếc lá úa rơi

Tan tác cả khung trời

Thu đến mang niềm nhớ

Ghế công viên vắng người

 

Hồ thu xanh biếc xanh

Rừng thu cành đan cành

Sương thu mờ mịt lối

Nắng thu nhẹ mong manh

 

Đàn thu sao im tiếng

Vương vấn mấy cung tơ

Vần thơ chưa viết tiếp

Đêm thu lạnh mong chờ

 

Bờ giậu vàng đóa cúc

Chuồn chuồn tíu tít bay

Dừng chân người lữ khách

Sầu lắng đọng chiều nay...

 

                   Trần Thị Phương Lan

                   (Bút nhóm Hoa Nắng)

 

Chuyện Con Rùa

Cuộc chạy đua giữa Rùa và Thỏ cho dù có đem lại thắng lợi cho rùa nhưng rùa vẫn mang tiếng là chậm chạp. Các cuộc nghiên cứu về nhiều loại rùa trên thế giới đã chứng tỏ rùa còn chậm chạp về nhiều phương diện khác nữa, chẳng hạn như sự tăng trưởng. Nhưng càng chậm càng chắc, các chú rùa tà tà sống chừng hai, ba thế kỷ mới chết.

 

Loài bò sát thời tiền sử đã tiến hóa chậm chạp, một số lớn đã biến mất, số còn lại đã thích ứng và biến đổi để trở thành loại bò sát ngày nay như con thằn lằn hay cá sấu, rùa cũng thuộc loại bò sát nhưng hầu như người ta chưa tìm thấy được sự tiến hóa nào đáng kể vì mai rùa càng ngày càng phát triển hầu như mỗi năm một lớp vỏ mới được thành lập trừ ra một loại rùa biển có tên là rùa Linh có sự tiến hóa đôi chút. Rùa có nhiều loại khác nhau như ba ba, đồi mồi, rùa biển, rùa đất, rùa lưỡng thê... đặc biệt đồi mồi là loại rùa có nhiều mầu sác óng ả nhất, mai đồi mồi gốm những tấm cứng như xương hình đa giác màu sắc khác nhau, ở ngực các tấm đó da mỏng hơn nhưng màu sắc lại linh động hơn. Đầu và đuôi rùa rất hoạt động, ló ra thụt vào nhanh chóng, nhưng 4 chân còn lại thì hầu như rùa không biết giấu ở đâu ngay cả khi gặp nguy hiểm, chân trước ngắn hơn chân sau tất cả đều có hai công dụng là vừa bò, vừa bơi.

 

Rùa biển thường sống rất lâu có thể từ 200 đến 300 năm nếu như môi trường sinh sống thuận lợi cho sự tăng trưởng của chúng, trung bình rùa biển chỉ thọ được khoảng 100 năm, chúng thường chết vì những bệnh tăng trưởng hoặc ho lao, rùa biển sống trong các vùng biển nhiệt đới, chúng bơi lội giống như cá  voi, nhưng người ta dễ phân biệt nhờ màu sắc óng ả của bộ mai, muốn tăng trưởng chúng cần rất nhiều vôi trong thực phẩm của chúng do đó chúng có thể ăn ngay cả sò, ốc biển... Rùa mẹ đẻ trứng trong những hố cát, số trứng thay đổi hàng năm từ 10 cho đến một ngàn trứng, sau khi đẻ xong rùa lùa cát lấp đầy hố bỏ đi không hề thắc mắc về số phận của lứa con ra sao, nhờ may rủi và sức nắng, độ ẩm của cát, rùa con có thể nở ra ba tháng sau đó.

 

Một loại rùa có tên là rùa xanh sống tại vùng biển Franlbre nước Pháp có vóc dáng rất to lớn, đường kính của mai rùa khoảng 1m30 và chúng cân nặng trung bình từ 150 đến 180 kilo. Vào thời kỳ đẻ, rùa mẹ đẻ liên tiếp ba lần, cách nhau 15 ngày khoảng 500 trứng vào chung một hố. Trứng rùa rất ngon cũng như thịt rùa do đó các ngư phủ thường chờ đợi chúng trên bãi cát trong mùa đẻ để bắt cả rùa lẫn trứng sửa soạn những bữa tiệc ngon lành. Do đó một thời kỳ người ta có cảm tưởng loại rùa biển này biến mất và chính phủ Pháp đã can thiệp để ngăn chận hành vi của các ngư phủ. Người ta cũng săn rùa bằng thuyền tam bản với một người chèo và hai người kia sẵn sàng lật ngửa chú rùa đang lội trên nước, nhưng dù sao phương pháp này cũng nguy hiểm, do đó tại vùng Antilles và Madagascar người ta câu rùa bằng những sợi dây thật dài và chắc, dĩ nhiên là chỉ có thể bắt được loại rùa nhỏ bé cân từ 5 tới 10 kilo mà thôi.

 

Đồi mồi là một loại rùa biển nhưng nhỏ bé hơn, dài từ 80 đến 90cm, chúng thường sống trong các hốc đá ven biển, mai đồi mồi thường có màu nâu óng ánh rất đẹp mắt. Các ngư phủ thường bắt chúng để lấy thịt và mai được dùng làm đồ trang sức. Loại đồi mồi Luth hay còn gọi là đồi mồi "da", vì mai của nó không còn cứng và nặng nề nữa mà được thay thế bằng lớp da dầy. Các nhà sinh vật học cho rằng đây là một loại rùa tiến hóa nhất. Những ngư phủ già sống nhiều năm tại ven biển vùng Nam Mỹ đã thuật lại, họ đã bắt được những con rùa loại này và chúng thường dài đến 2m2 và nặng trên 500kg.

 

Loại rùa Lưỡng Thê vừa sống trên cạn vừa sống dưới nước, hàng ngày chúng sống trên bờ bên cạnh những hốc đá vôi và khi nắng lên chúng ùa xuống nước bơi lội và kiếm thức ăn, loại này có răng rất nhọn, khi chúng bơi lội thì các tuyến hơi trong cơ thể phồng lên và tiết ra một chất nhờn chống nước vào cơ thể và áp suất, loại rùa này có rất nhiều tại vùng Địa Trung Hải, vùng Đông Nam Á Châu. Chúng còn có tên là rùa đất vì màu sắc của mai gần giống màu đất, vóc dáng chúng tương đối nhỏ bé hơn hết, con lớn nhất chỉ dài khoảng 50cm. Thực phẩm của chúng có thể là cá, trứng, ếch, nhái... Rùa mẹ đẻ khoảng 12 trứng vào một hố đất, nhờ ánh sáng mặt trời, rùa con sẽ nở ra khoảng 15 tuần lễ sau đó. Sự tăng trưởng đối với loài rùa rất chậm chạp, sau một năm rùa con chỉ cân nặng khoảng 5g, hai năm chúng nặng khoảng 12g, ba năm 20g, và khi chúng nặng được 100g thì phải mất 9 năm trời. Rùa đực được coi là trưởng thành khi chúng được 12 tuổi, còn rùa cái có thể đẻ được khi chúng được 18 tuổi. Loại rùa này chỉ sống lâu khoảng từ 50 đến 100 năm.

 

Với vóc dáng mạnh mẽ, rùa chịu đựng rất giỏi, loại rùa biển có thể chịu đựng một sức nặng đến 10 tấn đè lên trên mà không hề hấn gì. Nhưng đối với những con rùa mới nở chúng lại dễ "vỡ" vì lớp da bên ngoài chỉ là một lớp như vỏ trứng, bởi đó loài rùa đã chứng kiến những cảnh tàn sát man rợ nhất tại vùng biển Madagascar, hàng ngàn con rùa con mổ vỏ để chạy tung tăng trên bãi cát trong khi đó loài ó biển đã chờ sẵn, chúng chỉ cần lượn một vòng hàng chục rùa con đã rơi vào bao tử.

 

Rùa cung cấp cho con người những bữa ăn thịnh soạn và ngon lành nhất, đồng thời rùa còn được dùng làm đồ trang trí, hoặc  nuôi làm thú chơi trong nhà.

 

 

TRƯỜNG KỲ         

 

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 58, ra ngày 1-10-1972)

Tuổi 14

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14 tuổi chưa cài trâm lên tóc

Hay giận hờn, hay khóc dỗi ba me

Hay trộm hoa, đuổi bướm những khi về

Chiều tan học đứng vân vê tà áo.

14 tuổi hồn nhiên chân chim sáo

Môi ngọt ngào thơm ngát dấu ô mai

Khi thẹn thùng đôi má đỏ hây hây

Bàn tay nhỏ xinh như hai tháp ngọc.

 

14 tuổi tâm hồn em mở rộng

Lời thầy cô mong ước đến ngày mai

Học trò cô rực rỡ đón tương lai

Hãy ôm trọn những tháng ngày tuổi nhỏ.

14 tuổi vòng tay ôm sách vở

Buổi đến trường tươi nở nụ cười xinh

Mắt rạng ngời như ánh nắng bình minh

Tuổi 14 nghìn xưa êm ái quá!

                                              THẢO (Phú Lâm)

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 107, ra ngày 14-9-1973)

Con Chồn Đèn

Xuất hiện trên cao nguyên nơi trồng cỏ và cây cối rậm rạp hay trong các thung lũng thuộc vùng rừng núi thâm u, đôi khi dám lần mò về đồng bằng - có đất phù sa - để sinh sống, chồn đèn là con vật hiền lành, dạn dĩ, dễ thương. Hiện nay giống này trở nên khan hiếm nếu không muốn nói bị diệt chủng vì người ta thấy chỉ còn lại rất ít tại một vài địa điểm ở Âu Châu, Phi Châu, miền Tiểu Á và Á Châu mà thôi.

 

Vốn thuộc loài ăn thịt, dài khoảng tám tấc tới một thước, ấy là chưa kể tới chiếc đuôi dầy, dài từ ba tới năm mươi phân, cao quãng hai tấc, nặng bảy tám ký lô, chồn đèn đầu ngắn, tai tròn lại nhỏ, mắt bé, mõm nhọn, chân thấp gồm năm ngón với những móng vuốt sắc bén (nhưng không có tính đàn hồi như ở loài mèo).

 

Toàn thân chồn đèn mang một bộ lông mầu nâu rất đẹp, và đó chính là nguyên nhân khiến các tay thợ săn đổ xô đi lùng kiếm nên loài này bị sát hại khá nhiều. Thêm vào đó chó sói, linh miêu, đại bàng và sơn cẩu cũng thích rình bắt chồn đèn để ăn thịt. Bởi vậy, nó rất ít khi đi tìm mồi lúc ban ngày mà thường dành về đêm, vì lẽ chúng hay kéo cả gia đình ra khỏi hang đào sâu dưới lòng đất để sục sạo tìm kiếm tất cả các con vật thuộc loài gặm nhấm (như chuột, sóc, thỏ, ngân thử v.v...) và bò sát (như thằn lằn, kỳ nhông, tắc kè, nhất là rắn). Chồn đèn cũng ưa săn bắt chim rồi tìm đến tận ổ để ăn trứng, ngoài những lúc mò tôm, tép, cua, cá, ốc bên dòng suối hay sông, hồ.

 

Chồn đèn cái thường đẻ từ hai tới bốn con. Tất cả đều sống chung với nhau thành một bầy chứ ít chịu ở riêng rẽ. Cũng vì gia đình chồn đèn sống đông đảo tại một tổ như vậy nên không thể tránh khỏi thiệt hại khi địa điểm này bị khám phá. Lúc đó, chồn đèn rít lên những âm thanh chát chúa tựa hồ tiếng sáo cao vút với một điệu đều đều buồn tẻ trong lồng của thợ săn.

 

Một trong số hai chục loại chồn đèn còn sót lại ngày nay là loại chồn đèn sống tại Phi Châu và Á Châu. Hiện loài chồn đèn đang được bảo vệ triệt để trong những khu vực tập trung ngõ hầu tránh bị diệt chủng.

 

 

ĐẶNG HOÀNG (sưu tầm)     

 

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 58, ra ngày 1-10-1972)